Ծրագրի նկարագրություն

«Հաշտարարություն և կոնֆլիկտների լուծում» հավաստագիր տրամադրող ծրագիրը Երևանի պետական համալսարանի շարունակական կրթության կենտրոնի կողմից առաջարկվող միջգիտակարգային և գործնական ուղղվածությամբ կրթական նախաձեռնություն է։ Ծրագրի նպատակն է ապահովել կոնֆլիկտների դինամիկայի և լուծման մարտավարությունների համապարփակ ընկալում: Այն համադրում է տեսական հիմնարար մոտեցումները գործնական հմտությունների հետ՝ ուսանողներին նախապատրաստելով կոնֆլիկտների լուծման և հաշտարարության մեջ հանդիպող իրական մարտահրավերների։ Փոխկապակցված երեք դասընթացների («Կոնֆլիկտների հետազոտության մեթոդներ», «Կոնֆլիկտների վերլուծություն և կարգավորում», «Հաշտարարությունը գործնականում») շնորհիվ մասնակիցները ձեռք են բերում ամուր գործիքակազմ՝ տարբեր իրավիճակներում ծագած կոնֆլիկտներում կողմնորոշվելու, դրանք վերլուծելու և կարգավորելու համար։

Ծրագիրը կարող է օգտակար լինել նրանց համար, ովքեր ցանկանում են դառնալ հաշտարարներ, կոնֆլիկտների կարգավորման մասնագետներ, հասարակագետներ, ինչպես նաև դիվանագիտության ոլորտում, միջազգային կազմակերպություններում, ՀԿ-ներում, կորպորատիվ հատվածում աշխատող մասնագետների համար։ Թե՛ կարիերայում հաջողությունների հասնելու, թե՛ համայնքներում առավել ներդաշնակ հարաբերություններ կառուցելու նպատակով ծրագիրն առաջարկում է առանցքային գիտելիքներ և գործնական հմտություններ, որոնք կոնֆլիկտները կփոխակերպեն հնարավորությունների՝ հօգուտ զարգացման և փոխըմբռնման։

Ծրագիրը նախատեսված է 2025 թվականի աշնանային և 2026 թվականի գարնանային կիսամյակների համար՝ ընդհանուր 20 շաբաթ տևողությամբ (շաբաթական 3 դաս՝ յուրաքանչյուրը 80 րոպե տևողությամբ)։ Ծրագրի դասավանդման լեզուները հայերենը և անգլերենն են (ընթերցանության որոշ նյութեր և լսարանային քննարկումներ հնարավոր է կազմակերպվեն նաև ռուսերեն)։

Ծրագրի առանձնահատկությունները

Ծրագիրն առաջարկում է ստորև ներկայացված բացառիկ առավելությունները՝

1. Համակցված ուսումնական պլան
   Ծրագիրը բաղկացած է երեք փոխլրացնող դասընթացներից, որոնք ձևավորում են կոնֆլիկտների և դրանց կարգավորման առաջադիմական ընկալում՝ սկսած հիմնարար հետազոտական մեթոդաբանություններից մինչև հաշտարարության գործնական կիրառություն։

2. Փորձագետ-դասախոսներ
   Դասընթացները վարում են հմուտ գիտնականներ և կոնֆլիկտաբանության ու հաշտարարության ոլորտի փորձառու և որակավորված մասնագետներ։

3. Ուսուցման տարատեսակ եղանակներ
   Ծրագիրն առաջարկում է դասախոսությունների, մասնավոր դեպքերի ուսումնասիրության, դերային խաղերի, խմբային քննարկումների և սիմուլյացիաների համադրություն՝ երաշխավորելով դինամիկ և տրամադրող ուսուցման փորձ։

4. Էթիկայի սկզբունքներ
   Առանձնակի կարևորություն է ցուցաբերվում էթիկական նկատառումների, մշակութային նրբազգացության և մասնագիտական որակների նկատմամբ կոնֆլիկտների կարգավորման և հաշտարարության բոլոր դրսևորումներում։

5.  Միջգիտակարգային մոտեցում
   Կիրառելով սոցիոլոգիայի, հոգեբանության, քաղաքագիտության, մարդաբանության և միջազգային հարաբերությունների փորձը՝ ծրագիրը մասնակիցներին է ներկայացնում վերլուծական տարբեր տեսանկյուններ։

Վերջնարդյունքներ

Ավարտելով «Հաշտարարություն և կոնֆլիկտների լուծում» հավաստագիր տրամադրող ծրագիրը՝ մասնակիցները.

1. Կտիրապետեն հետազոտական և վերլուծական հմտությունների՝ սովորելով մշակել և իրականացնել կոնֆլիկտների հավակնոտ հետազոտություններ՝ կիրառելով տարբեր մեթոդաբանություններ,

2. Կզարգացնեն քննադատական մտածողությունը տարբեր իրադրություններում կոնֆլիկտների տեսությունների ու դրանց կիրառությունների գնահատմամբ,

3. Կբարելավեն հաղորդակցային հմտությունները՝ գործածելով հաղորդակցության առաջադեմ միջոցներ երկխոսությանը աջակցելու և լարվածությունը թուլացնելու նպատակով,

4. Կկարողանան իրականացնել արդյունավետ հաշտարարություններ, ինչը կհանգեցնի երկխոսության ու հաշտարարության փուլերում փոխշահավետ արդյունքների ապահովման,

5. Կլրացնեն իրենց ցկյանս կրթությունը՝ ուշի-ուշով հետևելով կոնֆլիկտների կարգավորման և հաշտարարության ոլորտում ի հայտ եկող միտումներին և մարտահրավերներին։

Ծրագրի կառուցվածք

Ծրագրի փոխկապակցված երեք դասընթացներից յուրաքանչյուրն իր եզակի դերն ունի ուսումնական ողջ ընթացքում։

Դասընթաց I. Կոնֆլիկտների հետազոտության մեթոդներ

Այս հիմնարար դասընթացը մասնակիցներին ծանոթացնում է այն հասկացութային և մեթոդաբանական գործիքներին, որոնք անհրաժեշտ են սոցիալական կոնֆլիկտները հասկանալու և հետազոտելու համար։
Մասնակիցները խորությամբ ուսումնասիրում են՝

• Առանցքային հասկացությունները՝ կոնֆլիկտների բնույթը, պատճառները և սոցիալական ենթատեքստերը,

• Հետազոտության տեխնիկաները՝ որակական, քանակական և խառը մեթոդների մոտեցումները,

• Միջգիտակարգային փորձը՝ կոնֆլիկտների վերլուծությունը հարստացնելով գիտական այլ ճյուղերի տեսանկյուններից,

• Էթիկական հետազոտական պրակտիկաները՝ հավատարիմ մնալով գաղտնիության, տեղեկացված համաձայնության և մշակութային նրբազգացության սկզբունքներին։

Դասընթացը նախապատրաստում է մասնակիցներին տարբերակելու, վերլուծելու և մեկնաբանելու կոնֆլիկտները՝ հնարավորություն տալով նրանց նախագծելու հավակնոտ հետազոտություններ և քննադատական վերլուծության ենթարկելու կոնֆլիկտներին առնչվող երևույթները։ Այն ծրագրի վերլուծական հիմնամասն է, որը հող է նախապատրաստում հաջորդող դասընթացներում առավել կիրառական ուսուցման համար։

Դասընթաց II. Կոնֆլիկտների վերլուծություն և կարգավորում

Հիմքում ունենալով հետազոտությունն ու տեսությունը՝ այս դասընթացը հնարավորություն է տալիս խորապես ուսումնասիրելու կոնֆլիկտները փիլիսոփայական, սոցիալական և քաղաքական տեսանկյուններից։ Հիմնական բաղադրիչներն են՝

• Տեսական ուսումնասիրություն. քննում է կոնֆլիկտների և դրանց գործնական կիրառության ազդեցիկ տեսություններ,

• Վերլուծական ճշգրտություն. տարբերակում է կոնֆլիկտների ծագման պատճառները, դինամիկան և հետևանքները,

• Փիլիսոփայական ինտեգրում. տեղակայում է կոնֆլիկտների տեսությունները ընդունված ավելի լայն գիտական ենթատեքստում,

• Կիրառական մասնավոր դեպքերի ուսումնասիրություն. զուգորդում է տեսականն ու գործնականը իրական
  դեպքերի օրինակով։

Այս դասընթացում քննադատական մտածողության ու միջգիտակարգային վերլուծության զարգացման նպատակով մասնակիցներին տրամադրվում են մտավոր գործիքներ՝ աշխատելու տարբեր մասշտաբայնության բարդ կոնֆլիկտների շուրջ՝ միջանձնայինից մինչև միջազգային։ Այն լրացնում է կոնֆլիկտների վերացական ընկալման բացը դրանց կարգավորման կիրառական մարտավարություններով։

Դասընթաց III. Հաշտարարությունը գործնականում

Ծրագիրն ամբողջանում է այս չափազանց ինտերակտիվ և հմտությունների վրա կենտրոնացած դասընթացի շրջանակում, որտեղ մասնակիցները կտիրապետեն հաշտարարության արվեստին։ Հիմնական բաղադրիչներն են՝ 

• Հաշտարարության գործընթացը. հասկանալ հաշտարարության փուլերը՝ նախապատրաստությունից մինչև ավարտ,

• Հաղորդակցության հմտությունները. խթանել ներգրավված ունկնդրումը՝ ակտիվ լսելը, արդյունավետ հարցադրումները և ոչ խոսքային հաղորդակցությունը,

• Գործնական կիրառությունները. դերային խաղեր և սիմուլյացիաներ՝ միտված զարգացնելու բանակցության հմտությունները,

• Էթիկական հաշտարարություն. նկատի ունենալ ուժային անհավասարակշռությունները, գաղտնիությունը և անաչառությունը։

Նախորդ դասընթացներից ձեռք բերված տեսական և վերլուծական գիտելիքները ուսանողները կկիրառեն հաշտարարության գործնական կիրառություններում, արդյունքների վերլուծություններում, ինչպես նաև կվերանայեն հաշտարարության իրենց իսկ ոճը։ Կիրառական այս դասընթացը տեսությունը կփոխակերպի պրակտիկայի՝ կոնֆլիկտների կարգավորման հարցում նպաստելով ինքնավստահությանը և ընդունակությանը։ Այս դասընթացները իրենցից ներկայացնում են ուսուցման մի ամբողջական ուղի, որոնցից յուրաքանչյուրը կառուցվում է նախորդի վրա՝ էլ ավելի ամրապնդելով այն։

«Կոնֆլիկտների հետազոտության մեթոդներ» դասընթացը տրամադրում է կոնֆլիկտների ըմբռնման և ուսումնասիրման համար անհրաժեշտ վերլուծական գործիքներն ու էթիկայի շրջանակը։ «Կոնֆլիկտների վերլուծություն և կարգավորում» դասընթացն էլ ավելի է խորացնում արդեն իսկ արված տեսական հետևությունները և կապում դրանք սոցիալ-քաղաքական ավելի լայն համատեքստերին՝ նախապատրաստելով մասնակիցներին մշակելու և ճիշտ գնահատելու կոնֆլիկտների վերլուծության մարտավարությունները։ «Հաշտարարությունը գործնականում» դասընթացը համակարգում է նախորդ դասընթացների գիտելիքներն ու հմտությունները՝ հնարավորություն տալով մասնակիցներին գործնական լուծումներն իրականացնելու իրական կյանքի իրադրություններում։

Ծրագրի պահանջներ և գնահատում

Ծրագրին մասնակցության նվազագույն պահանջները հետևյալն են՝

1.  տարրական գիտելիքներ հասարակագիտական հետազոտությունների բնագավառներում՝ ներառյալ սոցիոլոգիայի, քաղաքագիտության և հոգեբանության ոլորտների հիմնարար հայեցակարգերը,

2. ընդհանուր պատկերացում կոնֆլիկտի տեսության և դրա վերլուծության շրջանակների մասին,

3. մաթեմատիկայի կամ վիճակագրության տարրական ունակություններ,

4. տեքստերի (ներառյալ գրականության) քննադատական վերլուծության հետ աշխատելու փորձ,

5. խմբակիցների հետ զույգերով և խմբերով ուսումնառության ցանկություն և պատրաստակամություն, քննարկումներին ակտիվություն ցուցաբերելու և ընթերցանության նյութերն ընկալելու համար՝ դասավանդվող լեզվի բավարար իմացություն։
    

«Հաշտարարություն և կոնֆլիկտների լուծում» ծրագիրը հաջողությամբ ավարտելու համար ուսանողները պետք է համապատասխանեն հետևյալ պահանջներին՝

• մասնակցություն դասընթացներին. բոլոր երեք դասընթացներին հաճախակի ներկայություն և ակտիվ մասնակցություն,

• ներգրավվածություն աշխատանքներին. անհատական առաջադրանքների, խմբային նախագծերի և դերային խաղերի կատարում՝ ըստ յուրաքանչյուր դասընթացի պահանջների,

• վերջնական գնահատում. յուրաքանչյուր դասընթացի ավարտական առաջադրանքների բարեհաջող կատարում, որը կարող է ներառել հետազոտական նախագծեր, վերլուծական ակնարկներ, հաշտարարության գործնական պարապմունքներ կամ դեպքերի վերլուծություններ։

Դասընթացներից յուրաքանչյուրն ունի իր բովանդակությանը համապատասխան գնահատման մեթոդներ.

• «Կոնֆլիկտների հետազոտության մեթոդներ». գնահատվում է հետազոտական հանձնարարությունների, մասնակիցների փոխադարձ կարծիքների/գնահատականների և վերլուծական աշխատարանների հիման վրա:

• «Կոնֆլիկտների վերլուծություն և կարգավորում». գնահատվում է քննադատական էսսեների, լսարանում իրականացված ներկայացումների և հեռավար կատարվող «Quize»-ների միջոցով:

• «Հաշտարարությունը գործնականում». գնահատվում է սիմուլյացիոն դերախաղերի և վերջնական համապարփակ հաշտարարության սեսիայի միջոցով:

Հավաստագիր ստանալու համար մասնակիցները պետք է հաղթահարեն կատարողականության բավարար շեմը՝ ցուցաբերելով թե՛ տեսական, թե՛ գործնական կարողունակություն։

Ու՞մ համար է նախատեսված ծրագիրը

Ծրագիրն իդեալական է՝

• դիվանագիտության, իրավագիտության, միջազգային կազմակերպությունների և ՀԿ-ների ոլորտներում աշխատողների համար,

• կոնֆլիկտաբանության ոլորտում մասնագիտացող հասարակագետների և հետազոտողների համար, կրթության ոլորտի մասնագետների, համայնքային առաջնորդների և մարդկային ռեսուրսների մասնագետների համար, որոնք ձգտում են բարելավելու կոնֆլիկտների կառավարման իրենց հմտությունները, ուսանողների և կարիերան նոր սկսող մասնագետների համար, որոնք ցանկանում են փորձառություն ձեռք բերել հաշտարարության և կոնֆլիկտների կարգավորման ոլորտներում։

Խորհուրդներ սովորողներին

1. Յուրաքանչյուր դասընթաց մեկտեղում է գիտելիքներ բազմաթիվ ոլորտներից։ Պատրա՛ստ եղեք առնչվելու տարբեր տեսանկյունների հետ, որպեսզի հարստացնեք կոնֆլիկտների դինամիկայի ձեր ընկալումը։

2. Ծրագրի հաջողությունն ուղղակիորեն կախված է քննարկումներում, դերային խաղերում և խմբային աշխատանքներում ձեր ակտիվ ներգրավվածությունից։ Համագործակցությունը նպաստում է խորքային ուսուցմանը։

3. Աշխատե՛ք հնարավորինս զուգակցելու տեսական հայեցակարգերն ու գործնական կիրառությունները, հատկապես սիմուլյացիաների և դեպքերի ուսումնասիրության ընթացքում։

4. Խի՛ստ ուշադրություն դարձրեք կոնֆլիկտների կարգավորման բոլոր դրսևորումներում հանդիպող էթիկական նկատառումներին։ Էթիկայի գործնական կիրառումն էական նշանակություն ունի հուսալիություն և վստահություն կառուցելու համար։

5. Օգտվե՛ք դասախոսների և խմբակիցների՝ ձեր աշխատանքի վերաբերյալ արձագանքներից, որպեսզի կատարելագործեք ձեր հմտություններն ու զարգացնեք հայացքները։ Կառուցողական քննադատությունը կենսական նշանակություն ունի զարգացման համար։

6. Բավարա՛ր ժամանակ հատկացրեք ընթերցանության, առաջադրանքների և նախապատրաստության համար, որպեսզի առավելագույն օգուտ քաղեք ձեր ուսումից։

7. Դիմե՛ք դասախոսներին և խմբակիցներին, եթե դժվարությունների եք հանդիպում։ Ուսումնական միջավայրը, որի մասնակիցներն աջակցում են միմյանց, դրական է անդրադառնում ընդհանուր փորձառության վրա։

8. Կոնֆլիկտների կարգավորումը մշտապես զարգացող ոլորտ է։ Ձգտե՛ք ձևավորելու շարունակական կրթությանը պատրաստ մտածելակերպ, ինչը կօգնի ձեզ մշտապես հաղորդակցվելու ոլորտի նորանոր միտումներին և մեթոդաբանություններին:

Հայտերի ընդունում

Հայտերն ընդունվում են մինչև սույն թվականի սեպտեմբերի 14-ը:

Անհրաժեշտ է ссe@ysu.am էլհասցեին ուղարկել համառոտ ինքնակենսագրություն (CV), մոտիվացիոն նամակ և երաշխավորագիր (2 անձից)։ 

Ժամկետից ուշ ուղարկված հայտերը չեն դիտարկվի։

Ընտրված մասնակիցների համար ծրագիրը կլինի անվճար։

Հարցերի դեպքում կապ հաստատել Շարունակական կրթության կենտրոնի հետ:

Էլհասցե՝ cce@ysu.am

Հեռ.՝ (+374 60) 710 212

Ծրագիրը մշակվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ և բրիտանական Քընսիլիեյշըն Ռեսորսիս (Conciliation Resources) կազմակերպության հետ համագործակցությամբ: