«ԳՐԱԲԱՐՅԱՆ ԴԱՐՁՎԱԾՔՆԵՐԸ ՊԵՏՔ Է ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՎԵՆ ԼԵԶՎԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԻ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐԻՆ ՀԱՄԱՊԱՏԱՍԽԱՆ». ԱՆՆԱ ԱԲԱՋՅԱՆ

Խոսելով աշխատության մասին՝ Աբաջյանը  նշում է, որ գրաբարյան դարձվածքների ուսումնասիրությունը մնացել է ստվերում. «Գրաբարով ավանդված բազմադարյա ինքնուրույն և թարգմանական գրականությունը հարուստ է դարձվածքներով, որոնց ուսումնասիրությունը ցարդ պատշաճ խորությամբ չի կատարվել ոչ միայն տարաժամանակյա, այլև համաժամանակյա կտրվածքներով»:

Ըստ այդմ՝ գիտական թեմայի նպատակն է քննել գրաբարով ավանդված հայոց մատենագրության մեջ վկայված դարձվածքներն իրենց պատմական զարգացման ընթացքում. «Նախատեսվում է իբրև սկզբնաղբյուր ներառել 5-11-րդ դարերի թարգմանական և ինքնուրույն՝ պատմագիտական, դավանաբանական, մեկնողական և այլ բնույթի աշխատությունները, որոնց հաջորդելու են գրաբարով գրված՝ 12-18-րդ դդ. ստեղծված գործերը»:

Աբաջյանը տեղեկացրեց նաև, որ հեղինակային երկերից առանձնացված դարձվածքները հետազոտվելու են արտահայտության և բովանդակության մակարդակներում, քննվելու են և՛ համաժամանակյա, և՛ տարաժամանակյա մոտեցմամբ. «Սրա շնորհիվ բացահայտվելու են գրաբարից մինչև արդի գրական արևելահայերեն ընկած ժամանակահատվածում հայերենի բառապաշարում և լեզվամտածողության մեջ կատարված տեղաշարժերը»:

Վերոնշյալ թվարկումներից զատ՝ ուսումնասիրվելու և դասակարգվելու են երկբաղադրիչ, բազմաբաղադրիչ, մենիմաստ, բազմիմաստ, հոմանիշ և հականիշ գրաբարյան դարձվածքների շարքերը, դրանց պատմական զարգացումն արևելահայերենում. «Գրաբարյան դարձվածքները պետք է ուսումնասիրվեն լեզվաբանության արդի մոտեցումներին համապատասխան՝ որպես երկպլանային միավորներ, հստակ կառուցվածքային կաղապարներով և դրանց բնորոշ բովանդակային առանձնահատկություններով»:

Աննա Աբաջյանն ասաց, որ ուսումնասիրության ընթացքում կիրառվելու են նկարագրության և համեմատության համաժամանակյա և տարաժամանակյա մեթոդները. «Նախատեսում ենք հնարավորինս ընդգրկուն զուգադրահամեմատական հետազոտություն կատարել, որի ընթացքում գրաբարյան դարձվածքները ներկայացվելու են իմաստաբանական, քերականական, կառուցվածքային վերլուծությամբ»:

Աննա Աբաջյանի «Գրաբարյան դարձվածքների ձևաիմաստային և կառուցվածքային քննություն. դրանց դրսևորումները արդի արևելահայերենում» գիտական թեմայի ուսումնասիրության խմբում են բանասիրական գիտությունների թեկնածուներ, դոցենտներ Նարինե Դիլբարյանը, Անահիտ Յուզբաշյանը, և ամբիոնի ասպիրանտ  Քնար Հարությունյանը, ում աշխատանքն առնչվում է գիտական թեմային:

«Մեր առաջարկած գիտական թեմայի սահմաններում հետամուտ ենք լինելու վեր հանել գրաբարյան դարձվածքների ողջ հարստությունը, ներկայացնել նրանց իմաստակառուցվածքային, ձևաբանական, շարահյուսական, ոճական առանձնահատկությունները, տարբերակել ինքնուրույն և թարգմանական դարձվածքները: Բացահայտել արդի արևելահայերենի դարձվածային համակարգում գրաբարյան դարձվածքների ունեցած ազդեցությունը»:

Այն հարցին, թե ինչպիսին կլինի աշխատության վերջնարդյունքը,Աբաջյանը պատասխանեց. «Ստեղծված վերջնարդյունքը կունենա թե՛ լեզվաբանական և թե՛ հայագիտական, մշակութաբանական լայն նշանակություն. կլինի գրաբարյան դարձվածքների և դրանց արդիարևելահայերենյան համարժեքների ընդգրկուն նկարագրություն ու քննություն, ինչպես նաև շտեմարան, որի միջոցով հնարավոր կդառնա պատմական դարձվածաբանության երկու մեծ շրջանների ամբողջացումը»,- եզրափակեց ամբիոնի վարիչը:

Անգին Խաչատրյան