Skip to main content
Home
envelope
ՀայերենРусскийEnglish

Main Navigation (Eng)

  • Admission
    • Undergraduate admission
    • Master’s degree admission
    • Postgraduate admission
    • Foreign Students
    • Preparatory courses
    • Work Carried out with Applicants
    • YSU STEM High School
  • Education
    • Guide Book for First Year Students
    • Educational programs
    • Granting qualification of a pedagogue
    • Center for Academic Writing
    • Continuing education
    • Academic Calendar
  • Science
    • Open science
    • Conferences
    • Library
    • Grants
    • Publishing House
    • Doctoral Thesis Defence Councils
    • HRS4R
  • News and events
    • Events
    • Activities
    • News
    • Newsletter
    • Announcement
    • Photo gallery
    • Video gallery

Secondary Navigation (Eng)

  • About YSU
    • YSU Management
    • YSU Symbols
    • YSU International Cooperation
    • Quality assurance
    • YSU History Museum
    • Vacancies
    • FAQ
  • Structure
    • YSU Faculties and Educational Centers
      • Faculty of Geography and Geology
      • Faculty of Theology
      • Faculty of Oriental Studies
      • Faculty of European Languages and Communication
      • Faculty of Journalism
      • Faculty of Informatics and Applied Mathematics
      • Faculty of Law
      • Faculty of Biology
      • Faculty of Armenian Philology
      • Faculty of International Relations
      • Faculty of History
      • Institute of Physics
      • Faculty of Russian Philology
      • Faculty of Sociology
      • Faculty of Economics and Management
      • Faculty of Philosophy and Psychology
      • Faculty of Chemistry
      • Faculty of Mathematics and Mechanics
      • Pedagogy and Education Development Center
      • Center for European Studies
      • Institute of Pharmacy
      • Information Technologies Educational and Research Center
      • Chair of Civil Defense
      • Chair of Physical Education and Sports
    • Column Wrapper
      • YSU STEM High School
      • YSU Ijevan Branch
    • Scientific Centers and Laboratories
      • American Studies Center
      • Center for Mathematical and Applied Research
      • Institute for Armenian Studies
      • Institute for Social and Humanitarian Studies
      • Research Center for Chemistry
      • Research Institute of Biology
      • Research Institute of Physics
      • Research Center for the Institute of Pharmacy
    • Scientific and Educational Centers
      • Observatory
      • Scientific and Educational Center for Control and Monitoring of the Quality of Medicines
      • Specialized cabinet-laboratory for the Design of Very Large Integrated Circuits (Synopsis)
      • Legal Clinic
      • Center for Applied Psychology
      • Research Center-Library of Greek Studies
      • Innovation Center for Microbial Biotechnology and Biofuels
      • Russian Center
      • Center for Russian Studies
      • Distance Learning Laboratory of Sociology
    • Column Wrapper
      • Banner
    • Administrative Divisions of YSU
      • Academic Secretary
      • Center for Doctoral Education
      • General Division
      • YSU History Museum
      • Department of Energy System Operation
      • Financial Analysis Department
      • Human Resources Department
      • Center for Admissions and Affairs with Applicants
      • Vehicle Fleet
      • Business Incubator
      • Byurakan Industrial Practice Base
      • Medical Center
      • Science Policy Department
      • Procurement Planning Department
      • Dilijan Sports and Health Center
      • YSU Archive
      • Publishing House
      • Legal Service
      • Marketing Department
      • International Cooperation Office
      • Tsaghkadzor training and production base
      • Cultural Center
      • Fire Safety Service
      • Alumni and Career Center
      • Hankavan Industrial Practice Base
      • Accounting Department
      • Center for Quality Assurance
      • Department for Special Affairs
      • Guest House
      • Student Dormitory
      • Educational-Methodological Department
      • Marie and Sarkis Izmirlian Library
      • Center for Strategic Planning
      • Rectorate
      • Rector's Office
      • Department of Territory Improvement and Landscape Design
      • Information Technology Department
      • Department of Organization and Control of Economic Activities
      • Student Affairs Center
  • Structure
  • Alumni and Career
    • Alumni Community
    • Career Center
    • Friends of YSU
  • Student life
    • YSU Student Scientific Society
    • YSU Student Council
    • Art and Culture
ՀայերենРусскийEnglish
envelope

Main Navigation (Eng)

  • Admission
    • Undergraduate admission
    • Master’s degree admission
    • Postgraduate admission
    • Foreign Students
    • Preparatory courses
    • Work Carried out with Applicants
    • YSU STEM High School
  • Education
    • Guide Book for First Year Students
    • Educational programs
    • Granting qualification of a pedagogue
    • Center for Academic Writing
    • Continuing education
    • Academic Calendar
  • Science
    • Open science
    • Conferences
    • Library
    • Grants
    • Publishing House
    • Doctoral Thesis Defence Councils
    • HRS4R
  • News and events
    • Events
    • Activities
    • News
    • Newsletter
    • Announcement
    • Photo gallery
    • Video gallery

Secondary Navigation (Eng)

  • About YSU
    • YSU Management
    • YSU Symbols
    • YSU International Cooperation
    • Quality assurance
    • YSU History Museum
    • Vacancies
    • FAQ
  • Structure
    • YSU Faculties and Educational Centers
      • Faculty of Geography and Geology
      • Faculty of Theology
      • Faculty of Oriental Studies
      • Faculty of European Languages and Communication
      • Faculty of Journalism
      • Faculty of Informatics and Applied Mathematics
      • Faculty of Law
      • Faculty of Biology
      • Faculty of Armenian Philology
      • Faculty of International Relations
      • Faculty of History
      • Institute of Physics
      • Faculty of Russian Philology
      • Faculty of Sociology
      • Faculty of Economics and Management
      • Faculty of Philosophy and Psychology
      • Faculty of Chemistry
      • Faculty of Mathematics and Mechanics
      • Pedagogy and Education Development Center
      • Center for European Studies
      • Institute of Pharmacy
      • Information Technologies Educational and Research Center
      • Chair of Civil Defense
      • Chair of Physical Education and Sports
    • Column Wrapper
      • YSU STEM High School
      • YSU Ijevan Branch
    • Scientific Centers and Laboratories
      • American Studies Center
      • Center for Mathematical and Applied Research
      • Institute for Armenian Studies
      • Institute for Social and Humanitarian Studies
      • Research Center for Chemistry
      • Research Institute of Biology
      • Research Institute of Physics
      • Research Center for the Institute of Pharmacy
    • Scientific and Educational Centers
      • Observatory
      • Scientific and Educational Center for Control and Monitoring of the Quality of Medicines
      • Specialized cabinet-laboratory for the Design of Very Large Integrated Circuits (Synopsis)
      • Legal Clinic
      • Center for Applied Psychology
      • Research Center-Library of Greek Studies
      • Innovation Center for Microbial Biotechnology and Biofuels
      • Russian Center
      • Center for Russian Studies
      • Distance Learning Laboratory of Sociology
    • Column Wrapper
      • Banner
    • Administrative Divisions of YSU
      • Academic Secretary
      • Center for Doctoral Education
      • General Division
      • YSU History Museum
      • Department of Energy System Operation
      • Financial Analysis Department
      • Human Resources Department
      • Center for Admissions and Affairs with Applicants
      • Vehicle Fleet
      • Business Incubator
      • Byurakan Industrial Practice Base
      • Medical Center
      • Science Policy Department
      • Procurement Planning Department
      • Dilijan Sports and Health Center
      • YSU Archive
      • Publishing House
      • Legal Service
      • Marketing Department
      • International Cooperation Office
      • Tsaghkadzor training and production base
      • Cultural Center
      • Fire Safety Service
      • Alumni and Career Center
      • Hankavan Industrial Practice Base
      • Accounting Department
      • Center for Quality Assurance
      • Department for Special Affairs
      • Guest House
      • Student Dormitory
      • Educational-Methodological Department
      • Marie and Sarkis Izmirlian Library
      • Center for Strategic Planning
      • Rectorate
      • Rector's Office
      • Department of Territory Improvement and Landscape Design
      • Information Technology Department
      • Department of Organization and Control of Economic Activities
      • Student Affairs Center
  • Structure
  • Alumni and Career
    • Alumni Community
    • Career Center
    • Friends of YSU
  • Student life
    • YSU Student Scientific Society
    • YSU Student Council
    • Art and Culture
  1. Main
  2. Node
  3. «ՈՒՍԱՆՈՂՆ ՈՒ ԴԱՍԱԽՈՍԸ ՄՏՆՈՒՄ ԵՆ ԼՍԱՐԱՆ ՄԻՄՅԱՆՑ ՀԵՏ ԱՇԽԱՏԵԼՈՒ. ԱՅԴՏԵՂ ՊԵՏՔ Է ԼԻՆԻ ՓՈԽԳՈՐԾԱԿՑԱՅԻՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏ». ՍՈՆԱ ՏՈՆԻԿՅԱՆ
June 30, 2021 | 15:45
Հասարակություն

«ՈՒՍԱՆՈՂՆ ՈՒ ԴԱՍԱԽՈՍԸ ՄՏՆՈՒՄ ԵՆ ԼՍԱՐԱՆ ՄԻՄՅԱՆՑ ՀԵՏ ԱՇԽԱՏԵԼՈՒ. ԱՅԴՏԵՂ ՊԵՏՔ Է ԼԻՆԻ ՓՈԽԳՈՐԾԱԿՑԱՅԻՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏ». ՍՈՆԱ ՏՈՆԻԿՅԱՆ

ԵՊՀ արաբագիտության ամբիոնի դոցենտ Սոնա Տոնիկյանը «Երևանի պետական համալսարանում դասավանդման գերազանցության մրցանակ» ամենամյա մրցույթի բանասիրական անվանակարգի հաղթողներից մեկն է: Տիկին Տոնիկյանի հետ զրուցել ենք մասնագիտական գործունեության, արաբական մշակույթի, հայ-արաբական մշակութային հարաբերությունների և այլ թեմաների մասին:
Interview-with-Sona-Tonikyan

- Տիկի՛ն Տոնիկյան, ի՞նչն է նպաստել Ձեր մասնագիտության ընտրության կողմնորոշմանը:

- Ես սիրում եմ լեզուներ և հետաքրքրված եմ կրոններով: Դպրոցական տարիներին ցանկացա նոր լեզու սովորել, բացի դրանից՝ ուշադրությունս գրավեց իսլամը, և արդյունքում, արաբերենն ու իսլամը միահյուսվեցին և պայմանավորեցին մասնագիտության ընտրությունս:

- Այսօր Հայաստանում կարևո՞ր է արաբագիտությունը: Պե՞տք է այն ավելի գրավիչ դարձնել:

- Արաբագիտությունը Հայաստանում միշտ է կարևոր, որովհետև մենք ապրում ենք մի տարածաշրջանում, որտեղ արաբական երկրները մեծ դերակատարում ունեն: Պատմականորեն այնպես է դասավորվել, որ նրանք, ըստ էության, մեր հիմնական, կարևոր դաշնակիցներից են տարածաշրջանում: Ճիշտ է, այս պահին այդ ուղղությամբ այնքան էլ շատ աշխատանք չի տարվում, և մենք ավելի շատ դեպի Եվրոպա ենք ձգտում՝ չօգտվելով տարածաշրջանային հնարավորություններից: Ես կարծում եմ, որ այն շատ կարևոր ոլորտ է, որի ուղղությամբ պետք է շատ աշխատել:

Եթե անկեղծ ասեմ, ես չէի ցանկանա, որ մեր բաժին ավելի շատ ուսանող ընդունվեր, քան հիմա, քանի որ մեծ թվով մասնագետների կարիք չկա: Մենք որակյալ մասնագետների կարիք ունենք, և մենք պետք է աշխատենք ոչ թե քանակի, այլ որակի ուղղությամբ:  

- Տիկի՛ն Տոնիկյան, երբվանի՞ց եք զբաղվում մանկավարժությամբ:

- Ավարտելուց անմիջապես հետո՝ 1994 թ., սկսել եմ աշխատել ամբիոնում: Անկեղծ ասած՝ ես համալսարանական դասավանդումն այնքան էլ մանկավարժություն չեմ համարում, քանի որ ուսանողներն արդեն մանուկ չեն, մենք էլ ուրիշ գործառույթ ենք իրականացնում:

- Ի՞նչն եք ամենից շատ կարևորում դասախոս-ուսանող հարաբերություններում:

- Կարևորում եմ աշխատանքային հարաբերությունների ստեղծումը: Ինձ համար շատ կարևոր է, որ մի կողմից չլինեն տնայնավարական, մյուս կողմից՝ շատ հեռացված հարաբերություններ: Ուսանողն ու դասախոսը մտնում են լսարան միմյանց հետ աշխատելու. այդտեղ պետք է լինի փոխգործակցային մթնոլորտ: Այսինքն՝ պիտի լինի գիտակցություն, որ մենք եկել ենք աշխատելու, և յուրաքանչյուր կողմի թերացումը վնասելու է ընդհանուր արդյունքին:

- Ի՞նչ մեթոդներ եք կիրառում Դուք, որ Ձեր դասախոսությունները հետաքրքիր լինեն: Ո՞րն է հաջողության Ձեր բանաձևը:

- Ես փորձում եմ հնարավորինս տարբեր մեթոդներ կիրառել, որպեսզի դասերը ձանձրալի չլինեն: Հատկապես կորոնավիրուսի պայմաններում հեռավար դասերի ժամանակ շատ ավելի մեծացան բազմազան մեթոդներ կիրառելու հնարավորությունները, քանի որ լսարանային պայմաններում մենք տեխնիկապես հագեցվածության խնդիր ունենք: Առցանց ուսուցումը մեծաթիվ հարթակներ է տրամադրում, որոնք ուսուցումն առավել արդյունավետ են դարձնում, պարզապես պետք է չափաբաժինը ճիշտ ընտրել: Կարևոր է դասընթացի ժամանակ զուգահեռաբար կիրառել տարբեր հարթակներ ու մեթոդներ՝ այդկերպ նաև սովորեցնելով ուսանողներին օգտվել այդ միջոցներից, որ կարողանան լսարանում ստացածը լսարանից դուրս կրկնապատկեն: Շատ կարևոր է ուսանողին դրդել իրականացնել ինքնուրույն աշխատանք:  

- Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչ է տվել արաբական մշակույթն աշխարհին, որն ամենից տպավորիչն է:

 - Արաբական մշակույթն անշուշտ շատ բան է տվել աշխարհին՝ սկսած մաթեմատիկայից, գիտությունից, գրականությունից, փիլիսոփայությունից: Իհարկե, չենք կարող չառանձնացնել նաև կրոնը: Անկախ նրանից, թե ինչ վերաբերմունք ունենք դրա նկատմամբ, իսլամը համաշխարհային կրոններից մեկն է: Բացի դրանից՝ եվրոպական վերածնունդը զգալի մասով հիմնվում էր արաբա-մուսուլմանական մշակույթի վրա, և ընդհանրապես այն մեծ դերակատարություն է ունեցել համամարդկային քաղաքակրթության զարգացման գործում:


- Ձեր գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը ներառում է միջնադարյան արաբական մշակույթը: Դուք ի՞նչն եք հատկապես ուշագրավ համարում միջնադարյան այդ շրջանի մշակույթի մեջ:

- Գրականությունը: Բացի դրանից՝ այդ ժամանակ ձևավորվել է իսլամական ճարտարապետությունը՝ բավականին յուրատիպ: Տվյալ շրջանին է պատկանում արաբա-իսպանական մշակույթը, որը շատ հետաքրքիր է: Ընդհանրապես այդ ժամանակահատվածն արաբական մշակույթի ոսկեդարն է, որի ընթացքում ծաղկում են ապրել բոլոր ճյուղերը:

- Արաբական միջնադարյան գրականությունից ո՞ր ստեղծագործությունը կառանձնացնեիք:

- Ցավոք,արաբական միջնադարյան գրականության շատ քիչ նմուշներ են թարգմանված հայերեն: Հայ ընթերցողին ամենից հայտնի հեղինակն Աբու ալ-Ալա ալ-Մաարրին է, որը ճանաչվել է Իսահակյանի շնորհիվ և ստացել Աբու Լալա Մահարի անունը: Կարող եմ նշել նրա բոլոր ստեղծագործությունները: Բայց աշխարհում մինչև 21-րդ դար Աստվածաշնչից հետո ամենաընթերցված գիրքը եղել է «Հազար ու մի գիշեր»-ը, որը ևս արաբա-մուսուլմանական միջնադարյան մշակույթի արդյունք է:

- Տիկի՛ն Տոնիկյան, իսկ ի՞նչ փուլում են այսօր հայ-արաբական մշակութային հարաբերությունները:

- Մշակութային մեր հարաբերություններն այսօր շատ սակավաթիվ են: Կար շրջան, երբ ավելի ակտիվ էին, բայց «Արաբական գարուն» անունը ստացած շարժումներից հետո այդ կապերն ավելի սակավաթիվ դարձան: Հարաբերությունները հիմնականում կառուցվում էին՝ ի շնորհիվ արաբական երկրներում հայկական համայնքների: Հիմա ավելի պասիվ են, քանի որ նշածս հայտնի դեպքերից հետո համայնքները խիստ նոսրացել են և պասիվացել:

- Ըստ Ձեզ՝ քրիստոնյան պե՞տք է Ղուրան կարդա:

 - Որևէ կրոնի սուրբ գիրք կարդալը սեփական կրոնի պատկանելիության հետ առանձնապես կապ չունի: Այսինքն՝ սուրբ գրքերը համամարդկային մշակութային արժեքներ են: Ցավոք, շատ քրիստոնյաներ Աստվածաշունչ էլ չեն կարդում, բայց եթե մենք հետաքրքրված ենք համամարդկային արժեքներով, եթե ուզում ենք ճանաչել մեր կողքիններին, ապա պիտի փորձենք բացահայտել նրանց, որ ըստ դրա՝ կառուցենք մեր հարաբերությունները նրանց հետ: Այսինքն, այո՛, պետք է կարդալ Ղուրան, բայց, ցավոք սրտի, այսօր հայերեն որակյալ թարգմանությամբ այն հասանելի չէ:

- Ի՞նչ կփոխեիք կրթության ոլորտում:

- Շատ բան կուզեի փոխել՝ սկսած տեխնիկական հագեցվածությունից, լավ կահավորված գրադարաններից, դասախոսական կազմի պատրաստվածությունից: 21-րդ դարում դասախոսն իր վրա պետք է շատ աշխատի, բայց համալսարանն էլ պետք է ստեղծի պայմաններ, որ դասախոսը դրա ժամանակն ունենա: Այսօր լսարանային մեր ծանրաբեռնվածության պայմաններում շատ քիչ դասախոսներ կարող են ժամանակ գտնել դրա համար: Բացի դրանից՝ կարևոր են ուսանողների մոտիվացիան, նրանց դասագրքերով ապահովելը, գրադարանի աշխատանքային ժամերի վերանայումը: Այսինքն՝ կարևոր է, որ գրադարաններն այնպիսի միջավայր դառնան, ինչպիսինն են արևմտյան և, ինչու չէ, արաբական շատ երկրների համալսարանների գրադարաններ, որտեղ ուսանողներն առավոտից կարող են մտնել և երեկոյան կամ նույնիսկ գիշերը դուրս գալ: 

Էական է նաև դասախոսներին համապատասխան ֆինանսական վարձատրություն տրամադրելը, որ նրանք էլ շահագրգռված լինեն իրենց աշխատանքն անելու: Այսօր մենք մեր ազատ ժամանակի հաշվին դասագրքեր ենք գրում, ծրագրեր ենք մշակում և տարբեր հարթակներ գտնում չնչին վարձատրության դիմաց, ինչը, իմ կարծիքով, նվազեցնում է դասախոսների մոտիվացիան:

- Ի՞նչ եք կարծում, ո՞րն է Հայաստանի գիտության ոլորտի ամենամեծ մարտահրավերը:

- Հայաստանի գիտության շատ ճյուղեր այսօր աշխարհի հետ համընթաց չեն քայլում: Կարծում եմ՝ դա մեծ մարտահրավեր է: Գիտությունը միջազգային մակարդակով զարգացնելու համար անհրաժեշտ է համապատասխան ֆինանսավորում:

- Ձեր խորհուրդը Ձեր գործընկերներին և ուսանողներին:

- Ես ուսանողներին խորհուրդ կտամ լավ մտածել, թե արդյոք իրենց ընտրած մասնագիտությունը հենց այն է, որով իրենք ցանկանում են ամբողջ կյանքում զբաղվել, և արդյոք դա այն է, ինչը նրանք ամենալավն են կարողանում անել: Եթե այդ հարցերը բացասական պատասխան ունեն, ապա մասնագիտությունը կամ ուղղվածությունը պետք է փոխել: Հանուն դիպլոմի համալսարանում տարիներ անցկացնելն ամենամեծ վատությունն է, որ կարող է անել ուսանողն իր և իր ապագայի նկատմամբ: Ինչ վերաբերում է դասախոսներին, ապա եթե իմ թվարկած խնդիրները հաշվի առնելով՝ մնում ենք մեր գործին, ուրեմն պետք է անենք առավելագույնը:

Քնար Միսակյան

ShareFacebookTelegram

Latest News

ԵՊՀ-ից դեպի միջազգային գիտակրթական հարթակ․ ԵՊՀ ուսանող Անի Ամիրխանյանի կրթական ուղին

30.05.2025

YSU as a platform for developing academic relations between Armenia and Iran

29.05.2025

YSU Olympiad–2025 concludes: Top performers awarded

27.05.2025
Show All

Announcement

"Erasmus+" international credit mobility action between YSU and the University of Lodz (Poland)

05.26.2025 - 06.09.2025

Erasmus+ International Credit Mobility Programme: University of Bucharest, Romania

05.26.2025 - 06.01.2025

Yerevan State University Announces Competition for Filling the Vacant Position of Dean of the Chemistry Faculty

05.26.2025
Show All

Quick access

  • Intranet
  • E-learning
  • Mulberry
  • Online applications
  • Phone book
  • Registrar
  • Documentation

Footer(ENG)

  • Main pages
    • Admission
    • Education
    • Science
    • News
  • Information
    • Frequently asked Questions
    • Vacancies
    • Search for educational programs
    • For the applicants
    • For the students
  • About YSU
    • YSU management
    • YSU symbols
© Yerevan state university 2025
Address: Republic of Armenia, Yerevan, 0025, 1 Alex Manoogian (+37460) 710000 info@ysu.am