November 06, 2025 | 11:05
Research
Publications and scientific journals
Culture
Health resort and adventure tourism: New prospects for tourism development in Lori Province
Lori, with its unique and rich natural landscapes and diverse historical and cultural monuments, is considered one of the most beautiful regions of Armenia. The province also holds significant potential for the development of health resort and rehabilitation tourism, as well as adventure tourism. On this topic, Marine Gevorgyan, Associate Professor at the Chair of Armenian History, YSU Faculty of History, has conducted research and published a scholarly article.
Մարինե Գևորգյանը և Աստվածաբանության և հայ եկեղեցու պատմության ամբիոնի դոցենտ Գայանե Թովմասյանը, կատարելով համատեղ հետազոտություն, հեղինակել են «Զբոսաշրջության զարգացման հնարավորությունները Լոռու մարզում» վերտառությամբ գիտական հոդվածը:
Լոռու մարզի հիմնական, նոր ու զարգացման անհրաժեշտություն ունեցող զբոսաշրջային ուղիների, իրավասու կառույցներից ակնկալվող գործողությունների մասին պատմել է Մարինե Գևորգյանը:
Տուրիզմի զարգացման նոր ուղիները Լոռու մարզում
Զբոսաշրջությունը Հայաստանի տնտեսության մեջ ունի խիստ կարևոր նշանակություն․ այն կարող է նպաստել տնտեսական աճին, բնակչության զբաղվածության ավելացմանը, ուստի կարևոր է Լոռու մարզում պատմամշակութային և զբոսաշրջային այլ ռեսուրսների վերլուծությունը: Հենց դրանց հիման վրա հնարավոր է զարգացնել զբոսաշրջության տարբեր տեսակները:
Լոռու մարզի զբոսաշրջային հիմնական ուղղություններից են Հաղպատը, Սանահինը, Օձունը, Ախթալան, Լոռի բերդը, Դսեղը, Վանաձորը և այլն: Լոռին իր ռեկրեացիոն (հանգստի) պայմաններով, անկրկնելի գեղեցկությամբ, բնության հարստությամբ ու պատմամշակութային հուշարձանների բազմազանությամբ համարվում է Հայաստանի ամենագեղեցիկ անկյուններից մեկը: Եթե խոսում ենք տուրիզմի զարգացման նոր ուղիների մասին, պետք է շեշտենք այն փաստը, որ այստեղ զարգացման մեծ հեռանկարներ ունի առողջարանային վերականգնողական զբոսաշրջությունը, այդուհետ՝ արկածային զբոսաշրջությունը, քանի որ Լոռին հայտնի է իր բարձրաբերձ լեռներով և հիանալի վայր է լեռնագնացության համար: Մարզում զարգացման մեծ հեռանկարներ ունեն նաև պատմամշակութային զբոսաշրջությունը, փառատոնային զբոսաշրջությունը։ Վերջին տարիներին Դսեղում կազմակերպվում են ռաֆթինգի, ուտելի բույսերի փառատոներ, հապալասի փառատոն՝ Մարգահովիտ գյուղում, խորովածի փառատոն՝ Ախթալայում: Իսկ Վանաձորը՝ իր պատմամշակութային հուշարձաններով և թանգարաններով, գրավիչ վայր է դարձել քաղաքային զբոսաշրջության համար:
Մարզի թիրախային ոլորտները
Մեր հոդվածում վեր ենք հանել Լոռու մարզի ուժեղ և թույլ կողմերը, հնարավորություններն ու սպառնալիքները: Մարզում առկա են մի շարք պատմամշակութային հուշարձաններ, որոնց հիման վրա անհրաժեշտ է մշակել նոր երթուղիներ՝ ներառելով ավելի մեծ թվով տեսարժան վայրեր: Անհրաժեշտ է բարելավել ոլորտի վիճակագրական հաշվառումը, իրականացնել ագրոզբոսաշրջության զարգացման ծրագիր՝ գյուղական համայնքները զարգացնելու նպատակով, կազմակերպել տարբեր փառատոներ՝ ցույց տալով Լոռու գաստրոնոմիական ռեսուրսը, մշակույթն ու ավանդույթները, Հովհաննես Թումանյանի գրական-գեղարվեստական ժառանգությունը: Այնուհետև հարկավոր է արդեն եղած տուրերից բացի՝ կազմակերպել ստեղծարար նոր տուրեր, որոնց ժամանակ զբոսաշրջիկներն ակտիվորեն կներգրավվեն որոշակի աշխատանքներում: Հոդվածում առաջարկել ենք նաև մշակել Լոռու մարզի զբոսաշրջային բրենդ, բարելավել ճանապարհային ենթակառուցվածքները, ավելացնել ճանապարհային ենթակառուցվածքի օբյեկտները և այլն:
Ակնկալիքները իրավասու կառույցներից
Հոդվածում ներկայացրել ենք մարզի զբոսաշրջային հիմնական ռեսուրսները, վերլուծել սոցիալ-տնտեսական հիմնական ցուցանիշները, զբոսաշրջային ենթակառուցվածքները և մարզում առկա վիճակը: Ըստ այդմ էլ խնդիրների լուծման նպատակով հանդես ենք եկել զբոսաշրջային նոր երթուղիների մշակման առաջարկներով: Իրավասու կառույցներից ակնկալվում է մարքեթինգային գործունեության բարելավում, օրինակ՝ Լոռու մարզպետարանի համապատասխան բաժինը կարող է զբաղվել նոր փառատոների կազմակերպման, սպասարկման որակի բարձրացման, զբոսաշրջային արդյունքի դիվերսիֆիկացման և այլ ուղղություններով:
Գիտական հոդվածում տեղ գտած եզրահանգումներն ու առաջարկները կարող են օգտակար լինել պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ինչպես նաև զբոսաշրջության ոլորտում գործունեություն ծավալող ընկերությունների և ոլորտի փորձագետների համար:
