Կրթական մակարդակը՝
Մագիստրոս
Մասնագիտություն՝
054201.02.7 - Աշխարհագրություն
Մասնագիտացումը՝
054201.02.7 - Քարտեզագրություն և կադաստրային գործ
Շնորհվող որակավորումը՝
Աշխարհագրության մագիստրոս
Ծրագրի ուստարին՝
2025/2026
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն
1. Ծրագրի ընդունելության չափանիշները/պահանջները
Ծրագրի ընդունելության չափանիշները և պահանջները հաստատված են ԵՊՀ գիտական խորհրդի 2022թ. մայիսի 26-ի նիստի № 9/2 որոշմամբ: Մագիստրատուրա ընդունվելիս բակալավրի համապատասխան մասնագիտությամբ շարունակողների ընդունելությունը անցկացվում է առանց քննության, իսկ այլ մասնագիտություն ունեցող դիմորդները հանձնում են համապատասխան մասնագիտության ամբիոնի կողմից կազմված հարցաշարով քննություն։
2. Ծրագրի նպատակները
· Զարգացնել ուսանողների մասնագիտական կարողությունները՝ տրամադրելով համակողմանի գիտելիքներ կադաստրային գործի քարտեզագրության աշխատանքի արդյունավետության ապահովման, ժամանակակաից գիտական ու արտադրական ձեռքբերումների վերաբերյալ
· Նպաստել նորագույն տեխնոլոգիաների կիրառմամբ (GIS, Auto Cad) կադաստրային քարտեզագրության աշխատանքների իրականացման կարողությունների զարգացմանը
· Ուսանողներին ունակ դարձնել մշակելու և կառուցելու համալիր գրաֆիկական եռաչափ մոդելներ, դրանք գնահատելու և վերլուծելու
· Պատրաստել կադաստրային քարտեղագրության մասնագիտության գծով մասնագետներ օժտելով նրանց այնպիսի գիտելիքներով ու կարողություններով, որոնք անհրաժեշտ են կադաստրային քարտեզագրության մասնագետին
3. Ծրագրի կրթական վերջնարդյունքները
Այս ծրագրի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի․
- Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- Ձևակերպելու և համակողմանի լուսաբանելու կադաստրային գործի քարտեզագրության հիմունքները
- Սահմանելու և հիմնավորելու կիրառվող քարտեզագրական մեթոդի առանձնահատկությունները, նրանց նկատմամաբ ներկայացվող պահանջները,
- Ընտրելու և ինքնուրույն մշակելու քարտեզագրման ծրագրեր, հիմնավորելով կիրառվող ծրագրի արդյունավետությունը,
- Հիմնավորելու գույքագրման անհրաժեշտությունը, ընտրելու դրանց իրականացման եղանակը
- Բացատրելու հողերի մոնիթորինգի էությունը, նկարագրելու պահանջվող գործողությունները, գնահատելու հողերը
- Ճանաչելու գույքագրվող օբյեկտներում տեղի ունեցող փոփոխությունները (հողերի դեգրադացիա, կառույցների դեֆորմացիա) և հիմնավորելու փոփոխությունների դեմ պայքարելու ձևերի համակարգային մոտեցման անհրաժեշտությունը
- Հիմնավորելու մասնագիտական գործունեության ոլորտում քարտեզագրության և երկրատեղեկատվական համակարգերի մեթոդաբանական և տեսական հիմքերը, ներկայացնելու ժամանակակից պրոբլեմները
- Գործնական մասնագիտական կարողություններ
- Դասակարգելու հողատեսքեր, անշարժ գույքի տեսակների տեղադիրքի սխեմաներ և քարտեզներ
- Մշակելու և կառուցելու համալիր գրաֆիկական եռաչափ մոդելներ, վերլուծելու, քննարկելու և հիմնավորելու մոդելների միջոցով ուսումնասիրությունների կարևորությունը
- Օգտագործելու անհրաժեշտ տեղեկատվական համակարգերն ու տեխնոլոգիաները մասնագիտական ոլորտում բարդ խնդիրներ լուծելու և հավաստի եզրահանգումներ անելու համար
- Խորը և հիմնավորված մշակելու առաջարկներ այս ոլորտում աշխատանքի արդյունավետությունը բարձրացնելու համար
- Դասակարգելու հողատեսքերը ըստ կատեգորիաների, կատարելու հողերի բոնիտում
- Ժամանակակից գեոդեզիական սարքերի միջոցով որոշելու օբյեկտների կոորդինատները, դասակարգելու դրանք ըստ կատեգորիաների
- Աէրոտիեզերական նկարների վերծանման միջոցով ներկայացնելու բնական և հասարակական օբյեկտների և շրջակա տարածքների վիճակը, որոշելու դրանցում կատարված փոփոխությունները և ընտրելու նեգատիվ երևույթների տվյալները
- Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
- Վերլուծելու, գնահատելու և սինթեզելու գոյություն ունեցող փաստերը ու ստացված տվյալները
- Առաջարկելու նոր գաղափարներ
- Մշակելու և պատրաստելու նախագծեր, հաշվետվություններ և զեկույցներ, ներկայացնելու հետազոտության արդյունքներ,
- Արդյունավետ կերպով պլանավորելու աշխատաժամերը և այլ ռեսուրսներ
- Ինքնուրույն կազմակերպելու և ղեկավարելու աշխատանքային թիմը, ցուցաբերել աշխատանքի արդյունավետություն
4. Գնահատման ձևերը
Գնահատումն իրականացվում է ըստ ԵՊՀ-ում գործող 2022 թ.-ի «Ուսումնական գործընթացի կազմակերպման կարգ»-ի։
Ելնելով բանավոր կրթական ուսումնական պլանով նախատեսված դասընթացների աշխատածավալից, պարապմունքի ձևից, դասավանդման մեթոդից և հաշվի առնելով դասընթացի կարևորությունը ուսանողի մասնագիտական գիտելիքների և կարողությունների ձևավորման մեջ՝դասընթացները, ըստ գնահատման ձևի, բաժանվում են չորս խմբի՝
· եզրափակիչ գնահատումով դասընթացներ,
· առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացներ,
· առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթացներ,
· ստուգարքային դասընթացներ։
Դասընթացի (ուսումնական մոդուլի) արդյունարար գնահատականը /միավորը հաշվարկվում է որպես գնահատման առանձին բաղադրամասերով վաստակած միավորների գումար՝ ընթացիկ քննություն, ընթացիկ ստուգում, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն, եզրափակիչ քննություն։ Մեկ մոդուլի առավելագույն արդյունարար գնահատականը 20 միավոր է, իսկ գնահատման դրական նվազագույն շեմը 10 միավոր։
Ընդհանուր կրթական կառուցամասի մոդուլները, այդ թվում նաև պրակտիկաները, գնահատվում են ստուգարքի ձևով։ Մագիստրոսական թեզը գնահատվում է 20 միավորանոց սանդղակով։
Ելնելով բանավոր կրթական ուսումնական պլանով նախատեսված դասընթացների աշխատածավալից, պարապմունքի ձևից, դասավանդման մեթոդից և հաշվի առնելով դասընթացի կարևորությունը ուսանողի մասնագիտական գիտելիքների և կարողությունների ձևավորման մեջ՝դասընթացները, ըստ գնահատման ձևի, բաժանվում են չորս խմբի՝
· եզրափակիչ գնահատումով դասընթացներ,
· առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացներ,
· առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթացներ,
· ստուգարքային դասընթացներ։
Դասընթացի (ուսումնական մոդուլի) արդյունարար գնահատականը /միավորը հաշվարկվում է որպես գնահատման առանձին բաղադրամասերով վաստակած միավորների գումար՝ ընթացիկ քննություն, ընթացիկ ստուգում, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն, եզրափակիչ քննություն։ Մեկ մոդուլի առավելագույն արդյունարար գնահատականը 20 միավոր է, իսկ գնահատման դրական նվազագույն շեմը 10 միավոր։
Ընդհանուր կրթական կառուցամասի մոդուլները, այդ թվում նաև պրակտիկաները, գնահատվում են ստուգարքի ձևով։ Մագիստրոսական թեզը գնահատվում է 20 միավորանոց սանդղակով։
5. Շրջանավարտների ապագա կարիերայի հնարավորությունները
Շրջանավարտները աշխատելու հնարավորություններ ունեն ՀՀ Կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեում, նրա քաղաքային և մարզային ստորաբաժանումներում, անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակնրում, <<Գեոդեզիայի և քարտեզագրության կենտրոն>> ՊՈԱԿ-ում: Վ.Սարգսայանի անվան ռազմական համասարանում, Խանդերյանի անվան թռիչքատեխնիկական համասարանում, ինչպես նաև ռազմական այլ կառույցներում, մասնավորապես՝ Տիգրան Մեծի, Փոքր Մհերի, Աղեյանի, Իվանյանի անվան ռազմամարզական վարժարաններում, Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունում, շրջանավարտները կարող են աշխատել նաև մասնավոր կառույցներում՝ որպես քարտեզագիրներ:
Ծրագիրը նախատեսված է բավարարելու թե տեղական և թե միջազգային գործատուների պատվերները: Տեղական հիմնական գործատուն անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն է: Միջազգային գործատուներից է Գերմանիայի GIZ ԳՄՀԸ-ն, որ
արդեն իսկ անցկացնում է պրակտիկա վճարովի հիմունքներով:
Ծրագիրը նախատեսված է բավարարելու թե տեղական և թե միջազգային գործատուների պատվերները: Տեղական հիմնական գործատուն անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեն է: Միջազգային գործատուներից է Գերմանիայի GIZ ԳՄՀԸ-ն, որ
արդեն իսկ անցկացնում է պրակտիկա վճարովի հիմունքներով:
6. Ուսումնառության օժանդակության ռեսուրսները և ձևերը
Առկա ուսումնական ռեսուրսներից են ժամանակակից սարքավորումներով հագեցած լաբորատորիան, որը գոյություն ունի ֆակուլտետում: Այն հնարավորություն է տալիս ուսուցումը կազմակերպելու էլեկտրոնային, համացանցային, տեսացանցային մեթոդներով: Բացի այդ լաբորատորիայում ներմուծված է GIS և Auto Cad ծրագրերը, որոնք կօգնեն ուսանողներին ձեռք բերել ծրագրով նախատեսված վերջնարդյունքները: Լաբորատորիայում տեղադրված է նաև պլոտեր կոչվող սարքը, որի օգնությամբ հնարավոր է քարտեզների արտադրություն: Համաձայն հուշագրի, որը կնքված է ԵՊՀ-ի և ՀՀ կադաստրի կոմիտեյի միջև, ուսանողները օգտվում են նաև Կադաստրի պետական կոմիտեյի ռեսուրսներից և տեխնիկական միջոցներից:
7. Կրթական չափորոշիչները կամ ծրագրային կողմնորոշիչները, որոնք օգտագործվել են ծրագիրը մշակելիս
Ծրագիրը մշակելիս հիմք են ընդունվել ՀՀ բարձրագույն և հետբուհական մասնագիտական կրթության պետական կրթական չափորոշիչները և կրթական ծրագրերը, ինչպես նաև ԵՊՀ գիտական խորհրդի 2016թ. հուլիսի 7-ի թիվ 8 նիստում հաստատված ԵՊՀ մագիստրոսի կրթական ծրագրի կառուցվածքը և բովանդակությունը:
Ծրագիրը մշակելիս օգտագործվել է Մոսկվայի Մ.Վ. Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի չափորոշիչները՝ քարտեզագրության և գեոինֆորմատիկա մասնագիտությանբ մագիստրոսների պատրաստման ծրագիրը, ինչպես նաև Նիժնինովգորոդի պետական համալսարանի, Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի, Հյուսիս Կովկասյան Ֆեդերալ համալսարանի քարտեզագրության և կադաստրային գործի մասնագիտության ծրագրային կողմնորոշիչներն ու չափանիշները
Ծրագիրը մշակելիս օգտագործվել է Մոսկվայի Մ.Վ. Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի չափորոշիչները՝ քարտեզագրության և գեոինֆորմատիկա մասնագիտությանբ մագիստրոսների պատրաստման ծրագիրը, ինչպես նաև Նիժնինովգորոդի պետական համալսարանի, Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի, Հյուսիս Կովկասյան Ֆեդերալ համալսարանի քարտեզագրության և կադաստրային գործի մասնագիտության ծրագրային կողմնորոշիչներն ու չափանիշները
8. Դասախոսական կազմին ներկայացվող պահանջները
1. Ընդհանրական կարողություններ.
Դասավանդման/մանկավարժական՝
· դասավանդվող առարկայի ծրագրերի, օրացույցային պլանների կազմման հմտություններ,
· սահմաներ և հիմնավորել կիրառվող մեթոդի առանձնահատկությունները,
· դասավադման ինտերակտիվ մեթոդենրի իմացություն:
Հետազոտական՝
· գիտական աղբյուրներ մշակելու, անհրաժեշտ տեղեկատվական համակարգերի օգտագործման հմտություններ,
· մասնագիտական ոլորտում առաջադրվող խնդիրներ լուծելու և հավաստի եզրահանգումներ անելու հմտություններ,
· կազմելու և մշակելու գրաֆիկական եռաչափ մոդելներ, դրանք վերլուծելու և քննարկելու հմտություններ:
Հաղորդակցման՝
· լսարանի հետ բանավոր հաղորդակցվելու հմտություն,
· հետազոտության արդյունքները ներկայացնելու, վերլուծելու և քննարկելու կարողություն,
· օտար լեզվի իմացություն:
ՏՀՏ կիրառություն՝
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի՝ Word, Exsel, PowerPoint) հմտություններ,
· մասնագիտական ժամանակակից ծրագրերի (ArtGIS, AutoCAD) օգտագործման հմտություններ,
· ցուցադրական նյութի պատրաստման և ներկայացման կարողություններ:
Այլ կարողություններ՝
· անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերը արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
· ժամանակային ռեսուսների պլանավորման և կառավարման կարողություն:
2.Մասնագիտական կարողություններ՝
· կադաստրային գործի քարտեզագրության հիմունքները համակողմանի ձևակերպելու և լուսաբանելու կարողություն,
· կիրառվող քարտեզագրական մեթոդի առանձնահատկությունները, նրանց նկատմամաբ ներկայացվող պահանջները սահմանելու և հիմնավորելու կարողություն,
· ճանաչելու գույքագրվող օբյեկտներում տեղի ունեցող փոփոխությունները (հողերի դեգրադացիա, կառույցների դեֆորմացիա) և հիմնավորելու փոփոխությունների դեմ պայքարելու ձևերի համակարգային մոտեցման անհրաժեշտությունը,
· մասնագիտական գործունեության ոլորտում հիմնավորելու քարտեզագրության և երկրատեղեկատվական համակարգերի մեթոդաբանական և տեսական հիմքերը, ներկայացնելու ժամանակակից պրոբլեմները,
· տարբեր հողատեսքերի, անշարժ գույքի տեսակների տեղադիրքի սխեմաներ և քարտեզներ կազմելու կարողություն,
· օգտագործելու անհրաժեշտ տեղեկատվական համակարգերն ու տեխնոլոգիաները մասնագիտական ոլորտում բարդ խնդիրներ լուծելու և հավաստի եզրահանգումներ անելու համար
· ժամանակակից գեոդեզիական սարքերի միջոցով որոշելու օբյեկտների կոորդինատները, դասակարգելու դրանք ըստ կատեգորիաներ
· աէրոտիեզերական նկարների վերծանման միջոցով ներկայացնելու բնական և հասարակական օբյեկտների և շրջակա տարածքների վիճակը, որոշելու դրանցում կատարված փոփոխությունները և ընտրելու նեգատիվ երևույթների տվյալները:
1. Ընդհանուր պահանջներ՝
Գիտական աստիճան.
· գիտական աստիճան կամ կոչում աշխարհագրության ոլորտում և կամ հարակից մասնագիտությամբ արտերկրյա ԲՈՒՀ-ում ստացած մագիստրոսի կոչում,
· վերջին հինգ տարվա ընթացքում 3 գիտական կամ մեթոդական հրատարակությունների առկայություն,
· վերջին 5 տարում առնվազն 1 մասնակցություն գիտաժողովում կամ աշխատանքային սեմինարների:
Մանկավարժական փորձ՝
· մասնագիտական դասընթացների դասավանդման կամ վերապատրաստումներ իրականացնելու առնվազն 2 տարվա փորձ,
· վերջին 5 տարվա ընթացքում որակավորման բարձրացման դասընթացների մասնակցություն:
Պրակտիկ աշխատանքի փորձ՝
· աշխատանքային փորձ քարտեզագրության և կադաստրային գործի ոլորտում՝ քարտեզագրությունմ աշխարհագրություն, սերվիս:
Այլ պահանջներ՝
· դասավանդվող առարկաների առնվազն 50%-ի առցանց նյութերի առկայություն,
· ուսանողական հարցման արդյունքներով ստացված
գնահատականների միջինը՝ առնվազն 4.0 (գործող դասախոսների համար):
Դասավանդման/մանկավարժական՝
· դասավանդվող առարկայի ծրագրերի, օրացույցային պլանների կազմման հմտություններ,
· սահմաներ և հիմնավորել կիրառվող մեթոդի առանձնահատկությունները,
· դասավադման ինտերակտիվ մեթոդենրի իմացություն:
Հետազոտական՝
· գիտական աղբյուրներ մշակելու, անհրաժեշտ տեղեկատվական համակարգերի օգտագործման հմտություններ,
· մասնագիտական ոլորտում առաջադրվող խնդիրներ լուծելու և հավաստի եզրահանգումներ անելու հմտություններ,
· կազմելու և մշակելու գրաֆիկական եռաչափ մոդելներ, դրանք վերլուծելու և քննարկելու հմտություններ:
Հաղորդակցման՝
· լսարանի հետ բանավոր հաղորդակցվելու հմտություն,
· հետազոտության արդյունքները ներկայացնելու, վերլուծելու և քննարկելու կարողություն,
· օտար լեզվի իմացություն:
ՏՀՏ կիրառություն՝
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի՝ Word, Exsel, PowerPoint) հմտություններ,
· մասնագիտական ժամանակակից ծրագրերի (ArtGIS, AutoCAD) օգտագործման հմտություններ,
· ցուցադրական նյութի պատրաստման և ներկայացման կարողություններ:
Այլ կարողություններ՝
· անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերը արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
· ժամանակային ռեսուսների պլանավորման և կառավարման կարողություն:
2.Մասնագիտական կարողություններ՝
· կադաստրային գործի քարտեզագրության հիմունքները համակողմանի ձևակերպելու և լուսաբանելու կարողություն,
· կիրառվող քարտեզագրական մեթոդի առանձնահատկությունները, նրանց նկատմամաբ ներկայացվող պահանջները սահմանելու և հիմնավորելու կարողություն,
· ճանաչելու գույքագրվող օբյեկտներում տեղի ունեցող փոփոխությունները (հողերի դեգրադացիա, կառույցների դեֆորմացիա) և հիմնավորելու փոփոխությունների դեմ պայքարելու ձևերի համակարգային մոտեցման անհրաժեշտությունը,
· մասնագիտական գործունեության ոլորտում հիմնավորելու քարտեզագրության և երկրատեղեկատվական համակարգերի մեթոդաբանական և տեսական հիմքերը, ներկայացնելու ժամանակակից պրոբլեմները,
· տարբեր հողատեսքերի, անշարժ գույքի տեսակների տեղադիրքի սխեմաներ և քարտեզներ կազմելու կարողություն,
· օգտագործելու անհրաժեշտ տեղեկատվական համակարգերն ու տեխնոլոգիաները մասնագիտական ոլորտում բարդ խնդիրներ լուծելու և հավաստի եզրահանգումներ անելու համար
· ժամանակակից գեոդեզիական սարքերի միջոցով որոշելու օբյեկտների կոորդինատները, դասակարգելու դրանք ըստ կատեգորիաներ
· աէրոտիեզերական նկարների վերծանման միջոցով ներկայացնելու բնական և հասարակական օբյեկտների և շրջակա տարածքների վիճակը, որոշելու դրանցում կատարված փոփոխությունները և ընտրելու նեգատիվ երևույթների տվյալները:
1. Ընդհանուր պահանջներ՝
Գիտական աստիճան.
· գիտական աստիճան կամ կոչում աշխարհագրության ոլորտում և կամ հարակից մասնագիտությամբ արտերկրյա ԲՈՒՀ-ում ստացած մագիստրոսի կոչում,
· վերջին հինգ տարվա ընթացքում 3 գիտական կամ մեթոդական հրատարակությունների առկայություն,
· վերջին 5 տարում առնվազն 1 մասնակցություն գիտաժողովում կամ աշխատանքային սեմինարների:
Մանկավարժական փորձ՝
· մասնագիտական դասընթացների դասավանդման կամ վերապատրաստումներ իրականացնելու առնվազն 2 տարվա փորձ,
· վերջին 5 տարվա ընթացքում որակավորման բարձրացման դասընթացների մասնակցություն:
Պրակտիկ աշխատանքի փորձ՝
· աշխատանքային փորձ քարտեզագրության և կադաստրային գործի ոլորտում՝ քարտեզագրությունմ աշխարհագրություն, սերվիս:
Այլ պահանջներ՝
· դասավանդվող առարկաների առնվազն 50%-ի առցանց նյութերի առկայություն,
· ուսանողական հարցման արդյունքներով ստացված
գնահատականների միջինը՝ առնվազն 4.0 (գործող դասախոսների համար):
9. Լրացուցիչ տեղեկատվություն ծրագրի վերաբերյալ
Ծրագրով նախատեսվում է նաև գիտահետազոտական աշխատանքներին մագիստրոսների ներգրավում, այս առումով շատ հարմար է ամբիոնի և Գերմանիայի GIZ ընկերության հետ կնքված պայմանագիրը: Համաձայն որի արտադրական պրակտիկան իրականացվում է՝ գիտահետազոտական աշխատանքներ Գերմանիայի GIZ միջազգային համագործակցության ընկերության հետ համատեղ՝ բնապահպանական և բնական պաշարների կառավարման ոլորտում: Ընդ որում պրակտիկա անցնող մագիստրոսները վճարվում են ԳՄՀԸ-ի կողմից: