Educational plan

PDF

Type:

Master

Speciality:

022802.02.7 - Կովկասագիտություն

Specialisation:

022802.02.7 - Վրացագիտություն

Qualification awarded:

Վրացագիտության մագիստրոս

Programme academic year:

2024/2025

Mode of study:

Full time

Language of study:

Հայերեն

General educational component

Chair code	Name of the course	Credits
0309	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները մասնագիտական ոլորտում	3
1-ին կիսամյակ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 309/Մ01 1. Purpose of the Course սովորեցնել աշխատել տվյալների հենքերի հետ ACCESS համակարգի օգնությամբ, ձևավորել պատկերացում տվյալների հենքերի և WEB - կայքերի մասին, սովորեցնել աշխատել WEB - կայքերի հետ` հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզվի օգնությամբ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. հենքի դերը իր մասնագիտությունում, 2. ինտերնետային կայքերի ստեղծման սկզբունքները, 3. տվյալների հենքերի ղեկավարման ACCESS համակարգ և հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզու: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. ACCESS-ով ստեղծել և օգտագործել տվյալների հենքեր, 5. HTML-ով ստեղծել ինտերնետային կայք և տեղադրել ինտերնետում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. կիրառելու համակարգչային հմտությունները, 7. օգտվել հայերեն և օտարալեզու տեղեկատվության ժամանակակից աղբյուրներից (համացանցային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ և այլն): 3. Description սովորեցնել աշխատել տվյալների հենքերի հետ ACCESS համակարգի օգնությամբ, ձևավորել պատկերացում տվյալների հենքերի և WEB - կայքերի մասին, սովորեցնել աշխատել WEB - կայքերի հետ` հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզվի օգնությամբ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods · գործնական · բանավոր քննարկումներ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: 6. Basic Bibliography Joan Lambert, Joyce Cox , Microsoft Access 2013 Step By Step. // Online Training Solutions, Inc., 2015, 429 p. Elizabeth Castro , Bruce Hyslop , HTML and CSS: Visual QuickStart Guide / Edition 8. // Peachpit Press, 2013, 576 p. 7. Main sections of the course 1. Տվյալների հենքեր, նրանց կառուցվածքը, աղյուսակներ, բանալի դաշտ: 2. Տվյալների հենքերի ղեկավարման ACCESS համակարգ, աղյուսակ, հարցում, ձև, հաշվետվություն: 3. Ծանոթություն INTERNET - միջավայրի հետ, WEB-կայքեր: 4. Հիպերտեքստերի նշադրման HTML լեզու, WEB-էջի ստեղծում, խմբագրում: 5. Ցուցակների ընդգրկում WEB-էջում: 6. Աղյուսակների ընդգրկում WEB-էջում: 7. Նկարների ընդգրկում WEB-էջում, WEB-էջերի կապակցում հղումների միջոցով:
1101	Հետազոտության պլանավորում և մեթոդներ	3
1 30 15 տեսական, 15 գործնական MANDATORY 1101/Մ02 1. Purpose of the Course ներկայացնել հետազոտման պլանավորման անհրաժեշտությունը, էությունը, հիմնական սկզբունքները, մեթոդներն ու եղանակները հիմնավորել պատմական շրջափուլերի շարունակական բնույթը, դրանց հետազոտման կարևորությունը, արդիականությունը, լուսաբանել պատմական երևույթների զարգացման առանձնահատկությունները, դրանց հետազոտման մեթոդները մատուցել մեթոդաբանության էությունը, պատմական երևույթների հետազոտության հայեցակարգերը, դրանց դասակարգումը 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բնութագրել հետազոտման պլանավորման արդի մոտեցումներն ու հիմնական ուղղությունները, 2. դասակարգել և ներկայացնել թեմային առնչվող գրականությունը, 3. արտահայտել հիմնախնդրին վերաբերող գրականության քննական վերլուծությունը, 4. պարզաբանել և բնութագրել թեմայի առավել առանցքային հարցերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. արժևորել և համեմատել մասնագիտական գրականությունը, դրանցում տեղ գտած հայեցակարգերը 2. կիրառել ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտությունները 3. համադրել պատմական երևույթները, հետազոտման մեթոդները գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. իրականացնել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ 2. կիրառել վերլուծության և հետազոտության քննական մոտեցումների զուգորդման եղանակները 3. զարգացնել փաստերը համակարգելու և եզրահանգումներ կատարելու հմտություններ 3. Description ներկայացնել հետազոտման պլանավորման անհրաժեշտությունը, էությունը, հիմնական սկզբունքները, մեթոդներն ու եղանակները հիմնավորել պատմական շրջափուլերի շարունակական բնույթը, դրանց հետազոտման կարևորությունը, արդիականությունը, լուսաբանել պատմական երևույթների զարգացման առանձնահատկությունները, դրանց հետազոտման մեթոդները մատուցել մեթոդաբանության էությունը, պատմական երևույթների հետազոտության հայեցակարգերը, դրանց դասակարգումը 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություններ 2.գիտական բանավեճերի կազմակերպում 3. ռեֆերատների պատրաստում, ներկայացում և քննարկում 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքը անցկացվում է բանավոր հարցման միջոցով։ 6. Basic Bibliography Барг М.А., Эпохи и идеи. Становление историзма. М., 1987. Гуревич А. Я., О кризисе современной исторической науки// Вопросы истории-1991, N 2-3 Гуревич А.Я., Исторический синтез и Школа «Аналов». М., 1993. Егоров В.К., История в нашей жизни. М., 1990. Коломийцев В., К Методология истории (От источника к исследованию), М., 2001. 7. Main sections of the course 1. Հետազոտության պլանավորման և մեթոդների վերաբերյալ գրականության ակնարկ, հիմնարար հասկացություններ, 2. Պատմության արժևորման հիմնախնդրի դրվածքը, 3. Պատմական իրադարձություններ և նրանց ձևերը. ինչ է պատմական աղբյուրը, 4. Հասկացություններ, որոնցից օգտվում է պատմաբանը, 5. Պատմական գործընթաց հասկացությունը, տեսություններ, մոտեցումներ, 6. Մեթոդ և մեթոդաբանություն
1602	Անգլերեն-1	3
1-ին կիսամյակ 2 ժամ/ շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1602/Մ03-1 1. Purpose of the Course · կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում, · խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները, · ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ, · զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կիրառելով մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր մոտեցումները (որոնողական, ճանաչողական, մեկնաբանական)՝ ճիշտ ընկալել դրանց բովանդակությունն ու կառուցվածքը, 2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ, 3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում օտար (անգլերեն) լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն, 5. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ, 6. գրել և ներկայացնել մասնագիտական թեմաներով էսսեներ/ զեկույցներ, ռեֆերատներ, գիտաժողովի թեզիսներ՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը, 7. լսելով ընկալել և վերարտադրել մասնագիտությանն առնչվող դասախոսությունների, հարցազրույցների ձայնագրություններ և տեսագրություններ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) 8. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով: 9. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) B2 մակարդակին: 3. Description · կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում, · խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները, · ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ, · զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝ 1. մասնագիտական տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում, 2. մասնագիտական բառապաշարի ստուգում, 3. զրույց մասնագիտական թեմաների շուրջ, 4. բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) մասնագիտական խնդրի վերաբերյալ: 6. Basic Bibliography John M.Swales,Christine B. Feak “English in Today’s Research World’’ a Writing Guide. The University of Michigan Press, USA, 2003 John M Swales and Christine B. Feak, “Academic writing for Graduate Students’’ 2000, USA Academic English for students in sciences( Сафроненко О.И., Резникова С.Ю.) 7. Main sections of the course 1. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները: 2. Մասնագիտական տեքստերի գործառական նշանակությունը և դրանց իրացումը օտար (անգլերեն) լեզվով գրավոր ու բանավոր հաղորդակցման գործընթացում: 3. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները: 4. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1705	Ռուսերեն-1	3
1-ին կիսամյակ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1705/Մ03-3 1. Purpose of the Course · զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում · ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով · ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ցուցաբերել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն 2. սահմանել լեզվի գիտական ոճի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությ ունները 3. ներկայացնել մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր ձևերը 4. դրսևորել մասնագիտական տեքստի պլաններ, ամփոփագրեր կազմելու սկզբունքների իմացություն բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. վերլուծել ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը՝ տարանջատելով հիմնական բովանդակությունը երկրորդականից, ինքնուրույն կազմել տեքստ մասնագիտական թեմայով 5. տիրապետել մասնագիտական տեքստի թարգմանության հմտություններին 6. կիրառել մասնագիտական տեքստի հետ աշխատելու հնարքներ՝ տեքստի համառոտ և ընդարձակ նկարագրում, տարբեր տեսակի պլանների կազմում 7. կազմել մասնագիտական թեմաներով ռեֆերատաներ, զեկույցներ, գիտական տեքստերի ամփոփագրեր գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) 8. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները ռուսալեզու աղբյուրներից 9. քննարկել և վերլուծել մասնագիտական խնդիրներր ռուսերենով 3. Description · զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում · ապահովել արդեն ձեոք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով · ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ 4. Teaching and Learning Styles and Methods · գործնական պարապմունք · ինքնուրույն աշխատանք · թիմային աշխատանք · բանավոր ներկայացում · գրավոր և բանավոր հարցում 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա: 6. Basic Bibliography Амиантова Э.И. Лексика русского языка. Сборник упражнений. Москва, Наука, 2006 Аникина М.А. Синтаксис сложноподчиненного предложения, Москва, Русский язык, 2000 Балыхина Т.М. Формы работы над учебным текстом по специальности// Методические рекомендации к обучению учебно-профессиональному общению студентов-иностранцев и специалистов в вузах нефилологического профиля, Донецк, 1990 Демидова А.К. Пособие по русскому языку. Научный стиль речи. Оформление научной работы, Москва, Русский язык, 1991 Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика, СПБ, Златоуст, 2006 Хавронина С.А, Клобукова Л.П, Михалкина И.В. Курс для деловых людей, Москва, ПАИМС, 1993 7. Main sections of the course 1. Ընդհանուր գիտական և նեղ մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները 2. Գիտական ոճի ձեաբանական առանձնահատկությունները 3. Գիտական ոճին հատուկ շարահյուսական կառուցվածքները 4. Տարբեր իմաստային կապերի արտահայտման միջոցները գիտական տեքստում 5. Մասնագիտական տեքստի համառոտ և րնդարձակ ներկայացում 6. Գիտական ոճի ժանրեր՝ ռեֆերատ, զեկուցում, հոդված, ամփոփագիր 7. Ռեֆերատների, զեկուցումների, ամփոփագրերի շարադրման սկզբունքները
1608	Ֆրանսերեն-1	3
1-ին կիսամյակ 2 ժամ/ շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1608/M3-4 1. Purpose of the Course · զարգացնել ուսանողների բակալավրից ից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակը՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ, · ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը, · ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտնելւ են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. զարգացնել ուսանողների օտարալեզու խոսք լսելու, ընկալելու և ինքնուրույն վերարտադրելու հմտություններ, քննարկումներ ծավալել և ինքնուրույն կարծիք հայտնել տարբեր թեմաների շուրջ՝ օգտագործելով համապատասխան բառապաշարը, 2. բացատրել բառային միավորների խոսքաիրավիճակային իմաստները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. կիրառել ձեռք բերված գիտելիքները հաղորդակցական տարբեր համատեքստերում, 4. վերլուծել տարատեսակ քերականական դրսևորումները բանավոր և գրավոր հաղորդակցման ժամանակ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ. 5. վերլուծել ոլորտին առնչվող համացանցային ռեսուրսներից (գիտական պարբերականներ, միջազգային գիտական շտեմարաններ, և այլն) քաղված նյութը, 6. շարադրել (գրավոր և բանավոր) ֆրանսերեն հարուստ բառապաշարով տեքստեր՝ կիրառելով ստեղծագործական հմտություններ։ 3. Description · զարգացնել ուսանողների բակալավրից ից ստացած բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններն ու գիտելիքները, հասնելով դրանց միջինից բարձր մակարդակը՝ ինտերակտիվ, լսողական և տեսալսողական վարժությունների օգնությամբ, · ընդլայնել ծրագրային բառապաշարը, · ներկայացնել քերականական կառույցներ և կաղապարներ, որոնք գտնելւ են իրենց գործնական կիրառությունը գրավոր և բանավոր խոսքի մեջ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում: 2. Ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: 6. Basic Bibliography Tendances B1, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet ; CLE nternational Claire M., Vite et bien 2, niveau B1, Paris, CLE internationale, 2009. Grégoire M., Thiévenaz O., Franco E., Grammaire progressive du français, Paris, CLE internationale, 2009. Barféty M., Compréhension écrite /orale A2+/B1, CLE internationale, Paris, 2007 7. Main sections of the course 1. Աշխատանք և գրասենյակային գործ, 2. Դրամ և բանկային համակարգ, 3. Խանութներ և գնումներ, 4. Անձի ի միջ, 5. Ճամփորդություն, 6. Ընկերական շփումներ, 7. Դատական հայց, 8. Ինտեգրում մասնագիտական միջավայրում, 9. Սպառում։
1604	Գերմաներեն-1	3
1-ին կիսամյակ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1604/Մ03-2 1. Purpose of the Course · հարստացնել ուսանողների բառապաշարը, · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել), · ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կազմել մենախոսական և երկխոսական մասնագիտական և ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով, 2. տարբերել մայրենի և ուսումնասիրվող օտար լեզվի անհամապատասխանությունները, հասկանալ երկու լեզուներում դրանց փոխադրման միջոցները, 3. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն, 5. տեքստի ունկնդրման կամ ընթերցման ընթացքում գրառումներ կատարել հետագայում գրավոր խոսքում օգտագործելու նպատակով՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) 6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով: 7. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Description · հարստացնել ուսանողների բառապաշարը, · խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել), · ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Basic Bibliography DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016. Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017. 7. Main sections of the course 1. Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում և մասնագիտական ոլորտում: 2. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
1602	Անգլերեն-2	3
2-րդ կիսամյակ 2 ժամ/ շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1602 /Մ04-1 1. Purpose of the Course · ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները, · ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին, · ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին, · ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը, 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2-C1), 2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքնեևը և պահանջները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. գործնականում կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների B2-C1 մակարակին համապատասխան 4. արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) 5. արդյունավետ կիրառել համակարգչային հմտությունները 3. Description · ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները, · ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին, · ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին, · ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը, 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. ինքնուրույն աշխատանք, 4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է TOEFL նախնական թեստավորման միջոցով: 6. Basic Bibliography Debora Philips “ Longman Preparation Course for the TOEFL IBT” Longman 2007 Bruce Rogers “ The Complete Guide for TOEFL IBT Test Preparation”, Thomson 2007 Boston Educational Services “Official ITEP Preparation Guide”, Create Space Independent Publishing Platform 2014 ETS “The Official Guide to the TOEFL Testing”, McGraw-Hill Education 2012 Pauline Cullen “The Official Cambridge Guide to IELTS”, Cambridge English 2014 Kaplan “IELTS Premier”, Kaplan Publishing 2016 7. Main sections of the course 1. օտար լեզվի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները, 2. լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները (CEFR) և թեստավորման հիմանական սկզբունքները, 3. լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը, 4. միջազգային թեստերի (TOEFL, IELTS, ITEP) առանձնահատկությունները:
1705	Ռուսերեն-2	3
2-րդ կիսամյակ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1705/Մ04-3 1. Purpose of the Course · զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը · ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները · ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ցուցաբերել սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցների իմացությունը 2. ցուցաբերել ռուսաց լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2 մակարդակ) բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. մասնակցել մասնագիտական թեմաներով բանավեճերի, ձևակերպել և հիմնավորել սեփական տեսակետերը, հերքել զրուցակցի տեսակետը 4. կատարել թեստային աշխատանք՝ կազմված միջազգային չափանիշների B2 մակարդակին համապատասխան գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան) 5.օգտագործել ռուսաց լեզվի իմացությունը մասնագիտական գործունեության ոլորտում 3. Description · զարգացնել մասնագիտական ոլորտին առնչվող թեմաների շուրջ բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտությունները, մասնավորապես, քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը · ներկայացնել լեզվի իմացության միջազգային համակարգի B2 մակարդակի չափանիշները · ներկայացնել լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջները 4. Teaching and Learning Styles and Methods · գործնական պարապմունք · ինքնուրույն աշխատանք · թիմային աշխատանք · բանավոր ներկայացում · թեստային աշխատանք 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորմամբ (В2 մակարդակ)։ 6. Basic Bibliography Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному, 2008-2010 Ильина С.А., Коломейцева Е.М, Попова Т.В. Синтаксис письменной книжной речи, Москва, Русский язык, 2002 Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998 Типовой тест по русскому языку как иностранному. II сертификационный уровень общего владения русским языком /под ред. Поповой Т.А., Роговой К.Л./, СПБ, 1998 Химик В.В., Шкурина Н.В. 10 уроков по языку специальности. Учебные задания. Л., 1991 7. Main sections of the course 1. Սուբյեկտիվ եղանակավորության արտահայտման միջոցները, միջանկյալ բառեր, բառակապակցություններ, նախադասություններ 2. Իմաստային կապերը և նրանց արտահայտման միջոցները պարզ և բարդ նախադասության մեջ. կապ, կապական բառեր 3. Պարզ նախադասությունները բարդ նախադասությունների փոխակերպելու կանոնները 4. Լեզվի իմացության В2 մակարդակի միջազգային չափորոշիչներ
1608	Ֆրանսերեն-2	3
2-րդ կիսամյակ 2 ժամ/ շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1608/M04-4 1. Purpose of the Course · համակարգել ֆրանսերենի նորմատիվ քերականության գիտելիքները, · ընդլայնել թեմատիկ խոսքային իրավիճակներին համապատսխան բառային միավորների իմաստային դաշտը, · կատարելագործել բանավոր խոսքի (մենախոսություն և երկխոսություն) կարողությունները. 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել խոսքային գործունեության 4 տիպերի լեզվաոճական ընդհանրություններն ու տարբերությունները, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 2. զրուցել ծրագրային թեմաների շուրջ, 3. հաղորդակցվել (գրավոր և բանավոր) գործարար շրջանակներում (դիվանագիտական, իրավաբանական, տնտեսագիտական, հասարակական, քաղաքական). գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողություններ 4. կատարել ինքնուրույն ուսումնասիրություններ և ներկայացնելո բանավոր և գրավոր զեկույցներ, 5. ակտիվորեն մասնակցել քննարկման և բանավեճի 3. Description · համակարգել ֆրանսերենի նորմատիվ քերականության գիտելիքները, · ընդլայնել թեմատիկ խոսքային իրավիճակներին համապատսխան բառային միավորների իմաստային դաշտը, · կատարելագործել բանավոր խոսքի (մենախոսություն և երկխոսություն) կարողությունները. 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, ինքնուրույն և տնային աշխատանքների կատարում, 2. ինտերակտիվ մեթոդներ, մասնակցություն քննարկումներին: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: 6. Basic Bibliography Tendances B2, J. Girardet-J. Pécheurm C : Gibbe- Marie-Louise Parizet ; CLE international Poisson-Quinton S., Mimran R., Compréhension écrite 4 / B2 /, CLE international, Paris 2009 Barféty M., Compréhension orale 4 /B2-C1 /, CLE international, Paris 2013 Boularès M., Frérot J., Vocabulaire du Français, niveau perfectionnement, CLE international, Paris 2012 Miquel C., Grammaire en dialogues /B2-C1/, CLE international, Paris 2013 7. Main sections of the course 1. հասարակություն և քաղաքականություն 2. մշակութային ժառանգություն 3. շրջակա միջավայր 4. արժեքների պաշտպանություն 5. բանավեճեր և զրույցներ 6. անհատականություն և վարք
1604	Գերմաներեն-2	3
2-րդ կիսամյակ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ գործնական MANDATORY 1604/Մ02 1. Purpose of the Course · խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները, · զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը: 2. Educational Outcomes . մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը, 2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ, 3. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. բանավոր կապակցված խոսք կառուցել նկարագրելով երևույթներ, իրադարձություններ, հիմնավորելով իր տեսակետը, 5. վերլուծել մասնագիտությանն առնչվող թեմաներ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 6. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով: 7. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունը ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունը առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 8. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) B1+ - B2 մակարդակին: 3. Description · խորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները, · զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ, 2. անհատական և խմբային աշխատանք, 3. անհատական և թիմային աշխատանք, 4. ինքնուրույն աշխատանք, 5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում), 6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում, 7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը: 6. Basic Bibliography DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016. Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017. 7. Main sections of the course 1. Մասնագիտական տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/: 2. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները: 3. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:

Professional educational component

Chair code	Name of the course	Credits
1101	Ազգամիջյան հարաբերությունները Կովկասում	6
1-ին 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար MANDATORY 1101/Մ05 1. Purpose of the Course Մագիստրանտներին ներկայացնել Կովկասի պատմության առանձնահատկություններն ու էթնոքաղաքական հարաբերությունների բովանդակությունը, Ներկայացնել Կովկասյան էթնոկոնֆլիկտների ծագման ու զարգացման պատմական արմատներն ու նրանց ժամանակակից դրսևորումները 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Դասակարգել ու ներկայացնել թեմային առնչվող սկզբնաղբյուրները, 2. Տալ հիմնախնդրին վերաբերող գրականության քննական վերլուծությունը, 3. Ձևակերպել հիմնախնդրի առավել կարևոր թեմաները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. Հիմնախնդրի բովանդակության վերաբերյալ դրսևորել ինքնուրույն մոտեցումներ և տալ գնահատականներ, 2. Գիտահետազոտական գործունեության ընթացքում կիրառել ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտությունները, 3. Համեմատական վերլուծություն կատարել հետխորհրդային ժամանակաշրջանում գոյություն ունեցող խնդիրների հետ, 3. Description Մագիստրանտներին ներկայացնել Կովկասի պատմության առանձնահատկություններն ու էթնոքաղաքական հարաբերությունների բովանդակությունը, Ներկայացնել Կովկասյան էթնոկոնֆլիկտների ծագման ու զարգացման պատմական արմատներն ու նրանց ժամանակակից դրսևորումները 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2.Գիտական բանավեճերի կազմակերպում և քննարկում, 3. Մագիստրանտների կողմից ռեֆերատների պատրաստում և ներկայացում: 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Երեմյան Ս. Տ., Հայաստանը ըստ «Աշխարհացոյց»-ի (փորձ VII դարի հայկական քարտեզի վերակազմության ժամանակակից քարտեզագրական հիմքի վրա), Եր., 1963: «Հայաստանի ազգային ատլաս», հատոր Բ, Ե., 2008։ Акопян А. А., Албания-Алуанк в греко-латинских и древнеармянских источниках, Ереван, 1987. ,, История народов Северного Кавказа с древнейших времен до конца 18-го века", т. 1, М., 1988. Ковалевская В. Б., Кавказ и аланы, М., 1984. 7. Main sections of the course 1. Հնագույն և անտիկ ժամանակաշրջանի Կովկասի ժողովրդագրության վերաբերյալ սկզբնաղբյուրներն ու նրանց տեղեկությունները 2. Կովկասյան տարածաշրջանի ցեղերի վերաբերյալ վաղ միջնադարյան տեղեկությունները 3. Ժողովուրդների մեծ գաղթը և Էթնիկական տեղաշարժերը Կովկասում 4. Կովկասը արաբա-բյուզանդա-խազարական հարաբերությունների հանգույցում 5. Կովկասի էթնո-դավանական դիմագիծը միջնադարում և Բուն Աղուանք 6. Օսմանյան պետության քաղաքականությունը Կովկասում և Արևմտյան Կովկասի ժողովուրդները 7. Ռուսաստանի հարաբերությունները Կովկասյան ժողովուրդների հետ 16-18-րդ դարերում 8. Կովկասը ռուս - թուրքական հակամարտության ոլորտում, Կովկասյան ժողովուրդների դիրքորոշումը, Կովկասի նվաճումը Ռուսաստանի կողմից 9. Կովկասյան ժողովուրդները Ռուսական կայսրության կործանման և Խորհրդային պետության կազմավորման ժամանակաշրջանում 10. Կովկասյան տարածաշրջանը Խորհրդային պետության կազմում 11. Կովկասը ետխորհրդային ժամանակաշրջանում, հիմնական զարգացումները
1101	Մասնագիտության արդի հիմնախնդիրները	3
1-ին 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն MANDATORY 1101/Մ06 1. Purpose of the Course Ներկայացնել կովկասագիտության հիմնախնդիրները, կովկասագիտական հետազոտությունների հիմնական սկզբունքները, մեթոդներն ու մեթոդաբանությունը, Քննարկման առարկա դարձնել կովկասյան երկրների և ժողովուրդների պատմության առանցքային հարցերը, շարադրել նախորդ հետազոտությունների համառոտ պատմությունը, ծանոթացնել նորագույն մասնագիտական գրականությանը և գիտական մամուլին, Քննական վերլուծության ենթարկել տարածաշրջանային ընդգրկում ունեցող և աշխարհաքաղաքական ու քաղաքագիտական կարևորություն ներկայացնող հայեցակարգերը։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. բնութագրել կովկասագիտական հետազոտությունների արդի հիմնական ուղղությունները, 2. ներկայացնել կովկասագիտական գլխավոր կենտրոնների գործունեության ու դպրոցների քննական վերլուծությունը, 3. պարզաբանել և բնութագրել գերտերությունների ու հարևան մեծ երկրների շահերն ու քաղաքականությունը կովկասյան տարածաշրջանում: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. վերլուծել Կովկասի պատմության սկզբնաղբյուրները, 2. բնութագրել ու արժևորել մասնագիտական գրականությունը, 3. կիրառել ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտությունները, 4. զուգահեռներ անցկացնել այլ տարածշրջանների հետ, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. իրականացնել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ, 2. կիրառել սկզբնաղբյուրների վերլուծության և գրականությունը քննական արժևորման ենթարկելու եղանակները, 3. զարգացնել փաստերը համակարգելու և եզրահանգումներ կատարելու հմտությունները։ 3. Description Ներկայացնել կովկասագիտության հիմնախնդիրները, կովկասագիտական հետազոտությունների հիմնական սկզբունքները, մեթոդներն ու մեթոդաբանությունը, Քննարկման առարկա դարձնել կովկասյան երկրների և ժողովուրդների պատմության առանցքային հարցերը, շարադրել նախորդ հետազոտությունների համառոտ պատմությունը, ծանոթացնել նորագույն մասնագիտական գրականությանը և գիտական մամուլին, Քննական վերլուծության ենթարկել տարածաշրջանային ընդգրկում ունեցող և աշխարհաքաղաքական ու քաղաքագիտական կարևորություն ներկայացնող հայեցակարգերը։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2.Գիտական բանավեճերի կազմակերպում, 3. Կովկասի վերաբերյալ փաստավավերագրական ֆիլմերի դիտում, 4. Մագիստրանտների կողմից ռեֆերատների պատրաստում, ներկայացում և քննարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Ստուգարքն ավարտվում է բանավոր հարցման միջոցով։ 6. Basic Bibliography Гаджиев К.С., Геополитика Кавказа, М., 2003. Кипкеева З.Б., Северный Кавказ в Российской империи: народы, миграции, территории, Ставрополь, 2008. Черноус В.В., Кавказ - контактная зона цивилизаций и культур, Научная мысль Кавказа: Научный и общественно-теоретический журнал - Ростов н/Д.: Северо-Кавказский научный центр высшей школы, 2000, N 2. Coene Frederik, The Caucasus - An Introduction, Routledge, London, 2009. Kaeter Margaret, The Caucasian RepuԲlics (Nations in Transition), Facts on File, 2004. King Charles. The Ghost of Freedom. A History of the Caucasus. Oxford University Press, 2008. 7. Main sections of the course 1. Կովկասագիտության համառոտ պատմություն, սկզբնաղբյուրների և գրականության ակնարակ, հիմնարար հասկացություններ, 2. Տարածաշրջանի կոնտակտային բնույթը,Կովկասի աշխարհագրական դիրքի և աշխարհաքաղաքական դերի առանձնահատկությունները, 3. Կովկասում ծավալված գործընթացները և պատմական հարևան մեծ երկրները(Իրան, Թուրքիա, Ռուսաստան), 4. Արևմուտքը և Կովկասի երկրները, 5. Կովկասյան տարածաշրջանը հետխորհդային փուլում։
1101	Վրաստանի տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքականության ռազմաքաղաքական հիմնախնդիրները	3
2-րդ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն MANDATORY 1101/Մ09 1. Purpose of the Course Ներկայացնել Վրաստանի տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական հիմնախնդիրները ռազմաքաղաքական զարգացումների լույսի ներքո: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. պատկերացնել Վրաստանի աշխարհաքաղաքականության կարևորագույն հարցերը, 2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ զատել աշխարհաքաղաքական գործընթացների ռազմաքաղաքական առանձնահատկությունները, 3. վերլուծել Վրաստանի աշխարհաքաղաքականության ռազմաքաղաքական կողմնորոշիչները ՀՀ պետական շահերի սպառնալիքների և օգտաշահության լույսի ներքո: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբերակել շրջանառության մեջ գտնվող հնարավոր հակագիտական և կեղծ պնդումները, 2. կիրառել կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. զարգացնել տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու կարողությունները: 2. նպաստել հանրության շահագրգիռ խմբերի գիտակցությունում տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքկան հիմնախնդիրների իմաստավորմանը այդ թվում՝ ՀՀ հեռանկարային սպառնալիքների գիտակցմանը վերհանմանը և կանխարգելմանը: 3. Description Ներկայացնել Վրաստանի տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական հիմնախնդիրները ռազմաքաղաքական զարգացումների լույսի ներքո: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություն, 2. Գիտական բանավեճ 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 5 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Панков Д.О., Грузия в геополитическом раскладе на Южном Кавказе Панков Д.О., Приоритеты внешней политики республики Грузия (1991-20100 гг.) Москва 2011 Мучаидзе Г. Место Грузии в системе взаимоотношений России и США. Взгляд из Тбилиси Гулашвили М. Концепция «Мирный Кавказ» Любинскас А. Геополитический код Грузии и контуры его изменения Геополитика Кавказа. Москяа 2001 г. Гаджиев К.С. Кавказский узел в геополитических приоритетах Росии, Москва 2010г. 7. Main sections of the course 1. Վրաստանը հետսովետական տարներին՝ Զ.Գամսախուրդիայի և Է.Շևարնադձեի կառավարման շրջանում: 2. Վրաստանը «Վարդերի հեղափոխությունից» հետո:
1101	Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդների փոխհարաբերությունների հիմնահարցեր	3
2-րդ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն MANDATORY 1101/Մ10 1. Purpose of the Course Ներկայացնել Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդների, պետական կազմավորումների միջև փոխհարաբերությունների ձևավորման, զարգացման հիմնախնդիրները և դրանց առանձնահատկությունները, Քննարկման առարկա դարձնել Վրաստանի և հյուսիսկովկասյան տարածաշրջանի, ինչպես նաև այն բնակեցնող ժողովուրդների հասարակական-քաղաքական, տնտեսական, հոգևոր ու մշակութային կյանքի առանցքային հարցերը, ներկայացնել թեմայի առնչությամբ իրականացված գիտական հետազոտությունները, ծանոթացնել նորագույն մասնագիտական գրականությանը և մամուլին, Քննական վերլուծության ենթարկել Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի ժողովրդագրական պատկերի փոփոխությունները, միգրացիոն գործընթացները, Վեր հանել աշխարհաքաղաքական, արտաքին ու ներքին գործոնների ազդեցությունը Վրաստանի, Հյուսիսային Կովկասի ու նրանց ժողովուրդների պատմական զարգացման հեռանկարի վրա: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ձեռք բերել Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի պատմաժողովրդագրական գործընթացների առանձնահատկությունների վերաբերյալ, 2. Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդների, նրանց պատմության քաղաքական, սոցիալ-տնտեսական, ժողովրդագրական և հոգևոր-մշակութային ասպեկտների վերաբերյալ, 3. Պարզաբանելու և բնութագրելու Վրաստանի ու դերակատար պետությունների ունեցած աշխարհաքաղաքական ծրագրերը հյուսիսկովկասյան ուղղությամբ, բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. Վերլուծել Վրաստանի ու Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդների փոխհարաբերությունների պատմության վերաբերյալ սկզբնաղբյուրներն ու գրականությունը, 2. Բնութագրել ու արժևորել արխիվային, մամուլի և տեղեկատվական այլ աղբյուրները, 3. Կիրառել ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտությունները, 4. Զուգահեռներ անցկացնել աշխարհաքաղաքական կարևորություն ներկայացնող հյուսիսկովկասյան, հարևան և այլ տարածշրջանների միջև, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Իրականացնել ինքնուրույն հետազոտական աշխատանքներ, 2. Կիրառել սկզբնաղբյուրների վերլուծության և գրականությունը քննական արժևորման ենթարկելու եղանակները, 3. Զարգացնել փաստերը համակարգելու և եզրահանգումներ կատարելու հմտությունները։ 3. Description Ներկայացնել Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդների, պետական կազմավորումների միջև փոխհարաբերությունների ձևավորման, զարգացման հիմնախնդիրները և դրանց առանձնահատկությունները, Քննարկման առարկա դարձնել Վրաստանի և հյուսիսկովկասյան տարածաշրջանի, ինչպես նաև այն բնակեցնող ժողովուրդների հասարակական-քաղաքական, տնտեսական, հոգևոր ու մշակութային կյանքի առանցքային հարցերը, ներկայացնել թեմայի առնչությամբ իրականացված գիտական հետազոտությունները, ծանոթացնել նորագույն մասնագիտական գրականությանը և մամուլին, Քննական վերլուծության ենթարկել Վրաստանի և Հյուսիսային Կովկասի ժողովրդագրական պատկերի փոփոխությունները, միգրացիոն գործընթացները, Վեր հանել աշխարհաքաղաքական, արտաքին ու ներքին գործոնների ազդեցությունը Վրաստանի, Հյուսիսային Կովկասի ու նրանց ժողովուրդների պատմական զարգացման հեռանկարի վրա: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2. Գիտական բանավեճերի կազմակերպում, 3. Վրաստան-Հյուսիսկովկասյան տարածաշրջան երկկողմ հարաբերությունների պատմությանը վերաբերող փաստավավերագրական ֆիլմերի դիտում, 4. Մագիստրանտների կողմից ռեֆերատների պատրաստում, ներկայացում և քննարկում: 5. Լրատվամիջոցների դիտարկում: 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 5 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Georgian Foreign Policy The Quest for Sustainable Security, Edited by Kornely Kakachia and Michael Cecire, Konrad-Adenauer-Stiftung e.V 2013 The North Caucasus factor in the Georgian-Abkhaz conflict context, International Alert 2012, https://www.international-alert.org/wp-content/uploads/2021/08/Caucasus… История народов Северного Кавказа, курс лекций д.и.н Матвеева О.В., Краснодар, 2012 Кузнецов В.А., Введение в кавказоведение (историко-этнологические очерки народов Северного Кавказа), Владикавказ, 2004. Цуциев А. А., Атлас этнополитической истории Кавказа (1774-2004), М., 2007. 7. Main sections of the course 1. Վրաստանի «փափուկ ուժի» քաղաքականությունը Հյուսիսային Կովկասում. Պատմական ակնարկ 2. Վրաստանի պետական քաղաքականության արդի խնդիրները Հյուսիսային Կովկասում, փուլային առանձնահատկությունները 3. Հյուսիսկովկասյան փոքրամասնությունը Վրաստանում, 4. Հյուսիսկովկասյան սփյուռքը և նրա դերակատարությունը տարածաշրջանային կոնֆլիկտներում, 5. Կովկասյան տան գաղափարը, 6. Հյուսիսային Կովկասը ՌԴ անվտանգության ռազմավարության համատեքստում:
1101	Վրաց-հայկական պատմամշակութային փոխառնչությունները	6
2-րդ 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար MANDATORY 1101/Մ11 1. Purpose of the Course · Ծանոթացնել Վրաստանի և Հայաստանի վաղ միջնադարից մինչև ուշ միջնադարի ժամանակաշրջանի մշակույթի և արվեստի զարցացման գործընթացին և միջմշակութային փոխազդեցությունների խնդիրներին, ցույց տալ այդ գործընթացը ընդհանուր տարածաշրջանի և, մասնավորապես Կովկասի համատեքստում։ · ներկայացնել տարածաշրջանի հիմնական հուշարձանները, տրվում է դրանց պատմա-մշակութային բնութագիրը, ներկայացվում է ժամանակաշրջանի հուշարձանների տիպաբանական և գեղարվեստական միտումները, դավանաբանական առանձնահատկությունները և դրանց անդրադարձը հուշարձաններին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. յուրացնել վրաց-հայկական մշակութային հարաբերությունների և առնչությունների հիմնական դրույթները, ժամանակաշրջանի մշակութային բնորոշ գծերը։ 2. իմանալ դավանաբանական առանձնահտկությունները և վերջինիս կապը հուշարձանների հետ։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ճանաչել և բնութագրել վրացական և հայկական հուշարձանները, տաբերակել դրանք ըստ ազգային և տարածաշրջանային առանձնահատկությունների։ 2. հաշվի առնել վրաց-հայկական պատմամշակութային փոխառչությունների խնդիրները տարածաշրջանային գործընթացների համատեքստում։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Ստացված գիտելիքները կիրառել ուսումնասիրություններում և մասնգիտական քննարկումներում։ 3. Description · Ծանոթացնել Վրաստանի և Հայաստանի վաղ միջնադարից մինչև ուշ միջնադարի ժամանակաշրջանի մշակույթի և արվեստի զարցացման գործընթացին և միջմշակութային փոխազդեցությունների խնդիրներին, ցույց տալ այդ գործընթացը ընդհանուր տարածաշրջանի և, մասնավորապես Կովկասի համատեքստում։ · ներկայացնել տարածաշրջանի հիմնական հուշարձանները, տրվում է դրանց պատմա-մշակութային բնութագիրը, ներկայացվում է ժամանակաշրջանի հուշարձանների տիպաբանական և գեղարվեստական միտումները, դավանաբանական առանձնահատկությունները և դրանց անդրադարձը հուշարձաններին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ 2. Սեմինար պարապմունքներ՝ քննարկումների և բանավեճի կիրառմամբ։ 3.Հետազոտական աշխատանքների քննարկումներ 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Мурадян П. М. Кавказский культурный мир и культ Григория Просветителя // Кавказ и Византия. Вып. 3. 1982. Мурадян П. М. Армянская эпиграфика Грузии. Картли и Кахети. Ереван, 1985. Մուրադյան Պ. Մ. Հայաստանի վրացերեն արձանագրությունները, Երևան, 1977. Казарян А., Архитктура стран Закавказья VII в.: формирование и развитие традиции, в 4-х томах, Москва, 2012-2013. Winfield D. Some Early Medieval Figure Sculpture from North-East Turkey // Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, XXXI, London, 1968. 7. Main sections of the course 1. Ուշ անտիկ և վաղ քրիստոնեական մշակույթը Հարավային Կովկասում, քրիստոնեության հաստատման նախադրյալները, ավանդույթները և ընդհանրությունները ճարտարապետական և կերպարվեստի հուշարձաններում։ 2. Երկու եկեղեցիների բաժանումը, դավանաբանական խնդիրները և դրնց արտացոլումը առվըստում։ 3. Վրաց և հայ ուղղափառ համայնքները և զարգացած միջնադարի հուշառձանների առանձնահատկությունները։ 4.Թամարա թագուհու և Զաքարյան եղբայրների դարաշրջանը, մշակույթը և հիմնական հուշարձանները։ 5. Վրաստանի հայկական համայնքները և նրանց կողմից ստեղծած հուշարձանները։ 6. Հայաստանի վրացերեն առձանացրությունները և հայ-քաղկեդոնական համայնքը։ 7.Վրաց-հայկական պատմամշակութային փոխառչությունները ուշ միջնադարյան շրջանում։
1101	Վրացերեն	6
2-րդ 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար MANDATORY 1101/Մ12 1. Purpose of the Course ուսանողների մոտ զարգացնել ուսուցման նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները վրացերենի ձևաբանության և քերականության բնագավառներում, ընդլայնել թեմատիկ բառապաշարը, ակտիվացնել այդ բառապաշարը և քերականական գիտելիքները` համապատասխան երկխոսությունների և տեքստերի վերարտադրման նպատակով, ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. պատկերացում կազմել վրացերենի ձևաբանական և քերականական ընդարձակ կաղապարների մասին, 2. ընդլայնել կոնկրետ թեմատիկ բառապաշարը, 3. պատկերացում կազմել երկխոսությունների կառուցվածքի և տեքստերի վերարտադրության ու փոխադրման սկզբունքների մասին: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ճիշտ կազմել վրացերենին բնորոշ ձևաբանական և քերականական կաղապարները, 2. համապատասխան ձևով գործադրել ձեռք բերած թեմատիկ բառապաշարը, 3. կազմել երկխոսություններ, գրել փոխադրություններ: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. վերլուծել վրացերենի կառուցվածքային կաղապարներն ու հարացույցային ձևերը, 2. գործնականում կիրառել թեմատիկ բառապաշարը, 3. մեկնաբանել վրացերենում խոսքի ձևավորման յուրահատկությունները: 3. Description ուսանողների մոտ զարգացնել ուսուցման նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները վրացերենի ձևաբանության և քերականության բնագավառներում, ընդլայնել թեմատիկ բառապաշարը, ակտիվացնել այդ բառապաշարը և քերականական գիտելիքները` համապատասխան երկխոսությունների և տեքստերի վերարտադրման նպատակով, ձևավորել մասնագիտական տեքստերի բանավոր և գրավոր թարգմանության կարողություններ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. խմբային աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննությունները գրավոր են և գնահատվում են թեստային համակարգի միջոցով։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography «აღმართი» A2 մակարդակի դասագիրք։ «აღმართი» A2 մակարդակի աշխատանքային տետր։ Հրաչյա Բայրամյան, Վրացերենի դասընթաց, Երևան, 2017թ։ Էլեկտրոնային հավելյալ նյութեր և թեմատիկ տեսաձայնագրություններ։ 7. Main sections of the course 1. Գոյականի նշանակությունը և շարահյուսական գործառույթները: Հոգնակի թվի կազմության հիմնական տիպերը: Անհոգնական և անեզական գոյականներ: Գոյականների հոլովման համակարգը և վրացերենի հոլովների կիրառական նշանակությունները: 2. Կայուն և անկայուն հիմքով գոյականների հոլովումը։ Չվերջատվող հիմքով անուններ: Սղվող-հատվող գոյականնորի հոլովումը: Այլաձև հոլովվող գոյականներ։ 3. Բայի ներկա և անցյալ անկատար ժամանակաձևերը: 4. Թեմատիկ բառապաշարն ընդգրկում է «Հայաստան և Վրաստան», «Ընկերական շրջապատում», «Հայաստանի հարակից երկրներ», «Իմ զբաղմունքը», «Իմ ուսումը», «Հայաստանի պատմությունից», «Վրաստանի պատմությունից» և այլն:
1101	Հասարակական և դիվանագիտական տեքստերի թարգմանություն (Հայերեն-վրացերեն, վրացերեն-հայերեն)	6
2 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար MANDATORY 1101/Մ13 1. Purpose of the Course զարգացնել ուսանողի՝ հայերենից վրացերեն և հակառակը թարգմանելու, հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական տեքստերի հետ աշխատելու ունակություններն և հմտությունները, զարգացնել ուսանողի՝ նշված ոլորտի տեքստերը կարդալու, ըմբռնելու, թարգմանելու և վարարտադրելու ունակություններ, ուսանողին ծանոթացնել հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական տեքստերի լեզվաոճական և բառապաշարային առանձնահատկություններին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կազմել հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական բովանդակության տեքստեր բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. թարգմանել հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական բնույթի գրավոր և բանավոր տեքստեր 2. վերլուծել վերոնշյալ տեքստերի քերականությունը և բառապաշարային առանձնահատկությունները 3. վարել զրույց՝ նշված ոլորտի թեմաների շուրջ 3. Description զարգացնել ուսանողի՝ հայերենից վրացերեն և հակառակը թարգմանելու, հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական տեքստերի հետ աշխատելու ունակություններն և հմտությունները, զարգացնել ուսանողի՝ նշված ոլորտի տեքստերը կարդալու, ըմբռնելու, թարգմանելու և վարարտադրելու ունակություններ, ուսանողին ծանոթացնել հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական տեքստերի լեզվաոճական և բառապաշարային առանձնահատկություններին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասընթացի թեմայով տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն 2. դասընթացի թեմայով տեքստերի կազմում 3. ունկնդրում և համաժամանակյա թարգմանություն 4. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննությունները գրավոր են և գնահատվում են թեստային առաջադրանքների միջոցով։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Պետական և պաշտոնական փաստաթղթերի ժողովածու: Վրացերեն-հայերեն բառարան, Ռամազ Կ. Գորգաձե։ Երեւանի համալսարանի հրատարակչություն, Երևան, 2005թ. თარგმანთმცოდნეობა, ხათუნა ბერიძე, ბათუმი 2016წ. თორნიკე შარაშენიძე, დიპლომატიის ისტორია. 1890 - 1920, 015წ. თორნიკე შარაშენიძე, დიპლომატიის ისტორია. მე-19 საუკუნე, 2013 წ. 7. Main sections of the course 1. հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական տեքստերի ընթերցում և գրավոր թարգմանություն, 2. հասարակական-քաղաքական և դիվանագիտական տեքստերի ունկնդրում և թարգմանություն, 3. ոլորտին առնչվող պաշտոնական փաստաթղթերի և պայմանագրերի ընթերցում, ունկնդրում և գրավոր թարգմանություն:
1101	Վրացերեն	3
1 2 ժամ/շաբ. 30 գործնական MANDATORY 1101/Մ07 1. Purpose of the Course տալ նախնական գիտելիքներ վրացերեն լեզվի հնչյունաբանության, քերականության և բառագիտության բնագավառներում, ստեղծել անհրաժեշտ հիմք տվյալ լեզվի ուսումնասիրության հաջորդ փուլերի համար: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. իմանալ արտասանական նորմերը և հնչաբանական յուրահատկությունները, 2. պատկերացում կազմել ուսուցման տվյալ փուլում նախատեսված բառապաշարի մասին, 3. ունենալ անհրաժեշտ գիտելիքներ վրացերենի ելակետային քերականական կառույցների մասին: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ճիշտ արտաբերել վրացերենի առանձին հնչյունները և դրանց արտասանական տարբերակները, 2. հասկանալ և խոսքում գործադրել այս փուլի համար անհրաժեշտ բառապաշարը, 3. ձեռք բերած քերականական գիտելիքների հիման վրա կառուցել նախադասություններ և կիրառել դրանք խոսքում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. ընկալել և մեկնաբանել վրացերենի արտասանական յուրահատկությունները, կազմել վրացերենին բնորոշ բառային կաղապարներ, 3. Description տալ նախնական գիտելիքներ վրացերեն լեզվի հնչյունաբանության, քերականության և բառագիտության բնագավառներում, ստեղծել անհրաժեշտ հիմք տվյալ լեզվի ուսումնասիրության հաջորդ փուլերի համար: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. գործնական պարապմունք, 2. ինքնուրույն աշխատանք, 3. խմբային աշխատանք: 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը գրավոր են։ 6. Basic Bibliography «აღმართი» A1 մակարդակի դասագիրք։ «აღმართი» A1 մակարդակի աշխատանքային տետր։ Հրաչյա Բայրամյան, Վրացերենի դասընթաց, Երևան, 2017թ.։ Էլեկտրոնային հավելյալ նյութեր և թեմատիկ տեսաձայնագրություններ։ 7. Main sections of the course 1. Վրացերենի արտասանական նորմերը: Արտասանություն և գրություն: Հնչյունաբանական տառադարձություն: Վրացերենի ձայնավորական և բաղաձայնական համակարգերը: 2. Քերականական կարգեր, դրանց արտահայտման միջոցները վրացերենում: Գոյականի, ածականի և բայի ձևաբանական ու քերականական նշանակությունները: Գոյականի հոլովման տիպերը: Հոլովների նշանակությունը և գործածությունը: Ածականի համեմատության աստիճանները: Համեմատության աստիճանների կարգ: Բայի ձևաբանական տիպերը: Լիիմաստ և սպասարկու բայեր: Նախդիրների գործառույթը նախադասության մեջ: 3. Պարզ նախադասություն, դրա շարադասությունը: Ուղիղ և շրջուն շարադասություն, դրանց առանձնահատկությունները: 4. Թեմատիկ բառապաշարն ընդգրկում է հետևյալ թեմաները՝ «Ընտանիք», «Իմ մասնագիտությունը», «Համալսարան», «Իմ հանգստյան օրը», «Ճանապարհորդություն», «Վրաստան»:
1101	Վրաստանի արտաքին քաղաքականությունը հետխորհրդային տարիներին	3
3-րդ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն MANDATORY 1101/Մ14 1. Purpose of the Course Ծանոթացնել Խորհրդային միության փլուզումից հետո միջազգային հարաբերությունների համատեքստում նորանկախ Վրաստանի արտաքին քաղաքականության կուրսին և նրա առանձնահատկություններին Ուսանողին ներկայացվում են Վրաստանի արտաքին քաղաքականության հիմնական փուլերը՝ համաշխարհային քաղաքականության գլխավոր դերակատարների /ԱՄՆ և ՌԴ/ շահերի բախման համատեքստում 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. յուրացնել Վրաց-ռուսական և վրաց-ամերիկյան հարաբերությունների դինամիկան /1991-2014թթ./ 2. ընկալել ԱՄՆ և Ռուսաստանի Դաշնության դիրքորոշումները Վրաստանի արտաքին քաղաքականության նկատմամբ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ներկայացնել հարավկովկասյան տարածաշրջանում կարևորագույն դերակատարներից բացի Եվրոմիության, Թուրքիայի և Իրանի ձգտումները ազդեցություն ունենալու հարցում 2. հաշվի առնել վրաց հասարակության և քաղաքական ազդեցիկ ուժերի դիրքորոշումները և վերաբերմունքը երկրի արտաքին քաղաքականության խնդիրներում գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Ստացված գիտելիքները կիրառել արտաքին քաղաքականության ռազմավարության ձևավորման և նրա մեխանիզների իրականացման մեջ 3. Description Ծանոթացնել Խորհրդային միության փլուզումից հետո միջազգային հարաբերությունների համատեքստում նորանկախ Վրաստանի արտաքին քաղաքականության կուրսին և նրա առանձնահատկություններին Ուսանողին ներկայացվում են Վրաստանի արտաքին քաղաքականության հիմնական փուլերը՝ համաշխարհային քաղաքականության գլխավոր դերակատարների /ԱՄՆ և ՌԴ/ շահերի բախման համատեքստում 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ 2. Սեմինար պարապմունքներ գիտական բանավեճի կիրառմամբ 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 5 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography З.З. Бахтуридзе, Внешняя политика Грузии в контексте развития международных отношений на постсовтском пространстве, Санкт Петергург, 2016. Р. М. Турарбекова, Становление внешней политики Грузии, Журнал международного права и международных отношений. 2019. № 3-4 (90-91). с. 60-68 Г. Г. Мачавариани, Концептуальные основы внешней политики Грузии, М., 2017. И.М. Мурадян, Политика США и проблемы безопасностьи региона Южного Кавказа, Ереван, 2000. В.А. Алиев, Соперничество Российской федерации и США на прострастве СНГ: 1991- август 2008. 7. Main sections of the course 1. Հետխորհրդային շրջանում Վրաստանի պետականության կայացման փուլերը՝ Վրաստանի նոր ձևավորվող արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները և առանձնահատկությունները 1991թ. մինչև 2013թ. իշխանափոխությունը 2. Վրաստանի արտաքին քաղաքականության զարգացման դինամիկան՝ վրաց-ռուսական և վրաց-ամերիկյան հարաբերությունների համատեքստում։ 3. Վրաստանի ինտեգրման գործընթացը Եվրոմիության կառույցների հետ։ 4.Հետխորհրդային փոքր պետությունների ՝ միջազգային կյանքին իրենց մասնակցության առանձնահատկությունները Վրաստանի օրինակով։ 5.Ռուս-վրացական հակամարտությունը 2008թ. /Հարավային Օսեթիա և Աբխազիա/։ 6.Վրաստանի արտաքին քաղաքականության ռազմավարությունը տարածաշրջանային երկրների հետ /Թուրքիա, Հայաստան, Ադրբեջան/։ 7.Վրաստանի արտաքին քաղաքականության հեռանկարները և վրաց հասարակության վերնախավի դիրքորոշումը։
1101	Վրաստանի պատմության հիմնահարցեր	6
1-ին 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար MANDATORY 1101/Մ08 1. Purpose of the Course Ծանոթացնել Խորհրդային միության փլուզումից հետո միջազգային հարաբերությունների համատեքստում նորանկախ Վրաստանի արտաքին քաղաքականության կուրսին և նրա առանձնահատկություններին, Ուսանողին ներկայացվում են Վրաստանի արտաքին քաղաքականության հիմնական փուլերը՝ համաշխարհային քաղաքականության գլխավոր դերակատարների /ԱՄՆ և ՌԴ/ շահերի բախման համատեքստում 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. յուրացնել վրաց-ռուսական և վրաց-ամերիկյան հարաբերությունների դինամիկան /1991-2014թթ./ 2. ընկալել ԱՄՆ և Ռուսաստանի Դաշնության դիրքորոշումները Վրաստանի արտաքին քաղաքականության նկատմամբ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ներկայացնել հարավկովկասյան տարածաշրջանում կարևորագույն դերակատարներից բացի Եվրոմիության, Թուրքիայի և Իրանի ձգտումները ազդեցություն ունենալու հարցում 2. հաշվի առնել վրաց հասարակության և քաղաքական ազդեցիկ ուժերի դիրքորոշումները և վերաբերմունքը երկրի արտաքին քաղաքականության խնդիրներում գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Ստացված գիտելիքները կիրառել արտաքին քաղաքականության ռազմավարության ձևավորման և նրա մեխանիզների իրականացման մեջ 3. Description Ծանոթացնել Խորհրդային միության փլուզումից հետո միջազգային հարաբերությունների համատեքստում նորանկախ Վրաստանի արտաքին քաղաքականության կուրսին և նրա առանձնահատկություններին, Ուսանողին ներկայացվում են Վրաստանի արտաքին քաղաքականության հիմնական փուլերը՝ համաշխարհային քաղաքականության գլխավոր դերակատարների /ԱՄՆ և ՌԴ/ շահերի բախման համատեքստում 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ 2. Սեմինար պարապմունքներ գիտական բանավեճի կիրառմամբ 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography З.З. Бахтуридзе, Внешняя политика Грузии в контексте развития международных отношений на постсовтском пространстве, Санкт Петергург, 2016г Р. М. Турарбекова, Становление внешней политики Грузии, Г. Г. Мачавариани, Концептуальные основы внешней политики Грузии, И.М. Мурадян, Политика США и проблемы безопасностьи региона Южного Кавказа, Ереван, 2000 г. В.А. Алиев, Соперничество Российской федерации и США на прострастве СНГ: 1991- август 2008гг. 7. Main sections of the course 1. Հետխորհրդային շրջանում Վրաստանի պետականության կայացման փուլերը՝ Վրաստանի նոր ձևավորվող արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները և առանձնահատկությունները 1991թ. մինչև 2013թ. իշխանափոխությունը 2. Վրաստանի արտաքին քաղաքականության զարգացման դինամիկան՝ վրաց-ռուսական և վրաց-ամերիկյան հարաբերությունների համատեքստում։ 3. Վրաստանի ինտեգրման գործընթացը Եվրոմիության կառույցների հետ։ 4.Հետխորհրդային փոքր պետությունների ՝ միջազգային կյանքին իրենց մասնակցության առանձնահատկությունները Վրաստանի օրինակով։ 5.Ռուս-վրացական հակամարտությունը 2008թ. /Հարավային Օսեթիա և Աբխազիա/։ 6.Վրաստանի արտաքին քաղաքականության ռազմավարությունը տարածաշրջանային երկրների հետ /Թուրքիա, Հայաստան, Ադրբեջան/։ 7.Վրաստանի արտաքին քաղաքականության հեռանկարները և վրաց հասարակության վերնախավի դիրքորոշումը։

Chair code	Name of the elective course	Credits
1101	Հին վրացերեն	3
3-րդ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն OPTIONAL 1101/Մ15-1 1. Purpose of the Course ուսանողներին ուսուցանել վրացերենի դասական ուղղագրության և արտասանության կանոնները, հին վրացերենի քերականական համակարգը, բառապաշարը, շարահյուսական ընդհանուր առանձնահատկությունները, ուսանողների մոտ ձևավորել պատմագրական, գեղարվեստական, հոգևոր և այլ ժանրերի հին վրացերեն տեքստեր ընթերցելու, հասկանալու, թարգմանելու, հին աղբյուրներից օգտվելու և դրանք մասնագիտական առումով ըստ հարկի գործածելու հմտություններ և գիտելիքներ: ներկայացնել հին վրացերենը իբրև վրաց ժողովրդի մշակութային մեծ ժառանգություն, հին վրացերենով ստեղծված գրավոր արժեքները, հիմնական բնագրերը, հին վրացերենի և ժամանակակից վրացերենի կապը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել վրացերենի պատմական զարգացման ընթացքը և այդ շղթայում հին վրացերենի ունեցած դերը, 2. թվարկել և նկարագրել հին վրացերենով ստեղծված բնագրերը, դրանց բնույթը, միայն հին վրացերենով պահպանված համաշխարհային գրավոր երկերը 3. ճշգրիտ գրել դասական ուղղագրությամբ և ընթերցել հին վրացերեն, միջին վրացերեն բնագրեր, 4. ներկայացնել հին վրացերենի քերականական և շարահյուսական հիմնական օրինչափությունները, 5. թարգմանել ու մեկնաբանել հին վրացերեն տեքստեր։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. գրել հին ուղղագրությամբ (բոլորագիր), ընթերցել և հասկանալ հին վրացերեն տեքստեր 2. օգտվել հին վրացերենով գրված պատմագրական, վիմագրական տեքստերից, հիշատակարաններից և այլ աղբյուրներից 3. լուսաբանել մեր օրերում հին վրացերենի գործածության շրջանակները 4. ըստ անհրաժեշտության օգտվել հին վրացերենի հարուստ շտեմարանից գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. տիրապետել հին վրացերեն աղբյուրներն ինքնուրույն որոնելու, համակարգելու և մշակելու, վերլուծելու և գնահատելու հմտություններ 3. Description ուսանողներին ուսուցանել վրացերենի դասական ուղղագրության և արտասանության կանոնները, հին վրացերենի քերականական համակարգը, բառապաշարը, շարահյուսական ընդհանուր առանձնահատկությունները, ուսանողների մոտ ձևավորել պատմագրական, գեղարվեստական, հոգևոր և այլ ժանրերի հին վրացերեն տեքստեր ընթերցելու, հասկանալու, թարգմանելու, հին աղբյուրներից օգտվելու և դրանք մասնագիտական առումով ըստ հարկի գործածելու հմտություններ և գիտելիքներ: ներկայացնել հին վրացերենը իբրև վրաց ժողովրդի մշակութային մեծ ժառանգություն, հին վրացերենով ստեղծված գրավոր արժեքները, հիմնական բնագրերը, հին վրացերենի և ժամանակակից վրացերենի կապը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություն՝ քերականական հիմնադրույթների պարզաբանմամբ 2. Գործնական պարապմունք 3. Դիդակտիկ նյութերի՝ ձեռագիր մատյանների և այլ աղբյուրների պատճենների ուսումնասիրություն և համեմատական վերլուծություն 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննությունները գրավոր են։ 6. Basic Bibliography ზურაბ სარჯველაძე, ძველი ქართული ენა, თბილისი, 1997 ზურაბ სარჯველაძე: ქართული სალიტერატურო ენის ისტორიის შესავალი, თბილისი 1984. კორნელი დანელია, ზურაბ სარჯველაძე, ქართული პალეოგრაფია, 1997. შანიძე ა., ძველი ქართული ენის გრამატიკა, თბილისი, 1976 შანიძე ა., ძველი ქართულის ქრესტომათია, თბილისი, 1935 ჯავახიშვილი ი., ქართული პალეოგრაფია, 1949 აბულაძე ი., ძველი ქართული ენის ლექსიკონი, 1973 7. Main sections of the course 1. Հին վրացերենի զարգացման փուլերը, հին վրացերենով ստեղծված ինքնուրույն և թարգմանական գրավոր ժառանգությունը։ 2. Հին վրացերենի (բոլորագիր) ուղղագրությունը, հնչյունական համակարգը, արտասանությունը, հնչյունափոխական կանոնները։ 3. Հին վրացերենի խոսքի մասերը՝ գոյական, ածական, թվական, դերանուն։ 4. Կոնկրետ հուշարձանի/հատվածի լեզվաբանական վերլուծություն, ձևերի նույնականացում, սխալ ընթերցումների ճանաչում։ 5. Վրացի և օտարերկրյա գիտնականների կողմից ստեղծված հիմնական գիտական գրականության մշակում։ 6. Վրաց աղբյուրների հայերեն թարգմանությունների կամ խմբագրությունների համեմատական վերլուծություն։
1101	Վրաստանը Թուրքիայի տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքականության համատեքստում	3
3-րդ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն OPTIONAL 1101/Մ15-2 1. Purpose of the Course Ներկայացնել Թուրքիայի՝ Վրաստանի նկատմամբ իրականացվող քաղաքականության պատմական և աշխարհաքաղաքական նախադրյալները, ինչպես նաև ռազմավարական և մարտավարական նպատակները Ներկայացնել Թուրքիայի տարածաշրջանային աշխարհառազմավարության շրջանակներում Վրաստանի տեղն ու նշանակությունը Ներկայացնել Վրաստանի նկատմամբ թուրքական դիվանագիտության կողմից կիրառվող մեթոդները 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ընկալել Վրաստանի նկատմամբ Թուրքիայի կողմից իրականացվող աշխարհաքաղաքականության նպատակները և առանձնահատկությունները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. համեմատական վերլուծություն կատարել Վրաստանի և Հայաստանի նկատմամբ Թուրքիայի կողմից վարվող քաղաքականությունների միջև գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Ստացված գիտելիքները կիրառել Թուրքիայի տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքականությունը ավելի խորը հասկանալու և բնութագրելու նպատակով 3. Description Ներկայացնել Թուրքիայի՝ Վրաստանի նկատմամբ իրականացվող քաղաքականության պատմական և աշխարհաքաղաքական նախադրյալները, ինչպես նաև ռազմավարական և մարտավարական նպատակները Ներկայացնել Թուրքիայի տարածաշրջանային աշխարհառազմավարության շրջանակներում Վրաստանի տեղն ու նշանակությունը Ներկայացնել Վրաստանի նկատմամբ թուրքական դիվանագիտության կողմից կիրառվող մեթոդները 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 5 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Արշակյան Գրիգոր, Եղիազարյան Արման, Թուրքիայի տարածաշրջանային քաղաքականությունը ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո, Երևան 2014: Արշակյան Գրիգոր, Թուրքիայի տարածաշրջանային քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում "Արդարություն եվ Զարգացում" կուսակցության իշխանության շրջանում, Երևան, 2019: Բալասանյան Գ., Նանյան Դ., Թուրքիայի քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում և չճանաչված պետությունների գործոնը, - Գիտական Արցախ, № 2(3), 2019, 12-21: Գալոյան Կ., , Մեսխեթցի թուրքերի հիմնախնդիրը Վրաստանի և հարևան երկրների շահերի խաչմերուկում, - Հայկական Քաղաքագիտական Հանդես 1(11) 2019, 131-164 Tvalodze S., Georgia-Turkey Trade Relations - Challenges and Opportunities, Tbilisi, 2016. Vindimian M., Evolution of Turkish Foreign Policy towards Georgia, - ISPI - Policy Brief, N. 196, September 2010. 7. Main sections of the course 1. Աշխարհաքաղաքականություն, աշխարհառազմավարություն, աշխարհաքաղաքական միտք, արտաքինքաղաքական հայեցակարգեր 2. Հարավայաին Կովկաս. տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքականության հիմնահարցեր 3. Թուրքական աշխարահաքաղաքական տեսությունները և արտաքինքաղաքական հայեցակարգերը 4. Թուրքիայի տարածաշրջանային աշխարհառազմավարությունը 5. Վրաստանի տեղը Թուրքիայի տարածաշրջանային աշխարհառազմավարությունում 6. Թուրքիայի քաղաքականությունը Վրաստանի նկատմամբ. ռազմաքաղաքական գործոն 7. Թուրքիայի քաղաքականությունը Վրաստանի նկատմամբ.տնտեսական գործոն 8. Մեսխեթցի թուրքերի հիմնախնդիրը որպես աշխարհաքաղաքական գործոն 9. Աբխազիան և Աջարիան որպես աշխարհաքաղաքական գործոն 10. «Փափուկ ուժի» թուրքական դիվանագիտությունը և Վրաստանը
1101	Վրաստանի սահմանային-տարածքային խնդիրները 1918-1921 թթ․ և Անդրդաշնության տարիներին	3
3-րդ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն OPTIONAL 1101/Մ15-3 1. Purpose of the Course · Ծանոթացնել Ռուսական կայսրության փլուզման արդյունքում Անդրկովկասի տարածաշրջանում որպես անկախ պետություն հռչակված Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության (1918-1921), այնուհետև Անդրդաշնության տարիներին (1922-1936) Խորհրդային Վրաստանի սահմանային-տարածքային խնդիրները: · Ուսնողին ներկայացվում են վրացական պետականության տարածքային կաուցվածքի ձևավորումը, Աջարիայի, Աբխազիայի, Ջավախքի, Լոռու խնդիրները, տարածքային-սահմանային վեճերը Թուրքիայի, Ադրբեջանի, Հայաստանի հետ: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. յուրացնել վրացական պետականության տարածքների և սահմանների ձևավորման բարդ գործընթացը 1918-1921 թթ., խնդիրները և վեճերը հարևան պետական կազմավորումների և պետությունների հետ, 2. ընկալել Խորհրդային Վրաստանի տարածքների և վարչական սահմանների ձևավորումը հարևան խորհրդային հանրապետությունների, ինքնավար մարզերի հետ Խորհրդային Անդրդաշնության տարիներին (1922-1936)։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ներկայացնել Վրաստանի Հանրապետության ներկայիս սահմանների ձևավորման պատմաիրավական առանձնահատկությունները, 2. պատմական և փաստագրական հենքի վրա վերլուծել և գնահատել տարածաշրջանային արդի զարգացումներում տարածքային սահմանազատման գործոնի դերը: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Ստացված գիտելիքները կիրառել գիտահետազոտական աշխատանքներում և մասնագիտական գործունեության ժամանակ։ 3. Description · Ծանոթացնել Ռուսական կայսրության փլուզման արդյունքում Անդրկովկասի տարածաշրջանում որպես անկախ պետություն հռչակված Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության (1918-1921), այնուհետև Անդրդաշնության տարիներին (1922-1936) Խորհրդային Վրաստանի սահմանային-տարածքային խնդիրները: · Ուսնողին ներկայացվում են վրացական պետականության տարածքային կաուցվածքի ձևավորումը, Աջարիայի, Աբխազիայի, Ջավախքի, Լոռու խնդիրները, տարածքային-սահմանային վեճերը Թուրքիայի, Ադրբեջանի, Հայաստանի հետ: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, թեմատիկ քարտեզների, փաստագրական այլ նյութերի ներկայացում 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 5 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Հայոց պատմություն, հ. IV, գիրք առաջին (Նորագույն ժամանակաշրջան. 1918-1945 թթ.), Երևան, 2010: Խաչատրյան Կ., Սուքիասյան Հ., Բադալյան Գ., Խորհրդային Հայաստանի և ԼՂԻՄ-ի տարածքային-սահմանային կորուստները 1920-1930-ական թվականներին, «Զանգակ-97», Ե., 2015, 161 էջ + 2 քարտեզ: Խաչատրյան Կ., Սուքիասյան Հ., Հայ-վրացական տարածքային-սահմանային խնդիրների կարգավորման գործընթացը 1920-1930-ական թվականներին, «Պատմություն և մշակույթ» հայագիտական հանդես, Երևան, 2015, էջ 75-97: Սահակյան Ա., Հայաստանը Անդրկովկասյան Դաշնության կազմում, Վանաձոր, 2013: Поляков Ю. А., Советская страна после окончания гражданской войны: территория и население, Москва, 1986. 7. Main sections of the course 1. Անդրկովկասի վարչատարածքային բաժանումները Ռուսական կայսրության կազմում 19-րդ դարում: 2. Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության տարածքային-սահմանային խնդիրները 1918-1920 թթ.: 3. Աջարիայի, Աբխազիայի, Ջավախքի և Լոռու խնդիրը։ 4. Վրաց-հայկական տարածքային-սահմանային խնդիրները: 5. Վրաց-ադրբեջանական տարածքային-սահմանային խնդիրները: 6. Վրաց-հայկական սահմանային խնդիրները Անդրդաշնության տարիներին: 7. Վրաց-ադրբեջանական տարածքային-սահմանային Անդրդաշնության տարիներին: 8. Վրաստանի Հանրապետության տարածքային-սահմանային արդի խնդիրները։
1101	Վրաց արդի գրականություն և հայ-վրացական կապեր	3
3-րդ 2 ժամ/ շաբ. 30 ժամ դասախոսություն OPTIONAL 1101/Մ15-4 1. Purpose of the Course · ուսանողներին ներկայացնել վրաց գրականության շրջափուլերը, նրա ժանրային առանձնահատկություններն ու զարգացման միտումները, · ներկայացնել վրաց գրականության պատմության հիմնական օրինաչափությունները, ուղղությունները, հոսանքները, զարգացման միտումները, · զարգացնել ուսանողի՝ նշված ոլորտի տեքստերը կարդալու, ըմբռնելու, թարգմանելու և վարարտադրելու ունակություններ, ուսանողին ծանոթացնել գեղարվեստական գրականության լեզվաոճական և բառապաշարային առանձնահատկություններին։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. նկարագրել վրաց գրականության պատմության հիմնական օրինաչափությունները. 2.բացատրել գրական ստեղծագործությունների գաղափարական առանձնահատկությունները, գրական երկերի պատմական-հասարակական դերը. 3. քննարկել վրաց գրականությանը առնչվող խնդիրներ։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբերակել գրական ստեղծագործությունների առանձնահատկությունները. 2. վերլուծել գրական տարբեր ժանրերի ստեղծագործություններ. 3.կատարել տարբեր հեղինակների գրականագիտական ուսումնասիրությունների համեմատական վերլուծություններ։ 3. Description · ուսանողներին ներկայացնել վրաց գրականության շրջափուլերը, նրա ժանրային առանձնահատկություններն ու զարգացման միտումները, · ներկայացնել վրաց գրականության պատմության հիմնական օրինաչափությունները, ուղղությունները, հոսանքները, զարգացման միտումները, · զարգացնել ուսանողի՝ նշված ոլորտի տեքստերը կարդալու, ըմբռնելու, թարգմանելու և վարարտադրելու ունակություններ, ուսանողին ծանոթացնել գեղարվեստական գրականության լեզվաոճական և բառապաշարային առանձնահատկություններին։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասընթացի թեմայով տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն 2. արձակ և չափածո տեքստերի թարգմանությունների բնագրային համեմատություն 3. ունկնդրում և համաժամանակյա թարգմանություն 4. բնագրերի առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 9 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 5 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Հր. Բայրամյան, Էջեր հայ-վրացական գրական-մշակութային կապերի պատմությունից: ԵՊՀ հրատ., 2010: Հր. Բայրամյան, Վրաց գրականությունը V-XIX դարերում. Գիրք Ա /հումանիտար ֆակուլտետների համար/,ԵՊՀ հրատ., 2007: Հայ գրողները վրաց գրականության մասին: Կազմեց և ծանոթագրեց Հր. Բայրամյանը: Երևան, 1986: Հր. Բայրամյան, Ակնարկներ վրաց նոր գրականության պատմության /1800-1890/, /ուսումնական ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների համար/,ԵՊՀ հրատ., 1983: Տիցիան Տաբիձե, Վրաց նորագույն գրականությունը: Երևան, 1933: Գեղարվեստական /Ժողովածուներ/ Վրաց երկինք /«Համաշխարհային գրականություն պատանիների համար» մատենաշար/: Կազմեց և առաջաբանը գրեց Հր. Բայրամյանը: Երևան, 1990: 7. Main sections of the course 1. Ընդհանուր ակնարկ վրաց գրականության մասին: 2. Վրացական բանահյուսությունը և բանահյուսական ժանրերի կապը գրականության հետ: 3. Վրաց հին գրականություն: 4. Վրաց միջնադարյան գրականություն: 5. Հայ-վրացական գրական-մշակութային կապերը 5-18-րդ դարերում: 6. Վրաց գրականությունը նոր շրջանում: 7. Հայ-վրացական գրական-մշակութային կապերը 19-րդ դարում: 8. Վրաց գրականությունը նոր և նորագույն շրջանում: 9. Վրաց գրականության հոսանքներն ու խմբակցությունները 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին: 10. Արձակի և չափածոյի զարգացման միտումները: 11. Պատմական իրադարձությունների արտացոլումը վրաց նորագույն գրականության մեջ: 12. Հայ-վրացական գրական մշակութային առնչությունները 20-րդ դարում և 21-րդ դարի սկզբին:
1101	Վրաստանը եվրոպական կառույցների քաղաքականության ոլորտում	6
3-րդ 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար OPTIONAL 1101/Մ16-1 1. Purpose of the Course ներկայացնել ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Վրաստանի արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները և եվրոպական ուղղությունը ցույց տալ Է. Շևարդնաձեի նախագահության տարիներին Վրաստանի հարաբերությունները եվրոպական կառույցների հետ ներկայացնել 2003 թ. նոյեմբերի «վարդերի հեղափոխությունը» և Վրաստանի արտաքին քաղաքական կուրսի վերախմբագրումը. Մ. Սաակաշվիլին և եվրոպական կառույցների հետ հարաբերությունների խորացումը բնութագրել «Վրացական երազանք» կուսակցության հաղթանակն ընտրություններում ու ԵՄ-Վրաստան հարաբերությունների դինամիկան 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.հասկանալ Վրաստանի արտաքին քաղաքականության եվրոպական ուղղությունն ու գերակայությունները 2.պատկերացում կազմել Վրաստանի և եվրոպական կառույցների՝ մասնավորապես Եվրոպական միության, հարաբերությունների հիմնական փուլերի, ուղղությունների վերաբերյալ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. վերլուծել անկախության հռչակումից հետո Վրաստանի արտաքին քաղաքականության առանձնահատկությունները, եվրոպական ուղղության գերակայությունները 2. պարզաբանել Վրաստանի իշխանությունների՝ մասնավորապես նախագահներ՝ Է. Շևարդնաձեի և Մ.Սաակաշվիլիի արտաքին քաղաքական գերակայությունները և Եվրոպական միության դերն ու նշանակությունը գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. կատարել աղբյուրների և գրականության վերլուծություններ 2. կիրառել ձեռք բերված պատմական վերլուծության հմտությունները, կատարել անհրաժեշտ համեմատական եզրահանգումներ, 3. վերլուծական աշխատանքներ կատարել արդի ժամանակահատվածում Հարավկովկասյան տարածաշրջանում և հարակից երկրներում զարգացումների վերաբերյալ 3. Description ներկայացնել ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Վրաստանի արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները և եվրոպական ուղղությունը ցույց տալ Է. Շևարդնաձեի նախագահության տարիներին Վրաստանի հարաբերությունները եվրոպական կառույցների հետ ներկայացնել 2003 թ. նոյեմբերի «վարդերի հեղափոխությունը» և Վրաստանի արտաքին քաղաքական կուրսի վերախմբագրումը. Մ. Սաակաշվիլին և եվրոպական կառույցների հետ հարաբերությունների խորացումը բնութագրել «Վրացական երազանք» կուսակցության հաղթանակն ընտրություններում ու ԵՄ-Վրաստան հարաբերությունների դինամիկան 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. դասախոսություն 2. գործնական պարապմունք 3. ռեֆերատ/էսսե 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Дарчиашвили Д., Патарая Т., Возвращение в Европу? Некоторые аспекты ориентации системы безопасности Грузии, Центральная Азия и Кавказ, № 1 (13) 2001, с. 64-77: Нодиа Г., Образ Запада в грузинском сознании, (с. 150-180), Международный опыт разрешения этнических конфликтов, Москва, “Весь мир”, 1997, 304 с. Emerson M., Kovziridze T., Deepening EU-Georgian Relations. What, why and how? CEPs, Brussels Reformatics, Tbilisi, Rowman & Littlefield International, London, 2016, 202 p. Lynch Dov, Why Georgia matters, Chaillot paper, № 86, February 2006, Institute for Security Studies European Union, (08.02.15): Popescu N., Europe’s Unrecognised Neighbours. The EU in Abkhazia and South Ossetia, CEPs Working Document No. 260/March 2007. 7. Main sections of the course 1. ԽՍՀՄ փլուզումը և Վրաստանի անկախությունը. առաջին կապերը եվրոպական կառույցների հետ 2. Վրաստանի և ԵՄ-ի հարաբերությունները 1990-ական թթ. (ԵՄ-ն նախագահ Է. Շևարդնաձեի արտաքին քաղաքական առաջնահերթությունների համատեքստում, Վրաստանի և ԵՄ-ի միջև ստորագրված Գործընկերության և համագործակցության համաձայնագիրը. հիմնական բաղադրիչները, Վրաստանի անդամակցությունը Եվրոպայի խորհրդին) 3. 2003 թ. նոյեմբերի «վարդերի հեղափոխությունը» և Վրաստանի արտաքին քաղաքական կուրսի վերախմբագրումը. Մ. Սաակաշվիլին և եվրոպական կառույցների հետ հարաբերությունների խորացումը 4. Վրաստանը՝ որպես Եվրոպական հարևանության քաղաքականության առանցային գործընկեր 5. ԵՄ-ն և վրաց-օսական և վրաց-աբխազական հակամարտությունները. ԵՄ-ի դիրքորոշումը և հնարավորությունները 6. Վրաստանը Արևելյան գործընկերության (ԱլԳ) համատեքստում. հնարավորություններ և արդյունքներ 7. «Վրացական երազանք» կուսակցությունը և Վրաստանի ու եվրոպական կառույցների հետ հարաբերությունները 8. 2022 թ. ռուս-ուկրաինական պատերազմը և Եվրոպական միության ԱլԳ գործընկերների ԵՄ-ի հետ հարաբերություններում գերակայությունների վերախմբագրումները
1101	Վրաստանը հետխորհրդային տարածքի ինտեգրացման և դեինտեգրացման գործընթացում	6
3-րդ 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար OPTIONAL 1101/Մ16-2 1. Purpose of the Course · Մագիստրանտներին ներկայացնել Վրաստանի ինտեգրման օրակարգը անկախությունից ի վեր։ · Մագիստրանտներին ներկայացնել եվրոպական և հետխորհրդային տարածքի ինտեգրման առանձնահատկությունները և հասարակական-քաղաքական զարգացումների ազդեցությունը կայացած ընտրության վրա։ · Մագիստրանտներին ծանոթացնել ինտեգրացիոն գործընթացների և դրանցից հրաժարման դրդապատճառները և արդի վիճակը։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Դասակարգել ու ներկայացնել թեմային առնչվող սկզբնաղբյուրները, 2. 2. Տալ հիմնախնդրին վերաբերող գրականության քննական վերլուծությունը, 3. 3. Ձևակերպել հիմնախնդրի առավել կարևոր թեմաները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. 1. Հիմնախնդրի բովանդակության վերաբերյալ դրսևորել ինքնուրույն մոտեցումներ և տալ գնահատականներ, 2. 2. Գիտահետազոտական գործունեության ընթացքում կիրառել ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտությունները, 3. Օգտվել տարատեսակ ռեսուրսներից և կատարել հիմնավորված վերլուծություն 3. Description · Մագիստրանտներին ներկայացնել Վրաստանի ինտեգրման օրակարգը անկախությունից ի վեր։ · Մագիստրանտներին ներկայացնել եվրոպական և հետխորհրդային տարածքի ինտեգրման առանձնահատկությունները և հասարակական-քաղաքական զարգացումների ազդեցությունը կայացած ընտրության վրա։ · Մագիստրանտներին ծանոթացնել ինտեգրացիոն գործընթացների և դրանցից հրաժարման դրդապատճառները և արդի վիճակը։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2.Գիտական բանավեճերի կազմակերպում և քննարկում, 3. Մագիստրանտների կողմից ռեֆերատների պատրաստում և ներկայացում: 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Бахтуридзе З. З., Грузия и Евросоюз: партнерский потенциал и интеграционные структуры // Terra Linguistica. 2016. №3 (250). URL: https://cyberleninka.ru/article/n/gruziya-i-evrosoyuz-partnerskiy-poten… Georgia-EU Relations and Future Perspectives, (Policy Paper), Tbilisi, 2017, https://gcsd.org.ge/storage/files/doc/EU-Georgia-Relations-and-Future-P… Łukasz D., Łukasz St., European Integration of Georgia. The Current State and Perspectives after the Signing of the Association Agreement, 2018. Sabanadze N., EU-Georgia Relations: A Local Show of the Global Theater, Carnegie Europe , November 16, 2023, https://carnegieendowment.org/research/2023/11/eu-georgia-relations-a-l… The European Union and Georgia portrait of a partnership, European Union 2011, Wolfschwenger J., Georgia in European Discourses: An Austrian Perspective, GIP Policy Memo May 2018 / Issue #27, p. 1-6. 7. Main sections of the course 1. Վրաստանը և հետխորհրդային տարածքի ինտեգրացիոն գործընթացները. ԱՊՀ, ՎՈւԱՄ։ 2. Վրաստանը և եվրոպական օրակարգը. ԵԱՀԿ, ԵԽ, ԵՄ ԱլԳ։ 3. Տարածաշրջանային ու ներքին հակամարտությունների ազդեցությունը Վրաստանի արտաքին օրակարգի վրա։ 4. Դեինտեգրացիոն գործընթացները և Վրաստանի հասարակական-քաղաքական օրակարգը։ Վրաստան-Ադրբեջան-Թուրքիա համագործակցության շրջանակը՝ որպես տարածաշրջանային ինտեգրացիայի հետագա խորացում։
1101	Վրաստանը Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական ոլորտում (18-րդ դ․ մինչև մեր օրերը)	6
3-րդ 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար OPTIONAL 1101/Մ16-3 1. Purpose of the Course ծանոթացնել Ռուսաստանի և Վրաստանի պատմության խնդիրներին, հատումների միտումներին՝ ընդհանուր անդրադարձներ կատարելով երկու երկրների պատմության մեջ առկա խնդիրներին ուսանողներին գիտելիքներ հաղորդել Ռուսաստանի՝ Վրաստանում 18-րդ դարից վարվող և մերթընդմերթ փոփոխվող քաղաքականության վերաբերյալ՝ նշելով երկու հասարակությունների վերաբերմունքը նշված գործընթացներին օժանդակել ուսանողներին՝ ժամանակաշրջանի և երկկողմ փոխհարաբերությունների մասին առավել ընդգրկուն պատկերացումներ կազմելուն և դրանք իրենց մասնագիտական հմտություններում օգտագործելուն: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնելու 18-21-րդ դդ. ռուս-վրացական հարաբերությունների զարգացման ընդհանուր միտումները, 2. ընդհանուր գծերով լուսաբանելու նշված շրջանում երկկողմ հարաբերությունների հիմնական ուղղությունները և առանձնահատկությունները, 3. դասակարգելու ու ներկայացնելու երկու հասարակությունների վերաբերմունքը երկկողմ խնդիրներին բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. ռուս-վրացական փոխհարաբերությունների բովանդակության վերաբերյալ դրսևորել ինքնուրույն մոտեցումներ և տալ գնահատականներ, 2. վերլուծելու ու օբյեկտիվ գնահատականներ հնչեցնել Վրաստանում Ռուսաստանի վարած քաղաքականության ու կատարած դերակատարության վերաբերյալ, 3. գիտահետազոտական գործունեության ընթացքում կիրառելու ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտությունները, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1.ճիշտ և տեղին օգտագործելու պատմականության սկզբունքը, 2. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները հետազոտական աշխատանքներում և գիտական բանավեճերում: 3. Description ծանոթացնել Ռուսաստանի և Վրաստանի պատմության խնդիրներին, հատումների միտումներին՝ ընդհանուր անդրադարձներ կատարելով երկու երկրների պատմության մեջ առկա խնդիրներին ուսանողներին գիտելիքներ հաղորդել Ռուսաստանի՝ Վրաստանում 18-րդ դարից վարվող և մերթընդմերթ փոփոխվող քաղաքականության վերաբերյալ՝ նշելով երկու հասարակությունների վերաբերմունքը նշված գործընթացներին օժանդակել ուսանողներին՝ ժամանակաշրջանի և երկկողմ փոխհարաբերությունների մասին առավել ընդգրկուն պատկերացումներ կազմելուն և դրանք իրենց մասնագիտական հմտություններում օգտագործելուն: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ, 2.Գիտական բանավեճերի կազմակերպում և քննարկում։ 3. Հետազոտությունների իրականացում և դրանց վերլուծական ու մեթոդական քննություն 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Блиев М., Южная Осетия в коллизиях российско-грузинских отношений, М., 2006. Грузия - Россия: две перспективы по вопросам политики, безопасности и экономики, 2014. mgimo.ru/upload/iblock/534/53461a1aa20aed8b3daa92c9cb7c519d.pdf?ysclid=lwzxeyvysj831027396 Клычников Ю.Ю. «Всероссийская империя служила защитою, помощью и убежищем»: Георгиевский трактат в истории русско-грузинских отноше ний: Научное издание / под. ред. проф. Ю.Ю. Гранкина. - Пятигорск: ПГУ, 2023. Российско-грузинские отношения: в поисках новых путей развития : [рабо чая тетр.] / [И. Л. Хаиндрава, А. А. Сушенцов, Н. Ю. Силаев], М., 2014. WP13Russia-Georgia-Ru.pdf (russiancouncil.ru) Россия и Грузия: в поисках выхода. Документы общественной политики, разработанные российскими и грузинскими экспертами, 2011. 2443.pdf (gfsis.org.ge) 7. Main sections of the course 1. Ռուս-վրացական հարաբերությունները մինչև Գերգևյան դաշնագիրն ընկած ժամանակաշրջանը։ 2. Գեորգևյան դաշնագիրը և Արևելյան Վրաստանի բռնակցումը Ռուսաստանին 3. 19-րդ դարում և 20-րդ դարում տեղի ունեցած քաղաքական գործընթացների ազդեցությունը երկու ժողովուրդների փոխհարաբերություններում 4. Վրաստանի Խորհրդայնացումը և խորհրդային անցյալի վերաբերյալ պատկերացումները 2008 թ. ռուս-վրացական պատերազմը և դրան նախորդող ու հաջորդող գործընթացները:
1101	Վրաստանի աղբյուրագիտություն և պատմագրություն	6
3-րդ 4 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ սեմինար OPTIONAL 1101/16-4 1. Purpose of the Course իմանալ Վրաստանի պատմության հիմնական աղբյուրներն ըստ դարաշրջանների ինքնուրույն, քննադատորեն վերլուծել առկա աղբյուրները Իմանալ վրաց պատմագրության և պատմագիտության զարգացման հիմնական փուլերը 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. տարբերել առաջնային և երկրորդային աղբյուրները 2. տարբերակել պատմագիտության զարգացման հիմնական միտումները բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. համակողմանի ուսումնասիրել աղբյուրները՝ ելնելով դրանց ժամանակագրական և տարածական հատկանիշներից 2. գրել հետազոտական աշխատանքներ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. համագործակցության հմտություն այլ առարկանների հետ 2. Արդի մեթոդների կիրառման հնարավորություն 3. Description իմանալ Վրաստանի պատմության հիմնական աղբյուրներն ըստ դարաշրջանների ինքնուրույն, քննադատորեն վերլուծել առկա աղբյուրները Իմանալ վրաց պատմագրության և պատմագիտության զարգացման հիմնական փուլերը 4. Teaching and Learning Styles and Methods էսսեներ, եռանկյունացում, պատմական քարտի կազմում, մատրիցաներ, բնագրերի պատմաքննական վերլուծություն 5. Evaluation Methods and Criteria Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ քննություններ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր Ընթացիկ քննություններից մեկը հետազոտական աշխատանք է՝ 4 միավոր, իսկ մյուսը բանավոր հարցում, որի տոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը ՝2 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր: Միավորների քայլը 0.5 է: 6. Basic Bibliography Aleksidze N., Sanctity, Gender and Authority in Medieval Caucasia Edinburgh: Edinburgh University Press, 2024 Lerner C., The Wellspring of Georgian Historiography: The Early Medieval Historical Chronicle 'The Conversion of Kartli' and 'The Life of St Nino', Bennett & Bloom, 2003 Rapp S., Studies in Medieval Georgian Historiography: Early Texts and Eurasian Contexts, Volume 5; Volume 113, Leuven: Peeters, 2003 Rapp S., The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature, Routledge, 2014 Aleksidze M., Georgia in the Persian Sources of the Kajar Period, Artanuji Sources, 2014 7. Main sections of the course 1. Վրաստանի հին և միջին դարերի պատմության աղբյուրները 2. Վրաստանի նոր դարերի պատմության հիմնական աղբյուրները 3. Վրաստանի նորագույն պատմության աղբյուրները 4. Պատմագիտական մտքի զարգացումը և դրա առանձնահատկությունները V-XVIII դդ. 5. Պատմագիտության զարգացումը XIX դ. 6. Պատմագիտության զարգացումը XX-XXIդդ.
1101	Հայերը Վրաստանում	3
4-րդ 3.8 ժամ/շաբ. 30 ժամ դասախոսություն OPTIONAL 1101/Մ17-1 1. Purpose of the Course · Ներկայացնել Վրաստանում հայկական համայնքի պատմությունը հին, միջին և նորագույն շրջանում · Ցույց տալ հայերի գաղթի առաջացման պատճառները, դրա հիմնական ուղիներն ու հանգրվանները Վրաստանում: · Ներկայացնել հայության դերը Վրաստանի քաղաքական, տնտեսական, հոգևոր-մշակութային կյանքում։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1.Արտահայտել վաղ ժամանակներից հայության հոծ զանգվածների հեռանալy բնօրրանից և բնակություն հաստատել Վրաստանում՝ ձևավորելով հայկական համայնքը: 2. Ներկայացնել հայկական համայնքի ներկայությունը և գործունեությունը Վրաստանում բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. տարբերակել Վրաստանի հայկական համայնքի ծագումնաբանական ու տիպաբանական առանձնահատկությունները գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1.Ստացված գիտելիքները կիրառել ներկայումս Վրաստանի Հանրապետությունում հայկական հոգևոր-մշակութային ժառանգության պահպանման նպատակով 3. Description · Ներկայացնել Վրաստանում հայկական համայնքի պատմությունը հին, միջին և նորագույն շրջանում · Ցույց տալ հայերի գաղթի առաջացման պատճառները, դրա հիմնական ուղիներն ու հանգրվանները Վրաստանում: · Ներկայացնել հայության դերը Վրաստանի քաղաքական, տնտեսական, հոգևոր-մշակութային կյանքում։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Դասախոսություններ 2. Սեմինար պարապմունքներ Գիտական բանավեճի կիրառմամբ 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր 6. Basic Bibliography Մուրադյան Պ., Հին Թիֆլիսի հայոց եկեղեցիները, Սբ. Էջմիածնի հրատ., Սբ. Էջմիածին, 2009։ Մուրադյան Պ., Հայաստանի վրացերեն արձանագրությունները, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 1977: Մարգարյան Հ., Նշանավոր իշխանական տները Հայաստանում ԺԲ դարից -ԺԳ դարի առաջին կեսին, Երևան, 2023: Չոբանյան Պ., Հայ-ռուս-վրացական փոխհարաբերությունները ԺԸ. դարի երկրորդ կեսին, Մայր Աթոռ Սբ. Էջմիածնի հրատ., Սբ. Էջմիածին, 2006։ ქართველი და სომეხი ხალხების ურთიერთობა XIII-XVIII საუკუნეებში, „ მეცნიერება “,თბილისი, 1982. Месхия Ш., Города и городской строй феодальный Грузии XVII-XVIII вв., изд. Тбилиского Гос.ун-та им Сталина, Тбилиси, 1959: 7. Main sections of the course 1. Հայ բնակչության ստվարացումը Վրաստանում 12-13-րդ դարերում։ 2. Հայ բնակչության հիմնական խմբերը(զինվորականություն, առևտրա-արհեստագործական բնակչություն) Վրաստանում 12-13-րդ դարերում։ 3. Հայերի մասնակցությունը երկրի քաղաքական ու տնտեսական կյանքին 4. Եկեղեցական կյանքը, վիրահայոց թեմի սկզբնավորումը 5. Հայաբնակ բնակավայրերը Վրաստանում 14-16-րդ դարերում. Հայ բնակչության նոր խմբերի Վրաստանում հաստատվելու քաղաքական ու տնտեսական նախադրյալները 6. Հայկական հոգևոր կենտրոնները և դրանց մշակութային գործունեությունը14-16-րդ դարերում 7. Վիրահայության տեղաբաշխվածությունը և հոգևոր կյանքի կազմակերպումը 17-18-րդ դարերում 8. Վրաստանի հայության հիմնական զանգվածի իրավական կարգավիճակը։ Հայերի ներկայացվածությունը վրացական հասարակության վերնախավում 18-րդ դարում։ 9. Հայության դերը երկրի տնտեսական կյանքում ։ 10. Վիրահայության ներդրումը մշակութային ասպարեզում։ 11. Վրաստանի հայ համյանքը այսօր և նրանում առկա խնդիրը
1101	Վրաց եկեղեցու պատմություն	3
4-րդ 3.8 ժամ/շաբ 30 ժամ դասախոսություն OPTIONAL 1101/Մ17-2 1. Purpose of the Course պատկերացում տալ Վրաց եկեղեցու պատմության վերաբերյալ ներկայացնել Վրաց եկեղեցու նվիրապետական համակարգի, ճարտարապետության առանձնահատկությունները ներկայացնել Վարց աշխարհիկ և հոգևոր իշխանությունների փոխհարաբերությունները 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ընկալել Վրաց եկեղեցու նվիրապետական կառույցը բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. համեմատական վերլուծություն կատարել Վրաստանում և Հայաստանում աշխարհիկ և հոգևոր հարաբերությունների, հայկական և վրացական եկեղեցական գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. Ստացված գիտելիքները կիրառել զբոսաշրջության, կրթամշակութային բնագավառում աշխատանք կատարելիս։ 3. Description պատկերացում տալ Վրաց եկեղեցու պատմության վերաբերյալ ներկայացնել Վրաց եկեղեցու նվիրապետական համակարգի, ճարտարապետության առանձնահատկությունները ներկայացնել Վարց աշխարհիկ և հոգևոր իշխանությունների փոխհարաբերությունները 4. Teaching and Learning Styles and Methods Դասախոսություններ Սեմինար պարապմունքներ գիտական բանավեճի կիրառմամբ 5. Evaluation Methods and Criteria Առանց ընթացիկ գնահատումով դասընթաց է. Ø ընթացիկ ստուգումներ- 8 միավոր Ø մասնակցություն -3 միավոր Ø եզրափակիչ քննություն- 9 միավոր 6. Basic Bibliography Մուրադյան Պ.,Վրաց եկեղեցի, «Հանդէս ամսօրեայ», 2000, թ. 1-12, էջ 289-303: Абашидзе З., К истории упразднения Грузинской церковной автокефалии и образовании экзархата Русской православной церкви, http://pstgu.ru/1236167987abashidze.pdf. Верт П., Православие, инославие, иноверие: Очерки по истории религиозного разнообразия Российской империи, М., 2012. Тунян В., Политика самодержавия России в Закавказье XlX нач.-XXвв., Ереван, 2006. И. Джавахов, К истории церковных реформ в древней Грузии, Журнал министерства народного просвещения, часть CCCLI, Санкт-Петербург, 1904. Марр Н. Исторический очерк грузинской церкви с древнейших времен. №5, декабрь 1906. Джапаридзе А., Абашидзе З. Юрисдикция и епархии Грузинской Православной Церкви a. Ежегодная богословская конференция Православного Свято-Тихоновского гуманитарного университета. 2014. - № 24. ბ. ლომინაძე, ქართული საეკლესიო სენიორიის ისტორიიდან (შიო-მღვიმის მონასტერი), ისტორიის კანდიდატის სამეცნიერო დისერტაცია, თბილისი, 1949. ა. აბზიანიძე, საქართველოს სახელმწიფოსა და ეკლესიის ურთიერთობები, დისერტაცია პოლიტიკურ მეცნიერებათა აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად, თბილისი, 2006. 0. საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის ისტორია. ტომი I, II, III, IV, V, VI , VII, VII 7. Main sections of the course 1. Քրիստոնեության մուտքը Վրաստան 2. Վրաց ուղղափառ եկեղեցին Վախթանգ I Գորգասալի օրոք 3. Հայ-վրաց եկեղեցական բաժանումը 7-րդ դարի սկզբին 4. Վրաց եկեղեցին Ոսկյա դարաշրջանում 5. Վրաց եկեղեցու նվիրապետական համակարգը ըստ հայկական և վրացական միջնադարյան աղբյուրների 6. Եկեղեցական ճարտարապետությունը և արվեստը 5-13 -րդ դարերում 7. Վրաց եկեղեցին XIV-XVII դարերում 8. Վրաց եկեղեցին XVII դարում 9. Վրաց եկեղեցին էքզարքության տարիներին 10. Վրաց եկեղեցու ինքնակալության հարցի բարփրացումը և կաթոլիկության վերականգնումը

Other educational modules

Chair code	Name of the course	Credits
1101	Գիտական սեմինար	12
1-4-րդ կիսամյակներ 2 ժամ/շաբ. 30 ժամ սեմինար MANDATORY 1101/Մ18-21 1. Purpose of the Course · Ուսանողներին իրազեկել մասնագիտական ոլորտի հիմնախնդիրները, ստորաբաժանումում իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքները և դրանց արդյունքները · Կազմակերպել բանախոսություններ ոլորտի հայաստանյան և միջազգային մասնագետների մասնակցությամբ · Տրամադրել տեղեկատվություն մագիստրոսական թեզերի մասին և խորհրդատվութուն թեզերի ընտրության հարցում · Քննարկել մագիստրոսական թեզերի հետ կապված հիմախդիրներն ու կատարման ընթացքը: 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ներկայացնել մագիստրոսական թեզի հիմնադրույթները, կատարման ընթացքը և արդյունքները 2. Ձևավորել գիտական զեկուցումներ ներկայացնելու և բանավեճեր վարելու հմտություններ 3. Քաջածանոթ լինել հետազատության տվյալ բնագավառի տեսական և մեթոդաբանական մերօրյա ձեռքբերումներին բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 4. Մագիստրոսական թեզի իրականացման համար կատարել ժամանակակից արվեստաբանական գործընթացների ինքնուրույն քննություն և վերլուծություն, 5. լինել հետազոտություններ իրականացնող թիմում, իրականացնել հարցադրումներ թեմայի բացահայտման համար 6. Մասնագիտական գիտելիքները կիրառել աշխատանքային տարբեր բնագավառներում և հասարակական դիսկուրսներում։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 7. Հանդես գալ մագիստրոսական թեզի շրջանակներում իրականացված հետազոտության կարճ զեկուցումներով 8. Ներկայացնել սեփական հետազոտական ծրագիրը 9. Պատրաստել և ներկայացնել գիտաուսումնական և գիտական տեքստեր, վարելու բանավեճեր՝ պահպանելով մասնագիտական էթիկայի կանոնները: 3. Description · Ուսանողներին իրազեկել մասնագիտական ոլորտի հիմնախնդիրները, ստորաբաժանումում իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքները և դրանց արդյունքները · Կազմակերպել բանախոսություններ ոլորտի հայաստանյան և միջազգային մասնագետների մասնակցությամբ · Տրամադրել տեղեկատվություն մագիստրոսական թեզերի մասին և խորհրդատվութուն թեզերի ընտրության հարցում · Քննարկել մագիստրոսական թեզերի հետ կապված հիմախդիրներն ու կատարման ընթացքը: 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. սեմինարներ-քննարկումներ 2. արտալսարանային դասեր 3. միջազգային մասնագետների փորձի փոխանակում, հրավիրյալ միջազգային հեղինակավոր հետազոտողների հետ հանդիպում-սեմինարներ 5. Evaluation Methods and Criteria Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով։ 6. Main sections of the course Տիտղոսաթերթ Ստորագրությունների էջ Համառոտագիր Բովանդակություն Ներածություն Հիմնական մաս Եզրակացություններ (և առաջարկություններ) Օգտագործված գրականության ցանկ Հավելվածներ
1101	Մասնագիտական պրակտիկա	6
3-րդ կիսամյակ - - MANDATORY 1101/Մ22 1. Purpose of the Course · Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։ 2. Educational Outcomes ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. Ձևավորել մագիստրոսական թեզի թեմային առնչվող հետազոտական հմտություններ 2. Հնարավորություն ստանալ մասնակցելու բաժնի և հայաստանյան համապատասխան գիտահետազոտական կառույցների համագործակցական նախագծերին ու դաշտային հետազոտություններին։ բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 3. Ձևակերպել գիտահետազոտական խնդիրներ, իրականացնել հետազոտական աշխատանք, կազմել հարցարաններ, անցկացնել հարցազրույցներ, վերծանել և վերլուծել հավաքագրած նյութերը։ 3. Description · Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները։ 4. Teaching and Learning Styles and Methods 1. Հետազոտական աշխատանք 2. Աշխատանք գրադարաններում և արխիվում 5. Evaluation Methods and Criteria Մագիստրանտը պրակտիկայի ավարտին թեզի ղեկավարին է ներկայացնում հաշվետովություն։ Պրակտիկան գնահատվում է թեզի ղեկավարի կողմից ստուգարքի միջոցով։ 6. Basic Bibliography Բալասանյան Ս., Վարդանյան Ն., ՔՀԿ հետազոտական կարողությունների զարգացում// Ղազարյան Ա., Գիտական հետազոտության մեթոդաբանական առանձնահատկությունները, Երևան, 2015։ Russel B., Research methods in Anthropology, Qualitative and Quantitative approaches, UK, Alta Mira Press, 2006. Hamilton P., Shopes L., Building Partnerships between Oral History and Memory Studies, Oral History and Public Memories, Pholadelphia, Temple University Press, 2008. Burch E. S., The Method of Ethnographic Reconstruction, Alaska Journal of Anthropology, Vol. 8, no. 2, 2010. 7. Main sections of the course Ծանոթացում և համատեղ աշխատանք պրակտիկայի համար ընտրված գիտական հիմնարկների մասնագետների հետ Թեզին վեաբերվող պրոբլեմային հարցերի վերաբերյալ մասնագիտական գիտելիքի և փորձառության ամփոփում ընտված մասնագետների և թեզի ղեկավարի հետ։
1101	Մագիստրոսական թեզ	24
1- 4-րդ կիսամյակներ Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակը՝ 720 ժամ MANDATORY 1101/ Մ23 1. Purpose of the Course · Ձևավորել մասնագիտական ոլորտում ուսանողի ձեռք բերած գիտելիքները կիրառելու ու ինքնուրույն ուսումնասիրություն կատարելու կարողությունները, · Տիրապետել գիտական խնդիրները ձևակերպելու ու նոր լուծումներ առաջադրելու հմտություններին։ 2. Educational Outcomes բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. Հիմնավորել աշխատանքի արդիականությունը, վարկածը, նպատակը, խնդիրներն ու մեթոդները։ 2. Ներկայացնել աշխատանքի բովանդակությունը, արդյունքներն ու եզրակացությունները։ 3. ներկայացնել և բացատրել կատարված հետազոտական աշխատանքը, հիմնավորել արդյունքները։ գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 4. կատարել թեմային առնչվող անհրաժեշտ գրականության վերլուծությունն ու ամփոփումը։ 5. Կարողանալ ճիշտ ձևակերպել աշխատանքի օբյեկտը, առարկան, նպատակը, խնդիրները, վարկածը, և դրանց համապատասխանությունը թեմային։ 3. Description · Ձևավորել մասնագիտական ոլորտում ուսանողի ձեռք բերած գիտելիքները կիրառելու ու ինքնուրույն ուսումնասիրություն կատարելու կարողությունները, · Տիրապետել գիտական խնդիրները ձևակերպելու ու նոր լուծումներ առաջադրելու հմտություններին։ 4. Evaluation Methods and Criteria Մագիստրոսական թեզի գնահատումն իրականացվում է ԵՊՀ հիմնադրամում մագիստրոսական թեզի պատրաստման և գնահատման կարգի դրույթների համապատասխան 20 միավորանոց սանդղակով։ 5. Main sections of the course Տիտղոսաթերթ Ստորագրությունների էջ Համառոտագիր Բովանդակություն Ներածություն Հիմնական մաս Եզրակացություններ (և առաջարկություններ) Օգտագործված գրականության ցանկ Հավելվածներ

Georgian Studies

Master's programme

Educational plan

General educational component

Professional educational component

Other educational modules