Մեխանիկա և կիրառական մաթեմատիկա

Մագիստրոսական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Մագիստրոս
Մասնագիտություն՝
056801.02.7 - Մեխանիկա
Մասնագիտացումը՝
056801.02.7 - Մեխանիկա և կիրառական մաթեմատիկա
Շնորհվող որակավորումը՝
Մեխանիկայի մագիստրոս
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0309/Մ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսումնասիրել Ms Office և LaTex փաթեթների հիմնական հնարավորությունները,
ներկայացնել Mathematica 11 փաթեթը,
ծանոթացնել Mathematica 11-ի միջավայրում ծրագրավորելու միջոցներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել Ms Office փաթեթի հիմնական հնարավորությունները,
2. ներկայացնել LaTex խմբագրի առանձնահատկությունները,
3. թվարկել Mathematica 11 փաթեթի միջավայրում աշխատելու սկզբունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. ստեղծել և ձևավորել փաստաթղթեր MsWord և LaTex խմբագրերի միջոցներով,
5. ստեղծել և մշակել էլեկտրոնային աղյուսակներ MsExcel միջավայրում,
6. ստեղծել տվյալների հենքեր MsAccess միջավայրում և կատարել հարցումներ,
7. ստեղծել լսարանային ցուցադրումներ MsPowerPoint միջավայրում,
8. լուծել մաթեմատիկական խնդիրներ Mathematica 11 փաթեթի օգնությամբ,
9. ծրագրավորել Mathematica 11- ում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
10. օգտվել փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման ծրագրային տարբեր համակարգերից,
11. աշխատել տվյալների հենքերի ղեկավարման տարբեր համակարգերում (MySQL, SQL Server, Oracle և այլ) ,
12. աշխատել MatLab միջավայրում։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսումնասիրել Ms Office և LaTex փաթեթների հիմնական հնարավորությունները,
ներկայացնել Mathematica 11 փաթեթը,
ծանոթացնել Mathematica 11-ի միջավայրում ծրագրավորելու միջոցներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. տնային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Գրավոր ստուգումներ
2. Ստուգարք
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Համակարգչային գրագիտություն: Ա.Հովակիմյան, Ս Սարգսըան և ուր.Մեթոդական ձեռնարկ: Երևան,2012,104 էջ:
  • Helmut Kopka, Patrick W. Daly Guide to LaTeX, 4th Edition, Addison-Wesley Professional 2003, 624 pages.
  • С. М. Львовский. Набор и вёрстка в системе LaTex.2003.
  • А.М.Половко. Mathematica для студента. СПб., БХВ-Петербург, 2007,368 стр.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ms Office փաթեթի կառուցվածքը և հիմնական հնարավորությունները: LaTex խմբագիր: Մաթեմատիկական խնդիրների լուծման եղանակները Mathematica 11 փաթեթի միջավայրում: Ծրագրավորում Mathematica 11-ում:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. - 1ժ., գործ. -1ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել
հետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնական քայլերին,
գիտական հետազոտության պլանավորման սկզբունքներին և կատարման արդիական մեթոդներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել գիտական հետազոտության նպատակը և ձևակերպել խնդիրն ու սկզբունքները,
2. ընտրել հետազոտական աշխատանքի կատարման մեթոդները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. բացահայտել հետազոտության մեթոդոլոգիայի էությունը,
4. համեմատել հիպոթեզների առաջադրման հիմնական պահանջները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. ամփոփել գիտական հետազոտության կազմակերպման և պլանավորման մեթոդները,
6. տարբերակել մեխանիկայի խնդիրների մաթեմատիկական մոդելները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել
հետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնական քայլերին,
գիտական հետազոտության պլանավորման սկզբունքներին և կատարման արդիական մեթոդներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Основы научных исследований / Б.И.Герасимов, В.В.Дробышева, Н.В. Злобина и др. М.: Форум,НИЦ,2013.-272с.
  • Майданов А.С. Методология научного творчества. М.: 2008.-512с.
  • Бурда А.Г. Основы научно-исследовательской деятельности. Краснодар,Куб.гос.унв.,2015.-145с.
  • Зайцев В.Ф. Математические модели в точных и гуманитарных науках. СПб.: Книжн.Дом,2006.-112с.
  • Հովհաննիսյան Գ. և ուրիշներ Գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու հիմնական սկզբունքները: ԵՊՀ հրատ., 2014, 72 էջ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գիտության առաջադիմական էությունը, մաթեմատիկայի և մեխանիկայի տեղը կրթական ծրագրերում և գիտության մեջ: Գիտական հետազոտության խնդիրը, նպատակը և պլանը, հետազոտման օբյեկտի ֆիզիկական և մաթեմատիկական մոդելներ: Ինքնուրույն գիտական հետազոտության կազմակերպում և պլանավորման մեթոդներ, գիտական ճանաչողություն և գիտական հետազոտություն: Հետազոտության մեթոդոլոգիայի էությունը: Հիպոթեզների ձևակերպման կանոններն ու դասակարգումը: Աշխատանք գիտական աղբյուրների հետ: Հետազոտության փուլերը, մեթոդները և դասակարգումը: Գիտական իմացության մակարդակները և մեթոդները: Ավարտական աշխատանքը, թեզը, որպես ինքնուրույն աշխատանք: Մաթեմատիկական մոդելներ և նրանց դասակարգումը: Մեխանիկայի խնդիրների մաթեմատիկական մոդելների մասին:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
գործ.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602 /M02
1. Դասընթացի նպատակ
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան (B2-C1),
2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքնեևը և պահանջները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. գործնականում կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների B2-C1 մակարակին համապատասխան,
4. արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ կիրառել համակարգչային հմտությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռք բերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է TOEFL թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Debora Philips “ Longman Preparation Course for the TOEFL IBT” Longman 2007
  • Bruce Rogers “ The Complete Guide for TOEFL IBT Test Preparation”, Thomson 2007
  • Boston Educational Services “Official ITEP Preparation Guide”, Create Space Independent Publishing Platform 2014
  • ETS “The Official Guide to the TOEFL Testing”, McGraw-Hill Education 2012
  • Pauline Cullen “The Official Cambridge Guide to IELTS”, Cambridge English 2014
  • Kaplan “IELTS Premier”, Kaplan Publishing 2016.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. օտար լեզվի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները,
2. լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները (CEFR) և թեստավորման հիմանական սկզբունքները,
3. լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը,
4. միջազգային թեստերի (TOEFL, IELTS, ITEP) առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ` գարնանմային
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ գործնական, շաբաթական 4 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները,
խորացնել ընդհանուր և մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել մենախոսական և երկխոսական մասնագիտական և ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
4. վերլուծել մասնագիտությանն առնչվող թեմաներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները,
խորացնել ընդհանուր և մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
անհատական և խմբային աշխատանք,
անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
ինքնուրույն աշխատանք,
բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում և մասնագիտական ոլորտում,
տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները,
մասնագիտական տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ գործնական, շաբաթական 4 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1704/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում,
ապահովել արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
2. սահմանել լեզվի գիտական ոճի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությունները,
3. ներկայացնել մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր ձևերը,
4. դրսևորել մասնագիտական տեքստի պլաններ, ամփոփագրեր կազմելու սկզբունքների իմացություն,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. վերլուծել ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը՝ տարանջատելով հիմնական բովանդակությունը երկրորդականից, ինքնուրույն կազմել տեքստ մասնագիտական թեմայով,
6. կիրառել մասնագիտական տեքստի թարգմանության հմտությունները,
7. կիրառել մասնագիտական տեքստի հետ աշխատելու հնարքներ՝ տեքստի համառոտ և ընդարձակ նկարագրում, տարբեր տեսակի պլանների կազմում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. քննարկել և վերլուծել մասնագիտական խնդիրներ ռուսերենով։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում,
ապահովել արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք,
ինքնուրույն աշխատանք,
թիմային աշխատանք,
բանավոր ներկայացում,
գրավոր և բանավոր հարցում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Амиантова Э.И. Лексика русского языка. Сборник упражнений. Москва, Наука, 2006.
  • Аникина М.А. Синтаксис сложноподчиненного предложения, Москва, Русский язык, 2000.
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика, СПБ, Златоуст, 2006.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
ընդհանուր գիտական և նեղ մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները,
գիտական ոճի ձևաբանական առանձնահատկությունները,
գիտական ոճին հատուկ շարահյուսական կառուցվածքները,
տարբեր իմաստային կապերի արտահայտման միջոցները գիտական տեքստում,
մասնագիտական տեքստի համառոտ և րնդարձակ ներկայացում,
գիտական ոճի ժանրեր՝ ռեֆերատ, զեկուցում, հոդված, ամփոփագիր,
ռեֆերատների, զեկուցումների, ամփոփագրերի շարադրման սկզբունքները։
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ գործնական, շաբաթական 4 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական- հնչերանգային,
բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. քննարկել գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները,
2. մեկնաբանել լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարել գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն,
4. գործնականում կատարել տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն),
ձեռքբերված գիտելիքները կիրառել նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական- հնչերանգային,
բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք, հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք, դասավանդման նորարարական մեթոդներ՝ հաղորդակցական, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը: Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները: Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները: Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում: Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները: Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկություններիքննություն: Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
գործ.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/M01
1. Դասընթացի նպատակ
· կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում,
· vխորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կիրառելով մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր մոտեցումները (որոնողական, ճանաչողական, մեկնաբանական)՝ ճիշտ ընկալել դրանց բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում օտար (անգլերեն) լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
5. ներկայացնել և մեկնաբանել մասնագիտական տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել, բանավիճել մասնագիտական հարցերի արդի հիմնախնդիրների շուրջ,
6. գրել և ներկայացնել մասնագիտական թեմաներով զեկույցներ, ռեֆերատներ, գիտաժողովի թեզիսներ՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
7. լսելով ընկալել և վերարտադրել մասնագիտությանն առնչվող դասախոսությունների, հարցազրույցների ձայնագրություններ և տեսագրություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· կատարելագործել ուսանողների օտար (անգլերեն) լեզվով հաղորդակցական կարողությունները՝ ինչպես մասնագիտության, այնպես էլ հաղորդակցման այլ ոլորտներում,
· vխորացնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
· ձևավորել գիտական բանավոր և գրավոր հաղորդակցման հմտություններ,
· զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. մասնագիտական տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում,
2. մասնագիտական բառապաշարի ստուգում,
3. զրույց մասնագիտական թեմաների շուրջ,
4. բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) մասնագիտական խնդրի վերաբերյալ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • John M.Swales,Christine B. Feak
  • “ English in Today’s Research World’’ a Writing Guide.
  • The University of Michigan Press, USA,2003
  • John M Swales and Christine B.Feak
  • “Academic writing for Graduate Students’’ 2000, USA
  • Developmental Mathematics for College Students, Alan S. Tussy, R. David Gustafson, 2002
  • Calculus (fourth edition) Jammes Stewart, Mc Master University 1999
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
2. Մասնագիտական տեքստերի գործառական նշանակությունը և դրանց իրացումը օտար (անգլերեն) լեզվով գրավոր ու բանավոր հաղորդակցման գործընթացում:
3. Ակադեմիական գրագրություն՝ գիտական հոդվածների ու աշխատությունների, գրախոսությունների և ամփոփումների, ինչպես նաև ռեֆերատների, զեկուցումների, էսսեների շարադրման ձևերն ու սկզբունքները:
4. Մասնագիտական բնագիր տեքստերի, դասախոսությունների, ձայնագրությունների ունկնդրմամբ՝ դրանց բովանդակության վերծանման, վերարտադրության առանձնահատկությունները:
1-ին կիսամյակ` աշնանային
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ գործնական, շաբաթական 4 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները,
խորացնել ընդհանուր և մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել մենախոսական և երկխոսական մասնագիտական և ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. իրականացնել մասնագիտական տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
4. վերլուծել մասնագիտությանն առնչվող թեմաներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները,
խորացնել ընդհանուր և մասնագիտական լեզվի բառապաշարի, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունների վերաբերյալ գիտելիքները,
զարգացնել մասնագիտական հարցերի շուրջ քննարկելու և բանավիճելու կարողությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
անհատական և խմբային աշխատանք,
անհատական և թիմային գիտահետազոտական աշխատանք,
ինքնուրույն աշխատանք,
բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Այն ստուգում է անցած նյութը՝ հաշվի առնելով հենքային ընդհանուր և մասնագիտական բառապաշարի, ինչպես նաև գերմաներենին բնորոշ հիմնական կաղապարների յուրացման և վերարտադրության աստիճանը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • Gabrieljan J. u. a., Praktische deutsche Grammatik, Jerewan, 2017.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում և մասնագիտական ոլորտում,
տվյալ ոլորտի մասնագիտական լեզվի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները,
մասնագիտական տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ գործնական, շաբաթական 4 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1704/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում,
ապահովել արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
2. սահմանել լեզվի գիտական ոճի ձևաբանական և շարահյուսական առանձնահատկությունները,
3. ներկայացնել մասնագիտական տեքստերի վերլուծության տարբեր ձևերը,
4. դրսևորել մասնագիտական տեքստի պլաններ, ամփոփագրեր կազմելու սկզբունքների իմացություն,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. վերլուծել ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը՝ տարանջատելով հիմնական բովանդակությունը երկրորդականից, ինքնուրույն կազմել տեքստ մասնագիտական թեմայով,
6. կիրառել մասնագիտական տեքստի թարգմանության հմտությունները,
7. կիրառել մասնագիտական տեքստի հետ աշխատելու հնարքներ՝ տեքստի համառոտ և ընդարձակ նկարագրում, տարբեր տեսակի պլանների կազմում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
8. քննարկել և վերլուծել մասնագիտական խնդիրներ ռուսերենով։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
զարգացնել ուսանողների լեզվական հմտությունները և հաղորդակցական կարողությունները լեզվական գործունեության բոլոր ոլորտներում,
ապահովել արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը, խորացնել գիտելիքները մասնագիտական լեզվի ձևաբանական, շարահյուսական և ոճաբանական առանձնահատկությունների վերաբերյալ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք,
ինքնուրույն աշխատանք,
թիմային աշխատանք,
բանավոր ներկայացում,
գրավոր և բանավոր հարցում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Амиантова Э.И. Лексика русского языка. Сборник упражнений. Москва, Наука, 2006.
  • Аникина М.А. Синтаксис сложноподчиненного предложения, Москва, Русский язык, 2000.
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика, СПБ, Златоуст, 2006.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
ընդհանուր գիտական և նեղ մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները,
գիտական ոճի ձևաբանական առանձնահատկությունները,
գիտական ոճին հատուկ շարահյուսական կառուցվածքները,
տարբեր իմաստային կապերի արտահայտման միջոցները գիտական տեքստում,
մասնագիտական տեքստի համառոտ և րնդարձակ ներկայացում,
գիտական ոճի ժանրեր՝ ռեֆերատ, զեկուցում, հոդված, ամփոփագիր,
ռեֆերատների, զեկուցումների, ամփոփագրերի շարադրման սկզբունքները։
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ գործնական, շաբաթական 4 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական- հնչերանգային,
բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. քննարկել գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները,
2. մեկնաբանել լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարել գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն,
4. գործնականում կատարել տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն),
ձեռքբերված գիտելիքները կիրառել նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական- հնչերանգային,
բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք, հանձնարարված գրականության ընթերցում, քննարկումներ, ինքնուրույն հետազոտություն, խմբային աշխատանք, դասավանդման նորարարական մեթոդներ՝ հաղորդակցական, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը: Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները: Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները: Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում: Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները: Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկություններիքննություն: Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր:

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. - 2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ02
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել մեխանիկայի արդիական հիմնախնդիրներին և կարևորագույն մաթեմատիկական մոդելներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և լուսաբանելու մասնագիտության արդի հիմնախնդիր­նե­րը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. հասկանալու և վերլուծելու տարբեր արդիական կիրառական մոդելներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. մոդելավորելու մասնագիտության խնդիրները տեսական և մաթեմատիկական ֆիզիկայի մեթոդներով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել մեխանիկայի արդիական հիմնախնդիրներին և կարևորագույն մաթեմատիկական մոդելներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգումներ
2. Ստուգարք
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Амбарцумян С.А., Белубекян М.В., Прикладная микрополярная теория упругих оболочек. Ер.: Гитутюн, 2010.
  • Новацкий В., Теория упругости. М.: Мир, 1975.
  • Журавков М. А., Математическое моделирование деформационных процессов в твердых деформируемых средах. Мн: БГУ, 2002, 456 с.
  • Егоров А. И., Основы теории управления. М. 2004.
  • Знаменская А. Г., Управление упругими колебаниями. М. 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մեխանիկան և ժամանակակից գիտատեխնիկական առաջընթացը: Դեֆորմացվող պինդ մարմնի մոդելներ: Պինդ մարմնի շարժումները նկարագրող հավասարումներ և լուծումներ: Դեֆորմացվող պինդ մարմնի մեխանիկայի ֆունդամենտալ լուծումներ: Միկրոբևեռ առաձգականության տեսություն: Մագնիսաէլեկտրաառաձգական ալիքներ: Կենտրոնացված և բաշխված պարամետրերով համակարգերի ղեկավարման և օպտիմալ ղեկավարման խնդիրներ:
1-ին կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, գործ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ03
1. Դասընթացի նպատակ
Ստանալ կայուն գիտելիքներ
մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների (Դալամբեր-Լագրանժ, Մո­պեր­տյուի­-Լագրանժ, Պուանկարե, Պուանկարե-Կարտանի ինվարիանտ) մասին,
նշված սկզ­բունք­­­ներից բխող հետևանքների և դրանց կիրառությունների մասին,
հարվածի տեսության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տիրապետելու մեխանիկայի հիմնական սկզբունքներին, համակարգերի փոքր տա­տա­նումների ուսումնասիրման դասական եղանակներին, հարվա­ծա­յին երևույթներին:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. դրանք կիրառելու տարբեր մեխանիկական համակարգերի վարքը ուսումնասիրելիս:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. դրանք կիրառել տարբեր համակարգերի (մաթեմատիկական մոդելների) վարքը ուսումնասիրելիս:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ստանալ կայուն գիտելիքներ
մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների (Դալամբեր-Լագրանժ, Մո­պեր­տյուի­-Լագրանժ, Պուանկարե, Պուանկարե-Կարտանի ինվարիանտ) մասին,
նշված սկզ­բունք­­­ներից բխող հետևանքների և դրանց կիրառությունների մասին,
հարվածի տեսության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
խնդիրների լուծում և քննարկում,
ուսանողների անհատական աշխատանք, դրանց ներկայացում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 2 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ քննությունը և հետազոտական աշխատանքը գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցությունը՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ф.Р. Гантмахер, Курс аналитической механики. 3-е изд. - М.: Физматлит, 2005. - 264 с.
  • Бухгольц Н.Н. Основной курс теоретической механики. М.: Наука, 1972, ч. 2.
  • Петров А. Г. Аналитическая гидродинамика. Учеб. пособ.: Для вузов. - М.: ФИЗМАТЛИТ, 2010. - 520 с.
  • Бердичевский В. Л. Вариационные принципы механики сплошной среды. М.: Наука, 1983. - 446 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կապերի դասակարգումը: Ազատ և ոչ ազատ համակարգեր: Հնա­րա­վոր և վիրտուալ տեղափոխություններ: Իդեալական կապեր: Դինա­մի­կայի ընդհանուր հավասարումը: Լագրանժի առաջին սեռի հավասարումները: Վիրտուալ տեղափոխությունների սկզբունքը: Դալամբերի սկզբունքը: Ապելի հավասարումները: Պուասոնի փակագծեր: Համիլտոնի սկզ­բուն­քը: Պուանկարե-Կարտանի ինտեգրալ ինվարիանտը: Համիլտոնի կանո­նիկ հավասարումների ստացումը Պուանկարե-Կարտանի ինտեգրալ ինվա­րիան­տից: Ընդհանրացված կոնսերվատիվ համակարգեր: Ուիտեկերի հա­­­­վա­սարումներ: Յակոբիի հավասարումները: Մոպերտյուի-Լագ­րան­ժի սկզբունքը: Կանոնական ձևափոխություններ: Համիլտոն-Յակոբիի հա­վա­­սա­րումը, Յակոբիի թեորեմը: Կոնսերվատիվ համակարգերի փոքր տա­­տա­­­նումները: Դարավոր հավասարումը և նրա լուծումը: Նորմալ կոորդի­նատ­­ներ: Հարվածի տեսություն:
1-ին կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ., գործ.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ04
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել էլեկտրաառաձգական միջավայրում մակերևութային ալիքների տարած­ման խնդիրներին,
մագնիսաառաձգական ալիքների տարածման ուսումնասիրության հիմ­նա­­կան մեթոդներին, մակերևութային ալիքների առաջացման կամ վերացման խնդիրներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տիրա­պետել էլեկտրաառաձգական միջավայրում մակերևութային ա­լիք­­ների տարածման հիմնական դրույթներին,
2. իմանալու մագնիսաառաձգական դաշտի և դեֆորմացվող մարմնի լար­վա­ծադեֆորմացիոն վիճակի փոխազդեցության ուսումնասիրության կա­րևո­րությունը ժամանակակից տեխնիկայի տեսանկյունից:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ուսումնասիրել էլեկտրաառաձգականության տեսության ա­­­ռա­­ջարկվող խնդիրները,
4. ինքնուրույն ուսումնասիրել առաձգական մակերևույթային ա­­լիք­ները, լուծել մագնիսաառաձգական ալիքների անդրադարձման խն­դիր­­­ները,
5. կառուցել եզրային խնդիրների լուծման մաթեմատիկական մոտեցումներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. հետազոտել բարդ ֆիզիկական հատկություններով օժտված առաձգական մարմինների ժամանակակից խնդիրներ,
7. ստեղծագործաբար կիրառել ու զարգացնել ստացած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել էլեկտրաառաձգական միջավայրում մակերևութային ալիքների տարած­ման խնդիրներին,
մագնիսաառաձգական ալիքների տարածման ուսումնասիրության հիմ­նա­­կան մեթոդներին, մակերևութային ալիքների առաջացման կամ վերացման խնդիրներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար,
3. զեկուցումներ,
4. խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 2 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ քննությունը և հետազոտական աշխատանքը գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցությունը՝ 1 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Можен Ж., Механика электромагнитных сплошных сред. М., Мир, 1991
  • Балакирев М.К., Гилинский И.А., Волны в пьезокристаллах. Новосибирск, Наука, 1982.
  • Maugin G.A., Nonlinear electromechanical effects and application. 1985.
  • Амбарцумян С.А., Багдасарян Г.Е., Белубекян М.В., Магнитоупругость тонких оболочек и пластин. М: Наука,1977, 272с.
  • Белубекян М.В., Введение в теорию магнитоупругости. Спецкурс лекций для студентов факультета механики ЕГУ. Ереван, 1997.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Էլեկտրաառաձգականության հիմնական հավասարումները: Գծային էլեկտրաառաձգական մակերևութային ալիքները պիեզոէ­լեկտ­րիկ բյու­­­րեղներում: Վերջավոր լայնույթով մակերևութային ալիքները էլեկ­տրաառաձգական միջավայրում: Մագնիսաառաձգականության տեսության հիմնական հավասա­րում­ները և եզրային պայմանները: Հարթ և հակահարթ խնդիրների ան­ջատ­­­ման պայմանները: Մակերևութային ալիքներ: Էլեկտրահաղորդիչ առաձգական սալերի հավասարում­նե­րը մագնիսական դաշտի առկայությամբ: Մագնիսական դաշտի ազդե­ցու­­թյունը սալի տատանման հաճախությունների վրա:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ05
1. Դասընթացի նպատակ
·ստանալ կայուն գի­տե­­լիք­ներ դասական կայունության Լյապունովի տեսության կրիտիկական դեպքերի, ամ­բող­ջում ասիմպտոտիկ կայունության և ղեկավարվող համակարգերի օպտիմալ ստաբիլիզացիայի մասին
ստանալ կայուն գի­տե­­լիք­ներ կոնսերվատիվ մեխանիկական համակարգերի հավասարակշռության դիրքի ստաբիլիզացիայի մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տիրա­պետել կրիտիկական դեպքերի և որոշ ոչ ստացիոնար համակարգերի կա­­­յու­նության ուսումնասիրման եղանակներին,
2. իմանալու ամբողջում ասիմպ­տո­տիկ կայունության մասին, մեխանիկական համակարգերի կայունության հետազոտ­ման ժա­մանակ կրիտիկական դեպքերի կարևորությունը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. իմանալու ղեկավարվող համակարգերի օպտիմալ ստաբիլիզացիայի խնդիրների լուծման եղանակները,
4. իմանալու կոնսերվատիվ մեխանիկական համակարգերի հավասարակշռության դիրքի ստաբիլիզացիայի ուսումնասիրման եղանակները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. ստեղծագործաբար կիրառել ու զարգացնել ստացած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
·ստանալ կայուն գի­տե­­լիք­ներ դասական կայունության Լյապունովի տեսության կրիտիկական դեպքերի, ամ­բող­ջում ասիմպտոտիկ կայունության և ղեկավարվող համակարգերի օպտիմալ ստաբիլիզացիայի մասին
ստանալ կայուն գի­տե­­լիք­ներ կոնսերվատիվ մեխանիկական համակարգերի հավասարակշռության դիրքի ստաբիլիզացիայի մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խնդիրների լուծում և քննարկում,
3. ուսանողների անհատական աշխատանք, դրանց ներկայացում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Малкин И.Г. Теория устойчивости движения. М.: Наука, 1966.
  • Демидович Б.П. Лекции по математической теории устойчивости. М.: Наука, 1967.
  • Альбрехт Э.Г., Шелементьев Г.С. Лекции по теории стабилизации. Свердловск, 1972, 274 с.
  • Meркин Д.Р. Введение в теорию устойчивости. М.: Наука, 1976.
  • Բարսեղյան Վ.Ռ., Շահինյան Ս.Գ., Սիմոնյան Թ.Ա. Ստաբիլացման տեսություն (դասախոսություններ), Երևան, 2017թ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կայունություն ըստ առաջին մոտավորության: Մեկ ­ան­­շարժ ­կետ ու­­­նե­­ցող պինդ մարմնի իներցիոն շարժման կայունությունը: Արկի (հո­լի) ­շարժ­ման կայունության ուսումնասիրությունը: Կրիտիկական դեպ­քեր: Մեկ զրո­­­­յական արմատի դեպքը: Զույգ կեղծ արմատներով կրիտի­կա­կան դեպք: Ասիմպտոտիկ կայունություն ամբողջում: Կրա­սով­սկու թեո­րեմ­նե­­րը: Դիմադրության և գիրոսկոպիկ ուժերի ազդեցությունը հավասարակշռության դիրքի կայունության վրա: Համակարգերի ղեկավարելիությունը: Լրիվ ղեկավարելի համակարգերի ստաբիլիզացիան և օպտիմալ ստաբիլիզացիան: Օպտիմալ ստաբիլիզացիայի խնդիրների լուծման ալգորիթմներ: Կոնսերվատիվ մեխանիկական համակարգերի օպտիմալ ստաբիլիզացիան գիրոսկոպիկ և դիսիպատիվ ուժերով:
1-ին կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ06
1. Դասընթացի նպատակ
·ուսանողներին ծանոթացնել մեխանիկայի խնդիրները նկարագրող դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման համար կիրառվող ինտեգրալ ձևափոխություններին,
հաղորդել խորը և մաթեմատիկորեն հիմնավորված գիտելիքներ ինտեգրալ ձևափոխությունների հայտնի, լավ մշակված և մշտապես գործածական մեթոդների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. որոշելու մեխանիկայի դիտարկվող խնդրում համապատսխան ինտեգրալ ձևափոխության կիրառման հնարավորությունը,
2. նկարագրելու ինտեգրալ ձևափոխությունների առնձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ընտրել և գործնականում իրականացնել արդյունավետ ինտեգրալ ձևափոխություն,
4. համադրել մեթոդները և բացահայտել խնդրի լուծման յուրահատկությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. լուծել մեխանիկայի և գիտության հարակից բնագավառների արդիական խնդիրներ ինտեգրալ ձևափոխությունների մեթոդով,
վերլուծել, մեկնաբանել ստացված արդյունքները և ընդհանրացնել մաթեմատիկական ֆիզիկայի այլ խնդիրներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
·ուսանողներին ծանոթացնել մեխանիկայի խնդիրները նկարագրող դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման համար կիրառվող ինտեգրալ ձևափոխություններին,
հաղորդել խորը և մաթեմատիկորեն հիմնավորված գիտելիքներ ինտեգրալ ձևափոխությունների հայտնի, լավ մշակված և մշտապես գործածական մեթոդների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար, արդյունքների քննարկում,
3. խնդիրների ձևակերպում, ինքնուրույն աշխատանք :
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Уфлянд Я.С. Интегральные преобразования в задачах теории упругости. Изд.Наука,Л.,1968, 402с.
  • Волков И.К.,Канатников А.Н. Интегральные преобразования и операционное исчисление. М.: Изд. МГТУ, 2002.-228с.
  • Партон В.З.,Перлин П.И. Методы математической теории упругости. М.,Наука, 1981, 688 с.
  • Васильева А.Б.,Медведев Г.Н.,Тихонов Н.А.,Уразгильдина Т.А. Дифференциальные и интегральные уравнения,вариационное исчисление в примерах и задачах. М.: ФИЗМАТЛИТ, 2003.-432с.
  • Мартинсон Л.К.,Малов Ю.И. Дифференциальные уравнения математической физики. М. : Изд. МГТУ, 2006.-368с.
  • Князев П.Н. Интегральные преобразования. М.: Едиториал УРСС, 2004.-200с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ֆուրյեի ինտեգրալ ձևափոխություն, կոնտակտային խնդիրներ, ջերմահաղորդականության, սալի ծռման, տատանման խնդիրներ:Գլանային ֆունկցիաներ, Շտուրմ-Լիուվիլի խնդիրը մեխանիկայում, վերլուծություն ըստ սեփական ֆունկցիաների,Մելլինի ձևափոխություն, սեպաձև հարթ տիրույթներ: Հանկելի ձևափոխություն, առաձգական շերտի դեֆորմացիա:Ձևափոխություններ հատվածի վրա, կիսաանվերջ և անվերջ տիրույթների վրա, ինտեգրալ ձևափոխությունները առաձգականության տեսության խառը խնդիրների համար: Լապլասի ձևափոխություն:
2-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ07
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել ղեկավարման և դիտման տեսության արդի խնդիրների դրվածքներին, հետազոտության հիմնարար հարցերին և լուծումների եղանակներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու ղեկավարման և դիտման մաթեմատիկական տեսության արդի խնդիրների դրվածքները առանձնահատկությունները,
2. նկարագրելու և լուսաբանելու փոփոխական կառուցվածքով գծային ստացիոնար համակարգերի լրիվ ղեկավարելիության և լրիվ դիտելիության հատկությունները,
3. լուսաբանելու բազմակետային միջանկյալ պայմաններով և էտապ առ էտապ փոփոխվող գծային համակարգերի ղեկավարման և դիտման խնդիրների լուծման եղանակները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել փոփոխական կառուցվածքով գծային ստացիոնար համակարգերի լրիվ ղեկավարելիության և լրիվ դիտելիության հատկությունները ուսումնասիրելիս,
5. կիրառել բազմակետային միջանկյալ պայմաններով մեխանիկական համակարգերի ղեկավարման խնդիրները ուսումնասիրելիս,
6. կիրառել կիրառել էտապ առ էտապ փոփոխվող գծային համակարգերի և կոնկրետ մեխանիկական համակարգերի ղեկավարման խնդիրները ուսումնասիրելիս,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծել ղեկավարման և դիտման արդի խնդիրների հիմնահարցերի և դասական տեսության ընդհանրությունները և առանձնահատկությունները, գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել ղեկավարման և դիտման տեսության արդի խնդիրների դրվածքներին, հետազոտության հիմնարար հարցերին և լուծումների եղանակներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ащепков Л.Т. Оптимальное управление разрывными системами. Новосибирск: Наука, 1987, 227 с.
  • Арутюнов А.В., Черникова Н.Ю. Об управляемости траекторий в задачах оптимального управления с фазовыми ограничениями. Итоги науки и техн. Сер. Соврем. мат. и ее прил. Темат. обз., 64, 1999, с. 49-56.
  • Барсегян В. Р. Управление составных динамических систем и систем с многоточечными промежуточными условиями. М.: Наука. 2016. 230 с.
  • Галахова М.Е., Кириллов А.Н. Управление линейной системой со структурными изменениями. Труды КарНЦ РАН. № 5. Сер. Математическое моделирование и информационные технологии. 2012, с. 18-21.
  • Емельянов С.В. (Ред.). Теория систем с переменной структурой, М.: Наука, 1970, 592 с.
  • Кириллов А.Н. Управление многостадийными технологическими процессами. Вестник Санкт-Петербургского Университета. Серия 10. Прикладная математика, информатика, процессы управления. Вып. 4. 2006, с. 127-131.
  • Максимова И.С., Розова В.Н. Достаточные условия управляемости в задаче со сменой фазового пространства. Вестник ТГУ, 2011, т. 16, вып. 3, с. 742-747.
  • Марченко В.М. Некоторые нерешенные задачи в теории управляемых динамических ГДР (гибридных дифференциально-разностных) систем. Труды Белорус. гос. техн. ун-та. Сер. VI: Физ.-мат. науки и информ. Вып. XIV. Минск, 2006, с. 3-6.
  • Миронов В.И., Миронов Ю.В. Энергетически оптимальное управление в линейных многоточечных задачах о встрече движений. Труды СПИИРАН. Вып. 5. СПб.: Наука, 2007, с. 322-328.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գաղափար ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման արդի խնդիրների և դրանց մաթեմատիկական դրվացքների մասին: Ժամանակի միջանկյալ պահերին ֆազային կոորդինատների տարբեր մասերի վրա դրված սահմանափակումներով ղեկավարման և օպտիմալ ղեկավարման խնդիրներ: Չանջատվող բազմակետային միջանկյալ պայմաններով ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման խնդիրներ և նրանց լուծումը: Էտապ առ էտապ փոփոխվող գծային համակարգերի, Ֆազային տարածության և ղեկավարման վեկտորի փոփոխվող չափողականություններով գծային համակարգերի ղեփկավարման և դիտման խնդիրների դրվածքներ: Այդպիսի ստացիոնար համակարգերի լրիվ ղեկավարելիության, լրիվ դիտելիության պայմանները և դրանց համեմատումը Կալմանի հայտնի պայմանների հետ: Էտապ առ էտապ փոփոխվող գծային համակարգերի, Ֆազային տարածության և ղեկավարման վեկտորի փոփոխվող չափողականություններով գծային համակարգերի ղեկավարման և դիտման խնդիրների լուծումների մասին:
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ., գործ.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ09
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ մեխանիկական համակարգերի մաթեմատիկական մոդելների կառուցման և օպտիմալ ղեկավարման ալգորիթմների մշակման բնագավառում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կառուցել տարբեր կինեմատիկական սխեմաներով մանի պուլյացիոն ռոբոտների մաթեմատիկական մոդելներ կառուցել դինամիկ մոդելներ տարբեր կինեմատիկական սխեմաներով մանիպուլյացիոն ռոբոտների համար,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. մշակել մեխանիկական համակարգերի տարբեր մոդելների համար ղեկավարման ալգորիթմներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. ստեղծագործաբար կիրառել ու զարգացնել ստացած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ մեխանիկական համակարգերի մաթեմատիկական մոդելների կառուցման և օպտիմալ ղեկավարման ալգորիթմների մշակման բնագավառում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, սեմինար, ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 2 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ քննությունը և հետազոտական աշխատանքը գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ինքնուրույն աշխատանքը՝ 2 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Черноусько Ф.Л., Болотник Н.Н. Градецкий В.Г. Манипуляционные роботы М.: Наука, 1989. С.368.
  • Козырев Ю.Г. Промышленные роботы: Справочник.- М.: Машиностроения, 1983. С. 376.
  • Механика промышленных роботов. В трех книгах под ред. К.В. Фролова, Е.И. Воробьева. М.: Высшая школа, ч.1, 1988. С. 400.
  • Крутько П.Д. Обратные задачи динамики управляемых систем.М.: Наука, 1987. С. 304.
  • Черноусько Ф.Л. Динамика управляемых движений упругого манипулятора. "Изв. АН СССР. Техническая кибернетика", 1981, N5. С142-152.
  • Черноусько Ф.Л. Динамика систем с упругими элементами большой жесткости. "Изв. АН СССР. МТТ", 1983, N4. С.101-113.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մեխանիկական համակարգերի մաթեմատիկական մոդելների կառուցման ընդհանուր մոտեցումներ: Որպես մեխանիկական համակարգեր կարող են ուսումնասիրվել բազմօղակ մանիպուլյացիոն ռոբոտները և թռչող սարքերը: Նշված մեխանիկական համակարգերի մաթեմատիկական մոդելների կառուցման ժամանակ կենթադրվի, որ օղակները բացարձակ պինդ մարմիններ են,իսկ միացման հանգույցները իդեալական հոդակապեր: Դասընթացի շրջանակներում իրականացվում է մանիպուլյատորի շարժման կինեմատիկայի ուսումնասիրություն տարբեր կոորդինտական համակարգերում: Կորագիծ կոորդինատների կիրառումը հնարավորություն կտա որոշ տիպի մանիպուլյատորների շարժման ուսումնասիրությունը կատարել ավելի արդյունավետ: Բաժմօղակ մանիպուլյատորի մաթ. մոդելի կառուցումը բացարձակ պինդ օղակներով և առաձգական հանգույցներով: Բնութագրիչ կետերի կինեմատիկական առընչությունների ստացումը և նրանց գնահատականները: Առաձգականության գծային տեսության սահմաններում հաշվի կառնվի նաև մանիպույատորի օղակների առաձգական հատկությունները: Մանիպույացիոն ռոբոտների օպտիմալ կինեմատիկական ղեկավարումը տրված ոչ ստացիոնար, ոչ հոլոնոմ ծրագրերով հաշվի առնելով համակարգի կոնստրուկտիվ առաձնահատկությունները: Թռչող սարքերի մաթ. մոդելների կառուցում և ղեկավարման ալգորիթմների մշակում, ենթադրելով որ թևերը օժտված են առաձգական հատկություններով, իսկ ղեկավարման սարքը սնուցվում է արեգակնային մարտկոցների միջոցով:
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ., գործ.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ10
1. Դասընթացի նպատակ
·ուսանողներին ծանոթացնել պինդ մարմնի մեխանիկայի խնդիրները մաթեմատիկական մոդելների՝ դիֆերենցիալ հավասարումների և պայմանների, տեսքով ներկայացման մեթոդներին,
սովորեցնել հիմնավորել մեխանիկայի խնդրի մաթեմատիկական դրվածքը: Դասընթացը ուսանողին հնարավորություն կտա յուրացնել դեֆորմացվող պինդ մարմնի մեխանիկայի խնդիրների լուծման մաթեմատիկական դասական և ժամանակակից մեթոդներն ու մոտեցումները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել պինդ մարմնի մե­խա­­­նի­կայի խն­դիր­­­ներում հանդիպող մաթեմատիկական մի շարք մեթոդներ և մոտե­ցում­ներ,
2. ձևակերպել և հիմնավորել դեֆորմացվող պինդ մարմնի մե­խա­­­նի­կայի և մաթեմատիկական ֆիզիկայի կիրառական խնդիրների դրվածքը և նկարագրել առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կիրառել վերլուծական և հաշվարկային մեթոդներ պինդ մարմնի մեխանիկայի խնդիրներն ու­սում­­նասիրելիս,
4. ընտրել և կառուցել դեֆորմացվող մարմնի մեխանիկայի առաջարկվող խնդրի մաթեմատիկական մոդելը,
5. գնահատել մաթեմատիկական մոդելների և ֆիզիկական խնդրի համապատասխանության աստիճանը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. մշակել արդյունավետ մեթոդներ մեխանիկայի խնդիրների մաթեմատիկական մոդելավորման և լուծման համար,
7. պարզաբանել և մեկնաբանել մաթեմատիկական ֆիզիկայի տարբեր մեթոդների առանձնահատկությունները մեխանիկայի կոնկրետ խնդիրներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
·ուսանողներին ծանոթացնել պինդ մարմնի մեխանիկայի խնդիրները մաթեմատիկական մոդելների՝ դիֆերենցիալ հավասարումների և պայմանների, տեսքով ներկայացման մեթոդներին,
սովորեցնել հիմնավորել մեխանիկայի խնդրի մաթեմատիկական դրվածքը: Դասընթացը ուսանողին հնարավորություն կտա յուրացնել դեֆորմացվող պինդ մարմնի մեխանիկայի խնդիրների լուծման մաթեմատիկական դասական և ժամանակակից մեթոդներն ու մոտեցումները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, գործնական առաջադրանք, քննարկում,
սեմինար, ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 2 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ քննությունը և հետազոտական աշխատանքը գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ինքնուրույն աշխատանքը՝ 2 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 8 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Найфэ А. Введение в методы возмущений М., Мир, 1984, 535 с.
  • Партон В.З., Перлин П.И. Методы математической теории упругости. М., Наука, 1981, 688 с.
  • Голоскоков Д.П. Уравнения математической физики. Решение задач в системе Maple. СПб.: Питер, 2004.-539с.
  • Михлин С.Г. Вариационные методы в математической физике. М., Наука, 1970, 512с.
  • Седов Л.И Механика сплошной среды. т. 2., М: Наука, 1994. 560 с.
  • Мартинсон Л.К.,Малов Ю.И. Дифференциальные уравнения математической физики. М. : Изд. МГТУ, 2006.-368с.
  • Зарубин В.С.,Кувиркин Г.Н. Математические модели механики и электродинамики сплошной среды. М. : Изд. МГТУ, 2008.-512с.
  • Елисеев В.В. Механика деформируемого тведого тела. С.-П.: 2006,-231с.
  • Качанов Л.М. Основы механики разрушения. М., Наука, 1974.-312с.
  • 0. Разрушение. Т.2, Математические основы. М.: Изд. Мир, 1975.-764с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Դեֆորմացվող պինդ մարմնի մեխնիկայի հիմնական խնդիրները: Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հիմնական հավասարումները և անհամասեռ խնդիրներ:Մաթեմատիկական ֆիզիկայի գծային մոդելներ՝Պուասոնի և Լապլասի հավասարումներ: Ջերմահաղորդականության և դիֆուզիայի մաթեմատիկական մոդելավորում: Առաձգական կառուցվածքների ծռում և տատանումներ: Ալիքային պրոցեսի նկարագրություն և մոդելավորում: Կորտեվեգ-դե Ֆրիզի հավասարումը: Ընդհանրացված ֆունկցիաներ, հատուկ ֆունկցիաներ:Ասիմպտոտական շարքեր և վերլուծություններ, ինտեգ­րալ­ներ և Լապլասի մեթոդը, ստացիոնար փուլի մեթոդը: Դյուֆինգի, Մատյեի հավասարումները: Լուծելիության պայմաններ դիֆերենցիալ հավասա­րում­ների և ինտեգրալ հավասարումների համար: Սեփական արժեքների խնդիրներ, սեփական ֆունկցիաներ: Եզրային խնդիրների մոտավոր լուծումներ և հայտնի վարիացիոն մեթոդներ: Ինտեգրալ ձևափոխությունների մեթոդը: Խնդիրներ դինամիկական բեռի դեպքում: Դեֆորմացվող պինդ մարմնի մե­խա­նի­կայի եռաչափ խնդիրների բերումը երկչափի, սալերի ճշգրտված տե­սու­թյուններ և հաշվարկ: Օպերատորական (սիմվոլիկ) մեթոդը: Լարումների կոնցենտրացիա, անհամասեռություն, կտրվածքներ: Քայքայման տեսության մաթեմատիկական հիմունքները,փխրուն քայքայման մաթեմատիկական տեսություն, ճաքերի մեխանիկա:
2-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-4ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ19
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել բարակապատ մարմինների համար կայունության խնդիրներին, մակերևութային ալիքների, հաղորդիչ մարմինների մագնիսաառաձգականության տեսության և միաչափ գազային դինամիկայի խնդիրներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և լուսաբանելու դասընթացքում ընդգրկված բոլոր տեսությունների հիմնադրույթները և ուսումնասիրվող խնդիրների դրվածքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. ինքնուրույն ուսումնասիրել դեֆորմացվող մարմինների կայունության, ալիքների տարածման, մագնիսաառաձգականության տեսության խնդիրներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. ստեղծագործաբար կիրառել ձևակերպած գիտելիքները, ամփոփել, ընդհանրացնել և տարածել նորերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել բարակապատ մարմինների համար կայունության խնդիրներին, մակերևութային ալիքների, հաղորդիչ մարմինների մագնիսաառաձգականության տեսության և միաչափ գազային դինամիկայի խնդիրներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
·դասախոսություն, սեմինար,
զեկուցումներ, խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
երկու ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 3 միավոր առավելագույն արժեքով,
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Вольмир А.С. Устойчивость деформируемых систем. М.: Наука. 1967. 984 с.
  • Циглер Т. Основы теории устойчивости конструкций. М.: Мир. 1971, 191с.
  • Болотин В.В. Динамическая устойчивость упругих систем. М. Гостехиздат. 600 с.
  • Бардзокас Д. И., Кудрявцев Б. А., Сеник Н. А., Распространение волн в электромагнитоупругих средах. Изд. УРСС, Москва 2003, 336 с.
  • Гринченко В.Т., Мелешко В. В. Гармонические колебания и волны в упругих телах. Киев: Наук. думка, 1981. 283 с.
  • Achenbach J. D.. Wave propagation in elastic solids, North-Holland, 1984, 425 p.
  • Miklowitz J. The theory of elastic waves and waveguides. Amsterdam, N. Y., Oxford, North - Holland, 1984, 618 p.
  • Амбарцумян С.А., Белубекян М.В., Колебания и устойчивость токонесущих упругих пластин. Ереван, НАН РА, 1992, 124 с.
  • Седов Л.И ,Механика сплошной среды. Т. 1-2., М: Наука,1994.
  • 0. Уизем Дж. Линейные и нелинейные волны. Изд-во "Мир", 1977.
  • Самарский А.А., Попов Ю.П. Разностные схемы газовой динамики, М.: Наука 1975.
  • Рождественский Б.Л., Яненко Н.Н. Системы квазилинейных уравнений, М.: Наука, 1968.
  • Седов Л.И. Методы подобия и размерности в механике. М.: Наука, 1977.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կայունության ուսումնասիրության մեթոդներն ու սկզբունքները: Կոնսերվատիվ և ոչ կոնսերվատիվ համակարգեր: Դինամիկ կայունություն: Բարակապատ մարմինների կայունության տարբեր խնդիրներ: Հարթ ալիքներ, տարածում, անդրադարձում: Մակերևութային ալիքների գոյությունը: Մագնիսաառաձգական դաշտի և դեֆորմացվող մարմնի լարվածադեֆորմացիոն վիճակի փոխազդեցությունը: Գազային դինամիկայի պարզագույն խնդիրներ:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ08
1. Դասընթացի նպատակ
·ուսանողներին ծանոթացնել առաձգականության մաթեմատի­կա­կան տեսության կոնտակտային և խառը խնդիրներ առաձգականության տեսության դասական (կիսահարթություն, հարթություն) և ոչ դասական (մի եզրով կոշտ ամրացված առաձգական անվերջ շերտ) տիրույթ­ների համար,
ներկայացնել նրանց լուծման մեթոդները և եղանակները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և լուսաբանելու առաձգականության մաթեմատի­կա­կան տեսության կոնտակտային և խառը խնդիրների լուծման առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կառուցելու առաձգականության մաթեմատի­կա­կան տեսության կոնտակտային և խառը խնդիրների լուծումներ,
3. տիրապետելու առաձգականության մաթեմատի­կա­կան տեսության կոնտակտային և խառը խնդիրների լուծման մեթոդներին և եղանակներին,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. ստեղծագործաբար կիրառել ու զարգացնել ստացած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
·ուսանողներին ծանոթացնել առաձգականության մաթեմատի­կա­կան տեսության կոնտակտային և խառը խնդիրներ առաձգականության տեսության դասական (կիսահարթություն, հարթություն) և ոչ դասական (մի եզրով կոշտ ամրացված առաձգական անվերջ շերտ) տիրույթ­ների համար,
ներկայացնել նրանց լուծման մեթոդները և եղանակները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.դասախոսություն,
2. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Шилов Г.Е. Математический анализ. Специальный курс. М.,Наука, 1961, 1965.
  • Уфлянд Я.С. Интегральные преобразования в задачах теории упругости. М.-Л., Наука, 1967.
  • Саркисян В.С. Контактные задачи для полуплоскостей и полос с упругими накладками. Ережан, ЕГУ, 1983.
  • Александров Б.М., Мхитарян С.М. Контактные задачи для тел с тонким покритями и прослойками. М., Наука, 1983.
  • Григолюк Э.И., Толкачев Б.М. Контактные задачи теории пластин и оболочек. М, Машинострение, 1980.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կիսահարթության համար Լապլասի հավասարման լուծումը Ֆուրյեի ինտեգրալ ձևա­փոխության օգնությամբ: Ազդեցության (Գրինի) ֆունկցիայի կառուցումը կիսա­հրթության համար նրա եզրում կիրառված ուղղաձիգ (նորմալ) և հոիզո­նա­կան (տանգեցիալ) ուժերի ազդեցության տակ և նրանց հետազոտմանը: Կոն­տակ­տա­յին խնդիրներ առաձգական կիսահարթության կամ հարթության համար ուժեղաց­ված առաձգական վերադիրներով, ինչպես սահքի միջնաշերտերի առկայությամբ, այն­պես էլ առանց նրանց առկայության, ստացված լուծումների հետազոտումներ: Կոնտակտային խնդրի լուծումը լարումների Էրիի ֆունկցիայի օգնությամբ: Խառը եզրային խնդիրների համար ազդեցության (Գրինի) ֆունկցիայի կառուցումը և հետազոտումը ոչ դասական տիրույթների համար: Առաձգական վերադիրներով ուժե­ղացված ոչ դասական տիրույթների (մի եզրով կոշտ ամրացված առաձգական շերտ) համար կոնտակտային խնդիրների լուծումներ ինչպես սահքի միջնաշերտերի առկայությամբ, այնպես էլ առանց նրանց առկայության և ստացված լուծումների հետազոտումներ:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. -4ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ18
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ կայուն գիտե­լիք­­ներ դինամիկական համակարգերի ղեկավարման որակական հարցերի վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. պատկերացում ունենալու գծային համակարգերով նկարագրվող օբյեկտների օպտիմալ ղեկավարման խնդրի հետազոտման եղանակների մասին,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. ուսումնասիրել մանիպուլյացիոն ռոբոտների ղեկավարման խնդիրներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ կայուն գիտե­լիք­­ներ դինամիկական համակարգերի ղեկավարման որակական հարցերի վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
երկու ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 3 միավոր առավելագույն արժեքով,
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Э.Б. Ли, Маркус Л. Основы теории оптимального управления. М., Наука, 1972.
  • Механика промышленных роботов. В трех книгах под ред. К.В. Фролова, Е.И. Воробьева. М.: Высшая школа, ч.1, 1988. С. 400.
  • Крутько П.Д. Обратные задачи динамики управляемых систем.М.: Наука, 1987. С. 304.
  • Черноусько Ф.Л. Динамика управляемых движений упругого манипулятора. "Изв. АН СССР. Техническая кибернетика", 1981, N5. С142-152.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ղեկավարման և օպտիմալ ղեկավարման խնդիրներրի դրվածքները գծային համակարգով նկարագրվող օբյեկտների համար: Ձևակերպված ղեկավարման խնդիրների հետազոտման եղանակները՝ Բելմանի սկզբունքը և Պոնտրյագինի մաքսիմումի սկզբունքը: Հասանելիության տիրույթների սահմանումը և կառուցման մասին: Հասանելիության տիրույթների հատկությունները և նրանց կիրառությունների մասին: Արագ անցման խնդրի լուծումը հասանելիության տիրույթների միջոցով: Մաքսիմումի սկզբունքը: Մանիպուլյատորների ղեկավարման /օպտիմալ/ խնդիրների դրվածքները և նրանց լուծման մեթոդները՝ մաքսիմումի սկզբունքը, մոմենտների պրոբլեմը: Լյապունովի և ղեկավարման օպտիմալ ֆունկցիաների կառուցման մոտավոր մեթոդները: Առաձգական մանիպուլյատորների կինեմատիկան և դինամիկան: Ղեկավարման խնդիրների լուծման ասիմպտոտիկ մեթոդները և մոմենտների պրոբլեմը:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. - 4ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ17
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել դիֆերենցիալ խաղերի տեսության խնդիրների դրվածքների և լուծումների կառուցման եղանակներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. պատկերացում ունենալու դիֆերենցիալ խաղերի դրվածքների և նրանց ուսում­­նասիրման եղանակների մասին,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. հասկանալու դիֆերենցիալ խաղերի ա­ռանձ­­­նահատկությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. պատկերացում ունենալ դիֆերենցիալ խաղերի դրվածքների և նրանց ուսումնասիրման եղանակների մասին,
4. հասկանալ ոչ գծային համակարգերի համար դիֆերենցիալ խաղերի առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել դիֆերենցիալ խաղերի տեսության խնդիրների դրվածքների և լուծումների կառուցման եղանակներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
երկու ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 3 միավոր առավելագույն արժեքով,
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Э.Б. Ли, Маркус Л. Основы теории оптимального управления. М., Наука, 1972.
  • Красовский Н.Н. Игровые задачи о встрече движений. М., Наука, 1970.
  • Красовский Н.Н., Субботин А.И. Позиционные дифференциальные игры. М., Наука, 1974.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գաղափար խաղային խնդիրների մասին և նրանց դասակարգումը: Կոնֆլիկտային իրավիճակ: Կարգավորումը անորոշ խոչընդոտի պայմաններում: Դիֆերենցիալ խաղ: Ստրատեգիաների և շարժումների սահմանումները: Շարժումների հատկությունները: Մոտեցման և շեղման խաղային խնդիրներ: Էվրիստիկ դատողություններ: Ստաբիլ բազմություններ: Փոքր խաղի պայմանը: Էքստրեմալ ստրատեգիաներ: Գնահատական: Էքստրեմալ խոչընդոտ: Մաքսիմալ ստաբիլ բազմություն: Այլընտրանքայնություն: Գծային դիֆերենցիալ խաղային խնդիրներ: Թույլատրելի ստրատեգիաներ: Մոտեցման կոնֆլիկտային խնդիր: Նշանառության խաղային խնդիր: Նշանառության տիրույթների կլանման անհրաժեշտ և բավարար պայմանները: Ռեգուլյար խաղային խնդիրներ:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-4ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ23
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին ծանոթացնել առաձգական համակարգերի վրա ֆիզիկական տարբեր դաշտերի ազդեցության առանձնահատկություններին: Ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ ֆիզիկամեխանիկական դաշտերի փոխկապակցվածության և փոխազդեցության հետազոտման բնագավառում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ֆիզիկամեխանիկական տարբեր դաշտերի փոխազդեցության տեսական և հաշվարկային հիմնական դրույթներին,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. ինքնուրույն ուսումնասիրել ֆիզիկամեխանիկական կապակցված հատկություններով օժտված տիրույթներում գործող երևույթների առանձնահատկությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման տեսական և պրակտիկ հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին ծանոթացնել առաձգական համակարգերի վրա ֆիզիկական տարբեր դաշտերի ազդեցության առանձնահատկություններին: Ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ ֆիզիկամեխանիկական դաշտերի փոխկապակցվածության և փոխազդեցության հետազոտման բնագավառում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
սեմինարներ և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
երկու ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Седов Л.И. Механика сплошной среды. В 2-х томах. Наука. М.1976.
  • Амбарцумян С.А.,Багдасарян Г.Е.,Белубекян М.В. Магнитоыпругость тонких оболочек и пластин. Наука, М. 1977.
  • Партон В.З.,Кудрявцев Б.А. Электромагнитоупругость пьезоэлектрических и электропроводных тел. М. Наука, 1988.
  • Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. Теория упругости. Москва, Наука. 1988.
  • Можен М. Механика электромагнитных сплошных сред. Мир. М: 1991.
  • Коваленко А.Д. Термоупругость.Киев,1976,216 с.
  • Гринченко В.Т.,Улитко А.Ф.,Шульга Н.А. Электроупругость. Киев, Наукова думка, 1989.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թերմոդինամիկական պոտենցիալներ, հիմնական առնչություններ: Ջերմահաղորդականության հավասարումները: Ջերմաառաձգականություն, ջերմաառաձգական դեֆորմացման թերմոդինամիկա: Ջերմաառաձգական ալիքներ: Էլեկտրադինամիկայի հիմնական հավասարումները և հասկացությունները: Մագնիսաառաձգականություն և էլեկտրամագնիսական միջավայրեր: էլեկտրաառաձգականություն, պիեզոէլեկտրական և էլեկտրահաղորդիչ միջավայրեր: Եզրային խնդիրներ: Ալիքները պիեզոէլեկտրական միջավայրերում:
3-րդ կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-4ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ15
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ կառուցվածքային բարակապատ տարրեր՝ սալերի և թաղանթների, դասական և ժամանակակից ճշգրտված տեսությունների հիմնադրույթների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տիրապետելու սալերի և թաղանթների տեսության և հաշվարկի հիմնական դրույթներին,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. ինքնուրույն ուսումնասիրել սալերի և թաղանթների տեսական և կիրառական խն­դիր­­ներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման տեսական և պրակտիկ հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ կառուցվածքային բարակապատ տարրեր՝ սալերի և թաղանթների, դասական և ժամանակակից ճշգրտված տեսությունների հիմնադրույթների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
·դասախոսություն,
սեմինարներ, քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
երկու ընթացիկ քննությունները գրավոր են՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
ընթացիկ ստուգումները գրավոր են՝ գումարային 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Амбарцумян С.А., Теория анизотропных пластин. М.: Наука,1987, 360 с.
  • Амбарцумян С.А., Общая теория анизотропных оболочек. М.: Наука, 1974, 448 с.
  • Погорелов В. И. Строительная механика тонкостенных конструкций. - СПб.: БХВ-Петербург, 2007. - 528 с.
  • Новожилов В.В. Теория тонких оболочек. Л. 1962, 431с.
  • Доннелл Л.Г. Балки, пластины и оболочки. Наука, М: 1982, 568с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Սալերի դասական տեսություն: Եզրային պայմաններ: Հավասարակշռության և տատանումների հավասարումներ: Սալերի ծռման և տատանման խնդիրներ տարբեր եզրային պայմանների և բեռնավորումների դեպքում: Անիզոտրոպ սալերի ճշգրտված տեսություն: Կայունության և տատանումների խնդիրներ դասական և ճշգրտված տեսությունների հիման վրա: Թաղանթների դասական տեսություն: Բարակ թաղանթների խնդիրներ: Անմոմենտ տեսություն: Թաղանթների ճշգրտված տեսության մասին:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ16
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին հնարավորություն տալ ստանալու կայուն գի­տե­­լիք­ներ ոչ գծային տատանումների տեսության խնդիրների լուծման ասիմպտոտական հիմնական մեթոդների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տիրապետելու ոչ գծային տատանումների ուսումնասիրման փոքր պարամետրի եղանակին,
2. օգտագործելու ասիմպտոտիկ մեթոդները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. հետագայում ասիմպտոտիկ մեթոդները կիրառել տարբեր մեխանիկական համակարգերի ոչ գծային տատանումների ուսումնասիրման ժամանակ, ստանալ համեմատաբար պարզ հաշվարկայաին սխեմաներ և մանրամասը ներկայացնել տատանողական պրոցեսը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. կիրառել ձևակերպած գիտելիքները, ամփոփել, ընդհանրացնել և տարածել նորերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին հնարավորություն տալ ստանալու կայուն գի­տե­­լիք­ներ ոչ գծային տատանումների տեսության խնդիրների լուծման ասիմպտոտական հիմնական մեթոդների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խնդիրների լուծում և քննարկում,
3. ուսանողների անհատական աշխատանք, դրանց ներկայացում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Боголюбов Н.Н., Митропольский Ю.А. Асимптотические методы в теории нелинейных колебаний (2-е изд.). М.: Наука, 1974.
  • Бутенин Н.В. Теория колебаний. М: “Высшая школа”, 1963.
  • Н.В.Бутенин, Ю.И.Неймарк, Н.А.Фуфаев. Введение в теорию нелинейных колебаний. -М.: Наука, 1987.
  • http://sgtnd.narod.ru/papers/Lect12.pdf
  • http://en.wikipedia.org/wiki/Van_der_Pol_oscillator
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Պարբերական լուծումները գտնելու փոքր պարամետրի եղանակը: Պուանկարե-Լյապունովի եղանակը: Մաթեմատիկական ճոճանակի ուսումնասիրությունը: Մաթեմատիկական ճոճանակի շարժումը դիմադրող միջավայրում: Ասիմպտոտիկ լուծումների կառուցումը: Համարյա գծային կոնսերվատիվ համակարգեր: Ոչ գծային շփման դեպքը: Կուլոնյան շփման դեպքը: Վան-դեր-Պոլի հավասարումը: Իմպուլսով տրվող ժամացույցի տատանումները: Ավտոտատանողական համակարգեր: Ստացիոնար ամպլիտուդներ: Ստացիոնար ամպլիտուդներ և դրանց կայունությունը: Միջինացման եղանակը: Առաջին և բարձր կարգի մոտավորության հավասարումները: Ռեգուլյար, սինգուլյար և ոչ գծային գրգռված դիֆերենցիալ հավասարումներ և նրանց լուծման ասիմպտոտիկ մեթոդները: Ասիմպտոտիկ հաջորդականություն և ասիմպտոտիկ շարք: Ասիմպտոտիկ շարքի գործակիցների որոշումը, ասիմպտոտիկ զուգամիտություն:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ13
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ տիե­զե­րա­­կան ձգողականության դաշտում գտնվող մարմնի շարժման օպտիմալ հետա­գծի վերաբերյալ, փոփոխական զանգվածով կետի և մարմնի դինամիկայի վերաբերյալ ինչպես նաև մեխա­նիկական համակարգերի (լար, ձող, սալ, մանիպուլյատոր և այլն) տա­տա­նումների օպտիմալ ղեկավարման և և կայունացման խնդիրների համա­կարգչային փաթեթների կիրառությամբ լուծ­ման եղանակների վերա­բերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և լուսաբանելու փոփոխական զանգվածով կետի և մարմնի շարժման դինամիկայի ուսումնասիրության առանձնահատկությունները,
2. հասկանալու տիեզերական ձգողության դաշտում գտնվող մարմնի շարժման հետ կապված խնդիրների ուսումնասիրության մեթոդները,
3. հասկանալու և վերլուծելու տիեզերա­կան ձգողականության դաշտում գտնվող մար­մին­նե­րի շարժման առանձնահատկությունները:
4. վերլուծելու մեխանիկական համակարգերի հա­մար օպտիմալ ղեկավարման և ստաբիլիզացիայի խնդիրների լուծ­ման որոշ եղանակնեը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. լուծել փոփոխական զանգվածով նյութական կետի շարժման օպտիմալ ղեկավարման խնդիրներ,
6. լուծել այդպիսի խնդիրներ տարբեր մեխանիկական համակարգերի (լար, ձող, սալ, մանիպուլյատոր և այլն) համար կիրառելով «Mathematica» ծրագրային փաթեթը :
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ հնարավորությունները:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ կայուն գիտելիքներ տիե­զե­րա­­կան ձգողականության դաշտում գտնվող մարմնի շարժման օպտիմալ հետա­գծի վերաբերյալ, փոփոխական զանգվածով կետի և մարմնի դինամիկայի վերաբերյալ ինչպես նաև մեխա­նիկական համակարգերի (լար, ձող, սալ, մանիպուլյատոր և այլն) տա­տա­նումների օպտիմալ ղեկավարման և և կայունացման խնդիրների համա­կարգչային փաթեթների կիրառությամբ լուծ­ման եղանակների վերա­բերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խնդիրների լուծում և քննարկում,
3. համակարգչային մաթեմատիկական ծրագրային փաթեթների կիրառում,
4. ուսանողների անհատական աշխատանք, դրանց ներկայացում և քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Карагодин В.М. Теоретические основы механики тела переменного состава. М., Оборонгиз,1963.
  • Космодимянский А.А. Курс теоретической механики. часть 2. М.,1966.
  • Новоселов В.С. Аналитическая механика систем с переменными массами. Изд. ЛГУ, 1969.
  • А.Н.Тихонов, А.А. Самарский, Уравнения математической физики. М.: Наука, 1999.
  • Вольмир А.С. Нелинейная динамика пластинок и оболочек. М.: Наука, 1972.
  • Э.Ю. Лернер, О.А. Кашина Пакет mathematica: первые уроки, Казань-2001
  • Воротницкий Ю.И., Земсков С.В., Кулешов А.А., Позняк Ю.В. Электронный учебник по высшей математике на базе системы mathematica .
  • Полозов М.Н., Клёван Р.А. Теоретическая механика с системой Mathematica. Минск, 2006 БГУ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիեզերական մեխանիկայում երկու մարմինների խնդիրը: Շարժ­­ման ուսումնասիրումը և առաջին ինտեգրալները։ Թռչող սարքի ա­րա­­­գություն և նրա կապը ուղեծրի հետ: Բալիստիկայի ուղիղ և հակա­դարձ խնդիրներ և օպտիմալ հետագծեր: Ռեակտիվ նավի շարժումը։ Երկրի գրավիտացիոն դաշտում մթնոլորտի առկայությամբ հրթիռի ուղղաձիգ թռիչքի վերաբերյալ վարիացիոն խնդիր։ Շարժման օպտիմալ ռեժիմներ, որոնք ապահովում են թռիչքի ամենամեծ բարձրություն։ Համասեռ մթնոլորտում հրթիռի օպտիմալ թռիչքի ուսումնասիրությունը։ Թռիչքի մաքսիմալ հեռավորության օպտիմալ ծրագրավորման խնդիրը։ Փոփոխական զանգվածով նյութական կետի շարժման օպտիմալ ղեկավարումը:
Բաշխ­ված պարամետրերով համակարգերի օրինակներ։ Լարի ազատ տա­տա­նում­ները և նրա շարժման անիմացիայի ներկայացումը «Mathematica » համակարգում։ Լարի հարկադրական տատանումները և նրա շարժման անիմացիայի ներկայացումը «Mathematica » համակարգում ։ Լարի տատանումների օպտիմալ ղեկավարումն ու ստա­բի­լի­զա­ցիան «Mathematica » համակարգում ։ Ձողի ազատ տատանումները և նրա տատանումների անիմացիայի ներկայացումը «Mathematica » համակարգում ։ Ձողի տատանումների օպտիմալ ղեկավարումն ու ստաբիլիզացիան «Mathematica » համակարգում։ Մեմբրանի տատանումների օպտիմալ ղեկավարումն ու ստաբիլիզացիան «Mathematica » համակարգում ։ Սալի գծային տատանումների օպտիմալ ղեկավարումն ու ստա­բի­լիզացիան «Mathematica » համակարգում։ Մանիպուլյատորի ոչ գծային հավասարումներով նկարագրվող մանիպուլյատորի ծրագրային շարժումը ապահովող օպտիմալ ղեկավարման խնդրի լուծումը «Mathematica» ծրագրային փաթեթի միջոցով։
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. - 2ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ12
1. Դասընթացի նպատակ
ուսուցանել կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման տեսություն,
պարզաբանել կիրառման ոլորտները,
ծանոթացնել գործնական խնդիրների լուծման եղանակներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. իմանալու կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման խնդիրների տեսության էությունը
2. իմանալու կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման խնդիրների դրվածքների յուրահատկությունները
3. ունենալու գիտելիքներ կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման խնդիրների լուծման եղանակների վերաբերյալ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կառուցելու կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման տարբեր բնույթի խնդիրների հանգունակները
5. վերլուծելու կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման բնույթի խնդիրները
6. կիրառելու կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման խնդիրների լուծման մոտավոր եղանակները ՝ արդի համակարգչային միջոցների օգտագործմամբ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. ստացված տեսական գիտելիքների կիրառելու գիտության այլ բնագավառներում, մասնավորաբար՝ տնտեսագիտության մեջ,
8. օգտագործելու կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման խնդիրների լուծման ոչ ստանդարտ թվային եղանակները կիրառական մաթեմատիկայի ոլորտում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսուցանել կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման տեսություն,
պարզաբանել կիրառման ոլորտները,
ծանոթացնել գործնական խնդիրների լուծման եղանակներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. տեսական դրույթների պարզաբանմանը միտված գործնական պարզ խնդիրների հետազոտում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սարգսյան Վ., Գեղամյան Բ., Կառուցվածքների օպտիմալ նախագծման տեսություն և կիրառություններ: ԵՊՀ հրատարակչություն, Երևան, 1990թ. 362 էջ
  • Баничук Н., Введение в оптимизацию конструкции. М., Наука 1986, 302 с.
  • Брайсон А., Хо Ю Ши, Прикладная теория оптимального управления. М.Мир,1972, 544 с.
  • Хог Э., Арора Я., Прикладное оптимальное проектирование : Мех. системы и конструкции. М.: Мир 1983 479 с
  • Амбарцумян А.С. Теория анизотропных оболочек. М. 1961
  • Лехницкий С.Г. Теория анизотропного тела. М. 1977 416с.
  • Համացանցային կայքեր:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
ԿՕՆՏ հիմնական դրույթները, նպատակի ֆունկցիոնալները, ղեկա­վար­­ման պարամետրերը, սահմանափակումները և կապերը: Վարիա­ցիոն հաշվի միջոցներով օպտիմալության անհրաժեշտ պայմանների ստացումը: Լագրանժի բազմապատկիչների դերը: Ան­իզո­տրոպ անհամա­սեռ կառուցվածքների` սալե­րի, թաղանթների, ձողերի կամ դրանց համակ­ցում­նե­­րի օպտիմալ նախագծման խն­դիր­ներ տարբեր նպատակի ֆունկցիոնալների, ղե­կա­վա­րման պարամետրերի, սահմանափակումների դեպքերում: Թվա­յին և համակարգչային միջոցների կիրառումը ԿՕՆԽ-ում: ԿՕՆԽ, որ­տեղ ղեկա­վար­ման պարամետրը կառուցվածքի հաստությունը բնութագրող ֆունկ­ցիան է: Թվային եղանակներ՝ վերջավոր տարբերակային մոտարկում, Մոնտե-Կառլոյի եղանակ, գրադիենտային եղանակներ:
3-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ11
1. Դասընթացի նպատակ
ներկայացնել մեխանիկայի եզրային խնդիրների լուծման համար օգտագործվող մաթեմատիկական որոշ մեթոդներ և մոտեցումներ,
պարզաբանել նրանց արդյունավետությունը և կիրառման առանձնահատկությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել և ձևակերպել պինդ և հեղուկ միջավայրերի շարժման և հավասարակշռության կիրառական եզրային խնդիրներ,
2. նկարագրել մեխանիկայում հանդիպող եզրային խնդիրների լուծման մաթեմատիկական մեթոդների առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. համեմատել մեխանիկայի խնդիրների տարբեր դրվածքներ և համադրել լուծման մեթոդները,
4. գործնականում իրականացնել արդյունավետ մաթեմատիկական մեթոդներ մեխանիկայի եզրային խնդիրների լուծման համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. կատարել տեսական հետազոտական աշխատանք պինդ մարմնի և հեղուկների մեխանիկայի բնագավառում,
6. առաջարկել մաթեմատիկական նոր մոտեցումներ մեխանիկայի և մաթեմատիկական ֆիզիկայի զանազան եզրային խնդիրներ լուծելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ներկայացնել մեխանիկայի եզրային խնդիրների լուծման համար օգտագործվող մաթեմատիկական որոշ մեթոդներ և մոտեցումներ,
պարզաբանել նրանց արդյունավետությունը և կիրառման առանձնահատկությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, սեմինար, ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Канторович Л.В., Крылов В.И. Приближенные методы высшего анализа. М.Л., физ-мат. лит, 1962, 708 с.
  • Партон В.З., Перлин П.И. Методы математической теории упругости. М., Наука, 1981, 688 с.
  • Гахов Ф.Д. Краевые задачи. М.: Наука, 1977,-640с.
  • Голоскоков Д.П. Уравнения математической физики. Решение задач в системе Maple. СПб.: Питер, 2004.-539с.
  • Победря Б.Е.,Георгиевский Д.В. Основы механики сплошной среды. М.: физ.мат.лит.,2006.-272с.
  • Боголюбов А.Н.,Кравцов В.В. Задачи по математической физике. М.: МГУ, 1998,- 350 с.
  • Зозуля В.В.,Мартыненко А.В.,Лукин А.Н. Механика сплошной среды. Харьков,изд.унив. ,2003,-600с.
  • Алексидзе М.А. Фундаментальные функции в приближенных решениях граничных задач. М.: Наука,1991,-352с.
  • Александров В.М., Коваленко Е.В, Задачи механики сплошных сред со смешанными граничными условиями. М., Наука, 1986, 336 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մեխանիկայի հիմնական եզրային խնդիրները: Մեթոդներ հիմնված լուծումներն անվերջ շարքով ներկայացման վրա: Ֆուրյեի մեթոդը Դիրիխլեի և Նեյմանի խնդիրներում, կրկնակի շարքերի և ոչ ­օր­թոգոնալ շարքերի մեթոդները եզրային խնդիրներ լուծելիս: Հա­վա­սա­րում­նե­­րի անվերջ համակարգեր: Օր­թո­գո­նալացման և անվերջ համակարգերի օգնությամբ ֆունկ­ցիա­յի վերլուծումը ըստ տրված ֆունկցիաների: Առաձգականության տեսության եզրային խնդիրներ: Խառը խնդիրների դրվածքներ և լուծումներ:Կառուցվածքների ոլորման,ծռման, ջերմահաղորդականության,տատանումների խնդիրներ: Ֆունդամենտալ ֆունկ­ցիա­ներ մոտավոր լուծումներում: Որոշ դիֆերենցիալ հավասարումների ֆունդամենտալ և ինտեգրված ֆունդամենտալ լուծումներ: Վերլուծություններ ըստ ֆունդամենտալ ֆունկ­­ցիա­ների: Կոշիի տիպի ինտեգրալ, Ռիմանի եզրային խնդիր, Հիլբերտի եզրային խնդիր: Ալիքների տարածումը բաղադրյալ միջավայրում,եզրային խնդիրներ Հելմհոլցի հավասարման համար,կոնտակտային և խառը խնդիրներ:
4-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ22
1. Դասընթացի նպատակ
Ուսանողներին ծանոթացնել դեֆորմացվող հոծ միջավայրերում ալիքների տարածման օրինաչափություններին և առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և պարզաբանելու հոծ միջավայրերում ալիքների տարածման հիմնական առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կիրառելու գիտելիքները տարբեր մեխանիկական համակարգերում ալիքային դաշտի վարքը ուսումնասիրելիս,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման և կիրառման հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Ուսանողներին ծանոթացնել դեֆորմացվող հոծ միջավայրերում ալիքների տարածման օրինաչափություններին և առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցությունը՝ առավելագույնը 3 միավոր արժեքով,
եզրափակիչ քննությունը՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատականով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Бреховских Л.М., Гончаров В.В. Введение в механику сплошных сред. В приложении к теории волн. Наука, М.1982.
  • Гринченко В.Т.,Мелешко В.В. Гармонические колебания и волны в упругих телах. Киев: Наук.думка, 1981.
  • Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. Теория упругости. Москва, Наука. 1988.
  • Седов Л.И. Механика сплошной среды. В 2-х томах. Наука. М.1976.
  • Новацкий В. Теория упругости. Мир: М:, 1975.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ալիքները առաձգական միջավայրերում: Ալիքները համասեռ, իզոտրոպ միջավայրում: Հարթ ալիքներ: Մակերևութային ալիքների տարածումը: Ալիքները սալերում, նորմալ ալիքներ: Ալիքատար: Հեղուկում ալիքների տարածման հավասարումներ: Ձայնային ալիքներ: Անհամասեռ ալիքներ: Բաղադրյալ տիրույթոմ ալիքների տարածման հատուկ դեպքեր:
4-րդ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2ժ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0108/Մ14
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ գիտելիքներ բաշխված պարամետրերով տարբեր մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման խնդիրների և նրանց լուծման եղանակների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման խնդիրների առանձնահատկությունները և նրանց լուծման եղանակները
2. հասկանալու բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման խնդիրների դրվածքները և նրանց լուծման եղանակները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. ուսումնասիրել բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման խնդիրներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման համար անհրաժեշտ հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ գիտելիքներ բաշխված պարամետրերով տարբեր մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման խնդիրների և նրանց լուծման եղանակների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, սեմինար:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ընթացիկ ստուգումներ՝ գումարային 8 միավոր առավելագույն արժեքով,
մասնակցություն՝ 3 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ բանավոր քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր գնահատականով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Бутковский А.Г. Методы управления системами с распределенными параметрами. М.: Наука, 1975. 568 с
  • Дегтярев Г.Л., Сиразетдинов Т.К. Теоретические основы оптимального управления упругими космическими аппаратами. М.: Наука, 1986, 216 с.
  • Дегтярев Г.Л., Сиразетдинов Т.К. Синтез оптимального управления в системах с распределенными параметрами при неполном измерении состояния (обзор) // Изв. АН СССР. Кибернетика. 1983. № 2. С. 123-136.
  • Знаменская Л.Н. Управление упругими колебаниями. М.: Физматлит, 2004. 176 с.
  • Барсегян В.Р. Задача оптимального восстановления состояния систем с распределенными параметрами при наличии погрешностей в неполных измерениях. Изв. НАН РА, Механика, 2004, т. 57. N1, с 70-75.
  • Барсегян В.Р., Мовсисян Л.А. К оптимальному управлению колибанием упругих систем. Прикладная механика. 2012, т. 48, N2, с. 137-142.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գաղափար բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման, օպտիմալ ղեկավարման և դիտման հարցերի առանձնահատկությունների մասին, օրինակներ: Բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի տատանումների ղեկավարման և օպտիմալ ղեկավարման խնդիրներ: Մեմբրանի տատանողական շարժման օպտիմալ ղեկավարման խնդիրը: Հեծանի տատանողական շարժման օպտիմալ ղեկավարման խնդիրը: Լարի տատանումների ղեկավարման և օպտիմալ ղեկավարման խնդիրները եզրային պայմաններով: Ժամանակի միջանկյալ պահերին տրված ֆազային վիճակներով բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի (լարի, մեմբրանի) օպտիմալ ղեկավարման խնդիրները: Բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգերի իճակի չափման (իդեալական և իրական ազդակների) մասին: Լարի տատանումների դիտման խնդիրը: Մեմբրանի ղեկավարվող տատանողական շարժման դիտման խնդիրը: Բաշխված պարամետրերով մեխանիկական համակարգի վիճակի օպտիմալ վերականգնման խնդիրը ոչ ճշգրիտ չափումներում սխալների առկայության դեպքում:

Կրթական այլ մոդուլներ

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ինից 4-րդ կիսամյակ
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ սեմինար, շաբաթական 8 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ20
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և պարզաբանելու ժամանակակից մեխանիկայի հիմնական խնդիրների դրվածքն ու առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կիրառելու մաթեմատիկական գիտելիքները մեխանիկայի տարբեր բնագավառների խնդիրներ և մեխանիկական համակարգերի շարժումներ ուսումնասիրելիս,
3. կիրառել հաշվողական մաթեմատիկայի ժամանակակից մեթոդներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման և կիրառման հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
քննարկումներ,
զեկուցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
եզրափակիչ ստուգարք։
6. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
1-ինից 4-րդ կիսամյակ
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ սեմինար, շաբաթական 8 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ20
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և պարզաբանելու ժամանակակից մեխանիկայի հիմնական խնդիրների դրվածքն ու առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կիրառելու մաթեմատիկական գիտելիքները մեխանիկայի տարբեր բնագավառների խնդիրներ և մեխանիկական համակարգերի շարժումներ ուսումնասիրելիս,
3. կիրառել հաշվողական մաթեմատիկայի ժամանակակից մեթոդներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման և կիրառման հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
քննարկումներ,
զեկուցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
եզրափակիչ ստուգարք։
6. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
1-ինից 4-րդ կիսամյակ
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ սեմինար, շաբաթական 8 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ20
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և պարզաբանելու ժամանակակից մեխանիկայի հիմնական խնդիրների դրվածքն ու առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կիրառելու մաթեմատիկական գիտելիքները մեխանիկայի տարբեր բնագավառների խնդիրներ և մեխանիկական համակարգերի շարժումներ ուսումնասիրելիս,
3. կիրառել հաշվողական մաթեմատիկայի ժամանակակից մեթոդներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման և կիրառման հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
քննարկումներ,
զեկուցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
եզրափակիչ ստուգարք։
6. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
1-ինից 4-րդ կիսամյակ
Շաբաթական 2 ժամ
2 ժամ սեմինար, շաբաթական 8 ժամ ինքնուրույն աշխատանք
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ20
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու և պարզաբանելու ժամանակակից մեխանիկայի հիմնական խնդիրների դրվածքն ու առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
2. կիրառելու մաթեմատիկական գիտելիքները մեխանիկայի տարբեր բնագավառների խնդիրներ և մեխանիկական համակարգերի շարժումներ ուսումնասիրելիս,
3. կիրառել հաշվողական մաթեմատիկայի ժամանակակից մեթոդներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
4. վերլուծել առկա խնդիրները և գնահատել դրանց լուծման և կիրառման հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորողներին ծանոթացնել մեխանիկայի բնագավառում գիտահետազոտական արդի պահանջների հետ և ներկայացնել ժամանակակից խնդիրների դրվածքներ,
· մագիստրանտներին սովորեցնել մեխանիկայում կիրառական և հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդները և մոտեցումները,
մագիստրանտներին ծանոթացնել մագիստրոսական թեզի կատարման և ներկայացման հիմնական պահանջների հետ, նրանց մոտ զարգացնել գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու ունակություն:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
քննարկումներ,
զեկուցումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
եզրափակիչ ստուգարք։
6. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
3-րդ, 4-րդ կիսամյակ
Ինքնուրույն աշխատանքի ժամաքանակը՝ ? ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ24
1. Դասընթացի նպատակ
· մագիստրանտները ցուցաբերեն գիտահետազոտական աշխատանքի ինքնուրույն կատարման ունակություն,
· մագիստրանտների մոտ ամրապնդել մեխանիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի բնագավառում ստացած գիտելիքները և կիրառել,
մագիստրանտները ձեռք բերեն գիտական նոր խնդիրներ և լուծումներ առաջադրելու հմտություն:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու տեսական և կիրառական մեխանիկայի գիտելիքները գիտահետազոտական, ֆիզիկատեխնիկական և փորձարարական խնդիրների ուսումնասիրման բնագավառում,
2. կիրառել հաշվողական մաթեմատիկայի մեթոդներ ժամանակակից մեխանիկայում և ինժեներական գործում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
3. վերլուծել ժամանակակից խնդիրները մեխանիկայում, գնահատել դրանց լուծման և կիրառման հնարավորությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մագիստրանտները ցուցաբերեն գիտահետազոտական աշխատանքի ինքնուրույն կատարման ունակություն,
· մագիստրանտների մոտ ամրապնդել մեխանիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի բնագավառում ստացած գիտելիքները և կիրառել,
մագիստրանտները ձեռք բերեն գիտական նոր խնդիրներ և լուծումներ առաջադրելու հմտություն:
4. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Աշխատանքի արդիականության հիմնավորումը և գրականության վերլուծությունը - առավելագույնը 2 միավոր,
2. Հետազոտության իրականացումը և արդյունքները - առավելագույնը 6 միավոր
3. Աշխատանքի շարադրումը և ձևավորումը - առավելագույնը 4 միավոր
4. Աշխատանքի հրապարակային պաշտպանությունը - առվելագույնը 8 միավոր
Արդյունարար առավելագույն միավորը - 20 միավոր
Թեզի պատրաստման կարգը http://documentation.ysu.am/wp-content/uploads/2017/03/magistrosakan_te…
5. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տիտղոսաթերթ
Ստորագրությունների էջ
Համառոտագիր
Բովանդակություն
Ներածություն
Հիմնական մաս
Եզրակացություններ (և առաջարկություններ)
Օգտագործված գրականության ցանկ
Հավելվածներ
3-րդ կիսամյակ
45 ժամ/շաբ.
180ժ. ինքնուրույն
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0108/Մ21
1. Դասընթացի նպատակ
գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել մագիստրանտի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները և գիտահետազոտական ընդունակությունները,
ծանոթանալ գիտական և փորձարարական հետազոտությունների կատարման արդի մեթոդներին և պահանջներին, գիտական գրականությանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել և մեկնաբանել գիտահետազոտական խնդրի դրվածքը, նպատակը և ձևակերպել ուսումնասիրության պայմաններն ու սկզբունքները, ներկայացնել արդյունքները,
2. տիրապետել հետազոտական աշխատանքի կատարման մեթոդներին:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. կատարել հետազոտական և փորձարարական ինքնուրույն աշխատանք,
4. կատարել թիմային հետազոտական աշխատանք:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. ամփոփել, մեկնաբանել ու ներկայացնել գիտական հետազոտության արդյունքներն ու եզրահանգումները,
ձևակերպել և ներկայացնել գիտական հաշվետվություն, զեկույց, հոդված:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել մագիստրանտի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները և գիտահետազոտական ընդունակությունները,
ծանոթանալ գիտական և փորձարարական հետազոտությունների կատարման արդի մեթոդներին և պահանջներին, գիտական գրականությանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, սեմինար, ինքնուրույն և/կամ համատեղ հետազոտական աշխատանք, փորձ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել կատարված աշխատանքը, պրակտիկայի օրագիրը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ԵՊՀ մեխանիկայի ամբիոն
  • ՀՀ ԳԱԱ Մեխանիկայի ինստիտուտ
  • Ketsoft ՍՊ ընկերություն
  • Progresstech-Armenia ՍՊ ընկերություն
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտահետազոտական խնդրի դրվածքի, նպատակի և հետազոտության պլանի հստակ ներկայացում,
2. Հետազոտական մեթոդներին տիրապետելու ունակություն
3. Հետազոտական ինքնուրույն աշխատանք կատարելու ունակության ձևավորում, գիտական ելույթ, զեկույց, հոդված ներկայացնելու առանձնահատկությունների յուրացում,
4. Թիմային հետազոտական աշխատանք կատարելու ունակության ձևավորում:
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am