Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
023201.11.6 - Լեզվաբանություն
Մասնագիտացումը՝
023201.11.6 - Անգլերեն, գերմաներեն և հաղորդակցություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Բանասիրության բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2025/2026
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն
1. Ծրագրի ընդունելության չափանիշները/պահանջները
Ծրագրին կարող են դիմել միջնակարգ, նախնական կամ միջին մասնագիտական կրթության վկայական ունեցող դիմորդները: Ընդունելությունը կատարվում է ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության պետական և ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ընդունելության (ըստ բակալավրի կրթական ծրագրի) կարգի», ՀՀ կառավարության որոշում (26 ապրիլի 2012 թ. N 597-Ն): Դիմորդը հանձնում է հետևյալ ընդունելության քննությունները՝ օտար լեզու (գերմաներեն կամ անգլերեն գրավոր), հայոց լեզու և գրականություն (գրավոր):
2. Ծրագրի նպատակները
պատրաստել միջմշակութային հաղորդակցության և թարգմանության բնագավառներում գերմաներենի և անգլերենի մրցունակ մասնագետներ, ովքեր հնարավորություն կունենան աշխատելու գերմանախոս և անգլախոս երկրների դեսպանություններում, միջազգային կազմակերպություններում, հայրենական կառույցներում, տարբեր հրատարակչություններում ու հանրակրթական հաստատություններում:
3. Ծրագրի կրթական վերջնարդյունքները
Այս ծրագրի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի․
- Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- ներկայացնելու գերմաներենի ու անգլերենի ուսումնասիրության արդի տեսությունները, դրանց սկզբունքներն ու հայեցակարգերը,
- նկարագրելու լեզվաբանության և լեզվական հաղորդակցության փոխադարձ կապերի էությունը,
- ներկայացնելու գերմաներենի և անգլերենի հնչյունաբանական, քերականական և բառակազմական, ոճագիտական յուրահատկությունները, նրանց համապատասխան կաղապարները, ինչպես նաև թարգմանաբանության հիմնարար հասկացությունները,
- ներկայացնելու գերմանախոս և անգլիախոս երկրների լեզվամշակույթը, պատմությունը, աշխարհագրությունը, քաղաքականությունը, կրթությունը, հասարակական կյանքը, սովորույթները, արժեհամակարգը՝ համադրելով հայ մշակույթի հետ:
- Գործնական մասնագիտական կարողություններ
- քննարկելու ուսումնասիրվող լեզուների հնչյունաբանական, բառակազմական, քերականական համակարգերի յուրահատկությունները, դրանց իրացման հանգամանքները,
- վեր հանելու և մեկնաբանելու գերմաներենին և անգլերենին բնորոշ լեզվական յուրահատկությունները,
- իրականացնելու ուսումնասիրվող լեզուների բառապաշարի բոլոր շերտերի նկարագրական վերլուծություն, բացատրելու դրանց յուրահատկությունները տարբեր լեզուներում,
- բացահայտելու գերմաներենին և անգլերենին բնորոշ լեզվամտածողության առանձնահատկությունները՝ համապատասխան շարահյուսական կառուցվածքների քննությամբ,
- իրականացնելու մասնագիտության ոլորտում անհրաժեշտ մակարդակով եռալեզու բանավոր ու գրավոր հաղորդակցություն և թարգմանություն:
- կիրառելու մասնագիտական գիտելիքներն աշխատանքային տարբեր բնագավառներում և հասարակական դիսկուրսներում:
- Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
- մասնագիտական և ոչ մասնագիտական հանրությանը բացատրելու և մեկնաբանելու տվյալ ոլորտին վերաբերող տեղեկատվություն ու փաստեր,
- հավաքելու, մշակելու և վերլուծելու մասնագիտական ոլորտին առնչվող տարաբնույթ տվյալներ, իրականացնելու համապատասխան հետազոտություններ,
- տրամաբանորեն ճիշտ և փաստարկված կառուցելու բանավոր և գրավոր խոսքն օտար և մայրենի լեզուներով,
- օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և այլն):
- լինելու բազմակողմանի զարգացած, մասնակցելու բանավեճերի և քննարկումների, ունենալ սեփական տեսակետը փաստարկելու և մարտահրավերները հաղթահարելու կարողություն:
4. Գնահատման ձևերը
Գնահատման համակարգը ստուգում է ուսանողների գիտելիքները ամբողջ կիսամյակի ընթացքում՝ ներառելով հետևյալ բաղադրիչներն ու ձևերը.
1. Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց,
2. Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթաց,
3. Առանց ընթացիկ քննությունների դասընթաց,
4. Ստուգարքային դասընթաց:
Գնահատման արդյունարար առավելագույն միավորը 20-ն է, նվազագույնը՝ 10:
18-20 միավոր՝ գերազանց,
14-17 միավոր՝ լավ,
10-13 միավոր՝ բավարար,
0-9 միավոր՝ անբավարար:
1. Եզրափակիչ գնահատումով դասընթացը բաղկացած է 2 ընթացիկ քննություններից (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), ընթացիկ գրավոր ստուգումից (3 միավոր արժեքով) և եզրափակիչ բանավոր քննությունից (7 միավոր արժեքով):
Մասնակցությանը տրվում է 2 միավոր:
2. Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացը ենթադրում է 2 ընթացիկ քննություն
(յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), 2 ընթացիկ գրավոր ստուգում (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), ինքնուրույն աշխատանք, որը նախատեսում է ինքնուրույն առաջադրանքի կատարում և յուրացում և գնահատվում է 2 միավոր:
3. Առանց ընթացիկ քննությունների դասընթացի համար նախատեսվում է 2 ընթացիկ քննություն (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), 2 ընթացիկ գրավոր ստուգում (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), ինքնուրույն աշխատանք, որը նախատեսում է ինքնուրույն առաջադրանքի կատարում և յուրացում և գնահատվում է 2 միավոր:
4. Ստուգարքային դասընթացի պարտադիր բաղադրիչ է ստուգարքը, որն անց է կացվում եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով:
1. Եզրափակիչ գնահատումով դասընթաց,
2. Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթաց,
3. Առանց ընթացիկ քննությունների դասընթաց,
4. Ստուգարքային դասընթաց:
Գնահատման արդյունարար առավելագույն միավորը 20-ն է, նվազագույնը՝ 10:
18-20 միավոր՝ գերազանց,
14-17 միավոր՝ լավ,
10-13 միավոր՝ բավարար,
0-9 միավոր՝ անբավարար:
1. Եզրափակիչ գնահատումով դասընթացը բաղկացած է 2 ընթացիկ քննություններից (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), ընթացիկ գրավոր ստուգումից (3 միավոր արժեքով) և եզրափակիչ բանավոր քննությունից (7 միավոր արժեքով):
Մասնակցությանը տրվում է 2 միավոր:
2. Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացը ենթադրում է 2 ընթացիկ քննություն
(յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), 2 ընթացիկ գրավոր ստուգում (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), ինքնուրույն աշխատանք, որը նախատեսում է ինքնուրույն առաջադրանքի կատարում և յուրացում և գնահատվում է 2 միավոր:
3. Առանց ընթացիկ քննությունների դասընթացի համար նախատեսվում է 2 ընթացիկ քննություն (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), 2 ընթացիկ գրավոր ստուգում (յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով), ինքնուրույն աշխատանք, որը նախատեսում է ինքնուրույն առաջադրանքի կատարում և յուրացում և գնահատվում է 2 միավոր:
4. Ստուգարքային դասընթացի պարտադիր բաղադրիչ է ստուգարքը, որն անց է կացվում եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով:
5. Շրջանավարտների ապագա կարիերայի հնարավորությունները
Ծրագրի շրջանավարտները հնարավորություն կունենան աշխատելու.
·գերմանախոս և անգլիախոս դեսպանատներում, հյուպատոսարաններում,
·Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայության գրասենյակներում,
·Գյոթեի անվան ինստիտուտում,
·գերմաներեն և անգլերեն լեզվի ուսուցիչների վերապատրաստման գրասենյակներում,
·հայրենական պետական կառույցներում,
·ՀՀ Արտգործնախարարությունում,
·«Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտում,
·Պատմության թանգարանում,
·մշակութային միություններում,
·հրատարակչություններում (օր.՝ «Զանգակ», «Անտարես»)
·տուրիստական ընկերություններում,
.դասավանդել գերմաներեն կամ անգլերեն /ըստ ընտրության/ հանրակրթական դպրոցներում և տարբեր կրթական հաստատություններում:
·գերմանախոս և անգլիախոս դեսպանատներում, հյուպատոսարաններում,
·Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայության գրասենյակներում,
·Գյոթեի անվան ինստիտուտում,
·գերմաներեն և անգլերեն լեզվի ուսուցիչների վերապատրաստման գրասենյակներում,
·հայրենական պետական կառույցներում,
·ՀՀ Արտգործնախարարությունում,
·«Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտում,
·Պատմության թանգարանում,
·մշակութային միություններում,
·հրատարակչություններում (օր.՝ «Զանգակ», «Անտարես»)
·տուրիստական ընկերություններում,
.դասավանդել գերմաներեն կամ անգլերեն /ըստ ընտրության/ հանրակրթական դպրոցներում և տարբեր կրթական հաստատություններում:
6. Ուսումնառության օժանդակության ռեսուրսները և ձևերը
Դասագրքեր, ուսումնաօժանդակ և տեսողական նյութեր, համացանցային և տեխնիկական միջոցներ:
7. Կրթական չափորոշիչները կամ ծրագրային կողմնորոշիչները, որոնք օգտագործվել են ծրագիրը մշակելիս
Ծրագիրը կազմված է եվրոպական բակալավրիատի ծրագրերին համապատասխան՝ հաշվի առնելով, իհարկե, նաև տեղական կրթական գործոնները:
Ծրագրային կողմնորոշիչներն են՝
1.ՀՀ որակավորումների ազգային շրջանակը՝ հաստատված ՀՀ կառավարության 2016 թ. հուլիսի 7-ի N7 14-Ն որոշմամբ:
2.Կրթական ծրագրի մասնագրի և դասընթացի նկարագրիչների լրացման ուղեցույց, ԵՊՀ, 2017:
3.ԵՊՀ կրթական ծրագրերի մշակման մեթոդական ուղենիշներ: Երևան, 2010:
4.ՀՀ պետական և ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ընդունելության (ըստ բակալավրի կրթական ծրագրի) կարգը՝ հաստատված ՀՀ կառավարության 2012 թ. ապրիլի 26-ի N597-Ն որոշմամբ:
5.Երևանի պետական համալսարանի բակալավրի կրթական ծրագրի կառուցվածքը և բովանդակությունը:
6.Արդյունահեն դասընթացների և կրթական ծրագրերի մշակում, Բուդաղյան Ա., Գրիգորյան Ա. Երևան, 2017:
Ծրագիրը իրականացվել է նաև տվյալ մասնագիտության ոլորտում առկա միջազգային ծրագրային կողմնորոշիչների և չոփորոշիչների հաշվառումով՝ հիմնված համալսարանների գերմանագիտության և մշակութաբանության բակալավրի կրթական ծրագրերի վրա, մասնավորապես Մաննհայմի համալսարան, Քոբլենց-Լանդաու համալսարան, Ռուսաստանի Դաշնության Մոսկվայի Մ. Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարան:
Ծրագրային կողմնորոշիչներն են՝
1.ՀՀ որակավորումների ազգային շրջանակը՝ հաստատված ՀՀ կառավարության 2016 թ. հուլիսի 7-ի N7 14-Ն որոշմամբ:
2.Կրթական ծրագրի մասնագրի և դասընթացի նկարագրիչների լրացման ուղեցույց, ԵՊՀ, 2017:
3.ԵՊՀ կրթական ծրագրերի մշակման մեթոդական ուղենիշներ: Երևան, 2010:
4.ՀՀ պետական և ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ընդունելության (ըստ բակալավրի կրթական ծրագրի) կարգը՝ հաստատված ՀՀ կառավարության 2012 թ. ապրիլի 26-ի N597-Ն որոշմամբ:
5.Երևանի պետական համալսարանի բակալավրի կրթական ծրագրի կառուցվածքը և բովանդակությունը:
6.Արդյունահեն դասընթացների և կրթական ծրագրերի մշակում, Բուդաղյան Ա., Գրիգորյան Ա. Երևան, 2017:
Ծրագիրը իրականացվել է նաև տվյալ մասնագիտության ոլորտում առկա միջազգային ծրագրային կողմնորոշիչների և չոփորոշիչների հաշվառումով՝ հիմնված համալսարանների գերմանագիտության և մշակութաբանության բակալավրի կրթական ծրագրերի վրա, մասնավորապես Մաննհայմի համալսարան, Քոբլենց-Լանդաու համալսարան, Ռուսաստանի Դաշնության Մոսկվայի Մ. Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարան:
8. Դասախոսական կազմին ներկայացվող պահանջները
Ընդհանրական կարողություններ
Դասավանդման/մանկավարժական
· դասընթացի ուսումնամեթոդական ծրագիր կազմելու հմտություն,
· լսարանն արդյունավետ կառավարելու կարողություն,
· կրթական նորագույն տեխնոլոգիաների տիրապետում և կիրառում,
· դասավանդման ինտերակտիվ մեթոդների կիրառման կարողություն,
· համագործակցային ուսուցման սկզբունքների որդեգրում,
·տեսական և գործնական հմտությունները համադրելու և մատուցելու կարողություն:
Հետազոտական
·տեսական և էմպիրիկ գիտահետազոտական աշխատանքի իրականացման կարողություն,
·տպագիր և առցանց գիտական աղբյուրներից օգտվելու հմտություն,
·գիտական խոսույթի բովանդակային վերլուծության կարողություն,
·գիտական տեքստերի լեզվաոճական առանձնահատկությունների տիրապետում և վերլուծության կարողություն,
·գիտական աշխատանքները խմբագրելու և ղեկավարելու կարողություն:
Հաղորդակցման
·լսարանի հետ հաղորդակցվելու հմտություն,
·համագործակցային և մասնակցային, ուսանողակենտրոն հաղորդակցման կարողություն:
ՏՀՏ կիրառություն
·բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
·սոցիալական հարթակներից օգտվելու հմտություն,
·օնլայն խմբերի կառավարում,
·թվային տեխնոլոգիաների կիրառման հմտություն:
Այլ կարողություններ
·մասնագիտական էթիկայի և իրավական նորմերի իմացություն հաղորդակցությունների ոլորտում,
·անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերն արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
·ժամանակի պլանավորման և կառավարման կարողություն:
Մասնագիտական կարողություններ
·գերմանական բանասիրության ոլորտում գիտական ուսումնասիրություններ իրականացնելու կարողություն,
·հարակից մասնագիտությունների մասին իմացություն (հոգեբանություն, լեզվահոգեբանություն, միջմշակութային հաղորդակցություն, թարգմա-նություն և այլն),
·տեղեկատվական տեխնոլոգիաներին տիրապետելու և դրանք մատուցելու կարողություն,
·լեզվաբանության և հաղորդակցության ժամանակակից տեսությունների հիմնադրությունները ներկայացնելու կարողություն,
·մասնագիտական փաստերի վերլուծություն և հետևություններ անելու կարողություն,
·օտար լեզուների դասավանդման նորագույն մեթոդներն ու տեխնոլոգիաները լսարանին մատուցելու կարողություն:
Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
·գիտական աստիճան և/կամ կոչում հումանիտար և հասարակագիտական ոլորտում, կամ որոշ դեպքերում՝ տվյալ մասնագիտությամբ ստացած մագիստրոսի կոչում:
·վերջին 3 տարում առնվազն 3 գիտական կամ/և մեթոդական հրատարակությունների առկայություն:
Դասավանդման/մանկավարժական
· դասընթացի ուսումնամեթոդական ծրագիր կազմելու հմտություն,
· լսարանն արդյունավետ կառավարելու կարողություն,
· կրթական նորագույն տեխնոլոգիաների տիրապետում և կիրառում,
· դասավանդման ինտերակտիվ մեթոդների կիրառման կարողություն,
· համագործակցային ուսուցման սկզբունքների որդեգրում,
·տեսական և գործնական հմտությունները համադրելու և մատուցելու կարողություն:
Հետազոտական
·տեսական և էմպիրիկ գիտահետազոտական աշխատանքի իրականացման կարողություն,
·տպագիր և առցանց գիտական աղբյուրներից օգտվելու հմտություն,
·գիտական խոսույթի բովանդակային վերլուծության կարողություն,
·գիտական տեքստերի լեզվաոճական առանձնահատկությունների տիրապետում և վերլուծության կարողություն,
·գիտական աշխատանքները խմբագրելու և ղեկավարելու կարողություն:
Հաղորդակցման
·լսարանի հետ հաղորդակցվելու հմտություն,
·համագործակցային և մասնակցային, ուսանողակենտրոն հաղորդակցման կարողություն:
ՏՀՏ կիրառություն
·բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
·սոցիալական հարթակներից օգտվելու հմտություն,
·օնլայն խմբերի կառավարում,
·թվային տեխնոլոգիաների կիրառման հմտություն:
Այլ կարողություններ
·մասնագիտական էթիկայի և իրավական նորմերի իմացություն հաղորդակցությունների ոլորտում,
·անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերն արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
·ժամանակի պլանավորման և կառավարման կարողություն:
Մասնագիտական կարողություններ
·գերմանական բանասիրության ոլորտում գիտական ուսումնասիրություններ իրականացնելու կարողություն,
·հարակից մասնագիտությունների մասին իմացություն (հոգեբանություն, լեզվահոգեբանություն, միջմշակութային հաղորդակցություն, թարգմա-նություն և այլն),
·տեղեկատվական տեխնոլոգիաներին տիրապետելու և դրանք մատուցելու կարողություն,
·լեզվաբանության և հաղորդակցության ժամանակակից տեսությունների հիմնադրությունները ներկայացնելու կարողություն,
·մասնագիտական փաստերի վերլուծություն և հետևություններ անելու կարողություն,
·օտար լեզուների դասավանդման նորագույն մեթոդներն ու տեխնոլոգիաները լսարանին մատուցելու կարողություն:
Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
·գիտական աստիճան և/կամ կոչում հումանիտար և հասարակագիտական ոլորտում, կամ որոշ դեպքերում՝ տվյալ մասնագիտությամբ ստացած մագիստրոսի կոչում:
·վերջին 3 տարում առնվազն 3 գիտական կամ/և մեթոդական հրատարակությունների առկայություն:
9. Լրացուցիչ տեղեկատվություն ծրագրի վերաբերյալ
Նախկին ծրագիրը վերանայելու արդյունքում, աշխատանքային խմբի առաջարկությամբ, ԵԼՀ ֆակուլտետի դեկանի և համալսարանի ղեկավարության համաձայնությամբ, որոշում ընդունվեց.
6-րդ կիսամյակից ծրագրում ներառել կառուցամաս՝ Թարգմանչական գործ և միջմշակութային հաղորդակցություն՝ (գերմաներեն և հայերեն) և Անգլերեն և քաղաքակրթություն: Ուսանողները registrar համակարգով կընտրեն այս կառուցամասերից մեկը (ուսանողների թվի 50% համամասնությամբ):
Ծրագրի շրջանակներում ուսանողները կարող են վճարովի հիմունքներով, լրացուցիչ 30 կրեդիտի համարժեք դասընթաց ընտրել՝ մանկավարժի որակավորմամբ, ինչն էլ հանրակրթական դպրոցներում աշխատելու հնարավորություն կընձեռի:
Ուսսումնառության ընթացքում արտերկրից պարբերաբար հրավիրվում են մասնագետներ՝ դասախոսություններ, սեմինարներ, վերապատրաստումներ և հետազոտություններ անցկացնելու համար:
6-րդ կիսամյակից ծրագրում ներառել կառուցամաս՝ Թարգմանչական գործ և միջմշակութային հաղորդակցություն՝ (գերմաներեն և հայերեն) և Անգլերեն և քաղաքակրթություն: Ուսանողները registrar համակարգով կընտրեն այս կառուցամասերից մեկը (ուսանողների թվի 50% համամասնությամբ):
Ծրագրի շրջանակներում ուսանողները կարող են վճարովի հիմունքներով, լրացուցիչ 30 կրեդիտի համարժեք դասընթաց ընտրել՝ մանկավարժի որակավորմամբ, ինչն էլ հանրակրթական դպրոցներում աշխատելու հնարավորություն կընձեռի:
Ուսսումնառության ընթացքում արտերկրից պարբերաբար հրավիրվում են մասնագետներ՝ դասախոսություններ, սեմինարներ, վերապատրաստումներ և հետազոտություններ անցկացնելու համար:
