Կրթական մակարդակը՝
Մագիստրոս
Մասնագիտություն՝
101501.07.7 - Զբոսաշրջություն
Մասնագիտացումը՝
101501.07.7 - Կրոնական զբոսաշրջություն
Շնորհվող որակավորումը՝
կրոնական զբոսաշրջության մագիստրոս
Ծրագրի ուստարին՝
2025/2026
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն
1. Ծրագրի ընդունելության չափանիշները/պահանջները
Ընդունելությունը կատարվում է ըստ՝ <<ԵՊՀ մագիստրատուրայի (առկա և հեռակա ուսուցման ձևերով) ընդունման կարգ>>-ի (հաստատված ԵՊՀ ԳԽ2022թ. մայիսի 26-ի N9/2 որոշմամբ):
2. Ծրագրի նպատակները
· պատրաստել կրոնական զբոսաշրջության հիմնարար գիտելիքներով և հմտություններով օժտված բարձրակարգ մասնագետներ, որոնք կիրականացնեն ժամանակակից պահանջները բավարարող մասնագիտական պրակտիկ գործունեություն,
պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կատարել գիտահետազոտական աշխատանք` կրոնական զբոսաշրջության ոլորտի առանձնահատկությունների և առկա մարտահրավերների վերաբերյալ:
պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կատարել գիտահետազոտական աշխատանք` կրոնական զբոսաշրջության ոլորտի առանձնահատկությունների և առկա մարտահրավերների վերաբերյալ:
3. Ծրագրի կրթական վերջնարդյունքները
Այս ծրագրի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի․
- Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- ներկայացնելու կրոնական զբոսաշրջության զարգացման ծրագրեր, բացատրելու կրոնական զբոսաշրջության ենթակառուցվածքների դերը զբոսաշրջության զարգացման գործում
- բացահայտելու, վերլուծելու և գնահատելու կրոնական զբոսաշրջության և հարակից մասնագիտական ոլորտներին առնչվող ժամանակակից հիմնախնդիրները, հնարավորություններն ու զարգացման միտումները
- սահմանելու կրոնի ուսումնասիրության սոցիոլոգիական և հոգեբանական սկզբունքներն ու մեթոդները
- հայերենով և օտար լեզուներով ներկայացնելու ՀՀ սրբավայրերը, կրոնական երևույթները, ճարտարապետությունը, արվեստը, մշակույթը, ՀՀ կրոնական իրավիճակը և ժամանակակից աշխարհում կրոնների զարգացման միտումները
- բացատրելու կրոնամշակութային արժեքների, հայոց պատմության, հայ արվեստի և մշակույթի դերը և նշանակությունը կրոնական զբոսաշրջության զարգացման գործում:
- Գործնական մասնագիտական կարողություններ
- մշակելու կրոնական զբոսաշրջության կազմակերպման և զարգացման սկզբունքներ ու ռազմավարական ծրագրեր
- կիրառելու ՀՀ-ում կրոնական զբոսաշրջության ոլորտի ուսումնասիրությունների նոր մեթոդներ
- նախագծելու զբոսաշրջային երթուղիներ և կազմակերպելու տուրեր
- մասնագիտական և ոչ մասնագիտական լայն հանրությանը հստակորեն ներկայացնելու կատարված հետազոտությունների արդյունքները, եզրահանգումներն ու հիմնավորումները
- գործնականում կիրառելու մասնագիտական գիտելիքները` լուծելու կրոնական զբոսաշրջության բիզնեսի խնդիրներ
- հմտորեն կիրառելու ՏՀՏ-ները մասնագիտական և միջմասնագիտական ոլորտներում որոշակի խնդիրներ լուծելիս և հետազոտություններ կատարելիս
- Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
- գնահատելու իր շարունակական կրթության ու մասնագիտական զարգացման կարիքները՝ արդի տեխնոլոգիական զարգացումների համատեքստում
- օգտվելու կրոնական զբոսաշրջությանը առնչվող ժամանակակից տարատեսակ աղբյուրներից
- մայրենի և օտար լեզուներով բանավոր և գրավոր հաղորդակցվելու հանրության հետ
- ստանձնելու թիմի ռազմավարական նպատակների իրագործումը վերահսկելու պատասխանատվություն
4. Գնահատման ձևերը
Գնահատումն իրականացվում է ըստ «ԵՊՀ ուսումնական գործընթացի կազմակերպման կարգի»: Համաձայն այդ կարգի՝ դասընթացները, ըստ գնահատման ձևի, բաժանվում են չորս խմբի` առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման, առանց եզրափակիչ գնահատման, եզրափակիչ գնահատումով և ստուգարքային:
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթացի դեպքում.
Գնահատման պարտադիր բաղադրիչ է եզրափակիչ քննությունը, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) առնվազն երկուսն ընտրում է դասախոսը:
1. Ընթացիկ ստուգումներ. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
3. Մասնակցություն՝ առավելագույն արժեքը 3:
4. Եզրափակիչ քննություն. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 7-9: :
Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացի դեպքում.
Գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ քննությունները, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) առնվազն երկուսն ընտրում է դասախոսը:
1. 2 ընթացիկ քննություններ. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 7-9: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններն անցկացվում են գրավոր կամ բանավոր` ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
3. Ինքնուրույն աշխատանք. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
4. Մասնակցություն` առավելագույն արժեքը 3:
Եզրափակիչ գնահատումով դասընթացի դեպքում.
Գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ և եզրափակիչ քննությունները, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) առնվազն մեկն ընտրում է դասախոսը:.
1. Ընթացիկ քննություններին հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 6-8: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններն անցկացվում են գրավոր կամ բանավոր` ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 6:
3. Ինքնուրույն աշխատանք. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 6:
4. Մասնակցություն. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 3:
5. Եզրափակիչ քննություն. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 7-9:
Ստուգարքային դասընթացի դեպքում. ստուգարքն անցկացվում է տվյալ դասընթացի համար ընտրված չափանիշներով:
Հետազոտական բաղադրիչով դասընթացի շրջանակում կատարված հետազոտական աշխատանքի արդյունքը հաշվի է առնվում տվյալ դասընթացի արդյունարար գնահատականում՝ որպես երկու ընթացիկ քննություններից մեկի գնահատական:
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման դասընթացի դեպքում.
Գնահատման պարտադիր բաղադրիչ է եզրափակիչ քննությունը, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) առնվազն երկուսն ընտրում է դասախոսը:
1. Ընթացիկ ստուգումներ. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
3. Մասնակցություն՝ առավելագույն արժեքը 3:
4. Եզրափակիչ քննություն. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 7-9: :
Առանց եզրափակիչ գնահատման դասընթացի դեպքում.
Գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ քննությունները, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) առնվազն երկուսն ընտրում է դասախոսը:
1. 2 ընթացիկ քննություններ. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 7-9: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններն անցկացվում են գրավոր կամ բանավոր` ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
3. Ինքնուրույն աշխատանք. հատկացվող առավելագույն միավորը 8:
4. Մասնակցություն` առավելագույն արժեքը 3:
Եզրափակիչ գնահատումով դասընթացի դեպքում.
Գնահատման պարտադիր բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ և եզրափակիչ քննությունները, իսկ մյուս բաղադրիչներից (ընթացիկ ստուգումներ, ինքնուրույն աշխատանք, մասնակցություն) առնվազն մեկն ընտրում է դասախոսը:.
1. Ընթացիկ քննություններին հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 6-8: 1-ին և 2-րդ ընթացիկ քննություններն անցկացվում են գրավոր կամ բանավոր` ըստ նախօրոք տրված հարցաշարի:
2. Ընթացիկ ստուգումներ. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 6:
3. Ինքնուրույն աշխատանք. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 6:
4. Մասնակցություն. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 3:
5. Եզրափակիչ քննություն. հատկացվող առավելագույն միավորը՝ 7-9:
Ստուգարքային դասընթացի դեպքում. ստուգարքն անցկացվում է տվյալ դասընթացի համար ընտրված չափանիշներով:
Հետազոտական բաղադրիչով դասընթացի շրջանակում կատարված հետազոտական աշխատանքի արդյունքը հաշվի է առնվում տվյալ դասընթացի արդյունարար գնահատականում՝ որպես երկու ընթացիկ քննություններից մեկի գնահատական:
5. Շրջանավարտների ապագա կարիերայի հնարավորությունները
«Կրոնական զբոսաշրջություն» մագիստրոսական կրթական ծրագրի շրջանավարտները կարող են աշխատել ինչպես մասնագիտական, այնպես էլ հարակից այլ բնագավառներում, քանի որ տիրապետելու են զբոսաշրջության ոլորտում բիզնեսի կազմակերպմանը և կառավարման ժամանակակից մեթոդներին, ինչպես նաև կարող են իրենց ուսումը շարունակել ԵՊՀ Կրոնագիտության ամբիոնի ասպիրանտուրայում:
Կրոնական զբոսաշրջության մագիստրոսները հաջողությամբ կարող են աշխատանքի տեղավորվել հանրապետության տարբեր հաստատություններում, նախարարություններում և մասնավոր կազմակերպություններում, մասնավորապես.
· ՀՀ բուհերում և ՀՀ ԳԱԱ ինստիտուտներում,
· ՀՀ տուրիստական գործակալություններում,
· հյուրանոցային սերվիսի հիմնարկներում,
· ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանը ենթակա մի շարք հիմնարկներում (թանգարաններ, կրթական կենտրոններ և այն),
· սպասարկման ոլորտի հաստատություններում,
· գովազդային ձեռնարկություններում,
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության Զբոսաշրջության պետական կոմիտեում:
Կրոնական զբոսաշրջության մագիստրոսները հաջողությամբ կարող են աշխատանքի տեղավորվել հանրապետության տարբեր հաստատություններում, նախարարություններում և մասնավոր կազմակերպություններում, մասնավորապես.
· ՀՀ բուհերում և ՀՀ ԳԱԱ ինստիտուտներում,
· ՀՀ տուրիստական գործակալություններում,
· հյուրանոցային սերվիսի հիմնարկներում,
· ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանը ենթակա մի շարք հիմնարկներում (թանգարաններ, կրթական կենտրոններ և այն),
· սպասարկման ոլորտի հաստատություններում,
· գովազդային ձեռնարկություններում,
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության Զբոսաշրջության պետական կոմիտեում:
6. Ուսումնառության օժանդակության ռեսուրսները և ձևերը
Ուսումնառության գործընթացում օգտագործվում են հետևյալ օժանդակ ռեսուրսները.
· ժամանակակից սարքավորումներով ապահովված լսարաններ,
· ժամանակակից մասնագիտական գրականությամբ հագեցած գրադարան,
· հարուստ էլեկտրոնային ռեսուրսներ,
համացանցային և տեսաձայնային հարուստ ռեսուրսներ:
· ժամանակակից սարքավորումներով ապահովված լսարաններ,
· ժամանակակից մասնագիտական գրականությամբ հագեցած գրադարան,
· հարուստ էլեկտրոնային ռեսուրսներ,
համացանցային և տեսաձայնային հարուստ ռեսուրսներ:
7. Կրթական չափորոշիչները կամ ծրագրային կողմնորոշիչները, որոնք օգտագործվել են ծրագիրը մշակելիս
· Պետական կրթական չափորոշիչ «Կրոնական զբոսաշրջություն» մասնագիտությամբ,
Ծրագրային կողմնորոշիչներ
· Երևանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի «Զբոսաշրջության կառավարում» մագիստրոսական ծրագիր,
· Վալերի Բրյուսովի անվան պետական համալսարանի «Միջազգային տուրիզմ» մագիստրոսական ծրագիր,
· Մոսկվայի Մ. Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի «Զբոսաշրջություն» մագիստրոսական ծրագիր,
Մոսկվայի հումանիտար համալսարանի «Զբոսաշրջության ծրագրում և զարգացում» մագիստրոսական ծրագիր:
Ծրագրային կողմնորոշիչներ
· Երևանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի «Զբոսաշրջության կառավարում» մագիստրոսական ծրագիր,
· Վալերի Բրյուսովի անվան պետական համալսարանի «Միջազգային տուրիզմ» մագիստրոսական ծրագիր,
· Մոսկվայի Մ. Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի «Զբոսաշրջություն» մագիստրոսական ծրագիր,
Մոսկվայի հումանիտար համալսարանի «Զբոսաշրջության ծրագրում և զարգացում» մագիստրոսական ծրագիր:
8. Դասախոսական կազմին ներկայացվող պահանջները
Ընդհանրական կարողություններ
Դասավանդման/մանկավարժական
· Դասընթացի կրթական վերջնարդյունքների, նպատակների և խնդիրների հստակ գիտակցման ու պարզաբանման կարողություն,
· Ուսանողների ակտիվության խրախուսման և մոտիվացնելու կարողություն,
· Ընդհանուր նպատակ սահմանելու և դրա իրականացման ուղղությամբ ջանքերը համատեղելու հմտություն:
Հետազոտական
· Ուսանողների հետ անհատական աշխատանք կատարելու կարողություն,
· Ուսանողների վերլուծական հմտությունները զարգացնելու, փաստերն ու իրողությունները ընդհանրացնելու, երևույթները համակողմանիորեն գնահատելու, տեսական եզրահանգումներ կատարելու կարողությունների ներդրման ձգտման առկայություն,
· Ինտերդիսցիպլինար և համալիր հետազոտությունների մեթոդաբանության իմացություն և իրականացման հմտություն
· Դասավանդման, հետազոտությունների իրականացման ուսումնասիրության մեթոդների ճիշտ ընտրության և կիրառման հմտություն
· Բակալավրներին աստվածաբանության նոր մոտեցումներին ու մարտահրավերներին համապատասխան, հետազոտական աշխատանքի մղելու փորձառություն,
Հաղորդակցման
· Բակալավրներին որպես գործընկեր դիտարկելու և ազատ ստեղծագործական մթնոլորտ ստեղծելու հմտություն
ՏՀՏ կիրառություն
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
Մասնագիտական կարողություններ
· կրոնական զբոսաշրջության հիմնախնդիրների, համաշխարհային զբոսաշրջային գործընթացների, Հայաստանի կրոնական ժառանգության զբոսաշրջային ոլորտի ուսումնասիրության ժամանակակից եղանակների իմացություն,
· Ժամանակակից կրոնական զբոսաշրջության տեղի, դերի նշանակության վերաբերյալ փաստերի ու իրողությունների իմացություն, հայ կրոնական զբոսաշրջային պոտենցիալի բացահայտման կարողություն,
· անգլերենի և ռուսերենի մասնագիտական իմացություն:
Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
· գիտական աստիճան և/կամ կոչում հասարակագիտական և հումանիտար ոլորտում
Մանկավարժական փորձ
· խիստ ցանկալի է դասավանդման փորձը
վերջին 5 տարվա ընթացքում մասնակցություն տեղական կամ միջազգային վերապատրաստումների և/կամ մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացների:
Դասավանդման/մանկավարժական
· Դասընթացի կրթական վերջնարդյունքների, նպատակների և խնդիրների հստակ գիտակցման ու պարզաբանման կարողություն,
· Ուսանողների ակտիվության խրախուսման և մոտիվացնելու կարողություն,
· Ընդհանուր նպատակ սահմանելու և դրա իրականացման ուղղությամբ ջանքերը համատեղելու հմտություն:
Հետազոտական
· Ուսանողների հետ անհատական աշխատանք կատարելու կարողություն,
· Ուսանողների վերլուծական հմտությունները զարգացնելու, փաստերն ու իրողությունները ընդհանրացնելու, երևույթները համակողմանիորեն գնահատելու, տեսական եզրահանգումներ կատարելու կարողությունների ներդրման ձգտման առկայություն,
· Ինտերդիսցիպլինար և համալիր հետազոտությունների մեթոդաբանության իմացություն և իրականացման հմտություն
· Դասավանդման, հետազոտությունների իրականացման ուսումնասիրության մեթոդների ճիշտ ընտրության և կիրառման հմտություն
· Բակալավրներին աստվածաբանության նոր մոտեցումներին ու մարտահրավերներին համապատասխան, հետազոտական աշխատանքի մղելու փորձառություն,
Հաղորդակցման
· Բակալավրներին որպես գործընկեր դիտարկելու և ազատ ստեղծագործական մթնոլորտ ստեղծելու հմտություն
ՏՀՏ կիրառություն
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
Մասնագիտական կարողություններ
· կրոնական զբոսաշրջության հիմնախնդիրների, համաշխարհային զբոսաշրջային գործընթացների, Հայաստանի կրոնական ժառանգության զբոսաշրջային ոլորտի ուսումնասիրության ժամանակակից եղանակների իմացություն,
· Ժամանակակից կրոնական զբոսաշրջության տեղի, դերի նշանակության վերաբերյալ փաստերի ու իրողությունների իմացություն, հայ կրոնական զբոսաշրջային պոտենցիալի բացահայտման կարողություն,
· անգլերենի և ռուսերենի մասնագիտական իմացություն:
Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
· գիտական աստիճան և/կամ կոչում հասարակագիտական և հումանիտար ոլորտում
Մանկավարժական փորձ
· խիստ ցանկալի է դասավանդման փորձը
վերջին 5 տարվա ընթացքում մասնակցություն տեղական կամ միջազգային վերապատրաստումների և/կամ մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացների:
9. Լրացուցիչ տեղեկատվություն ծրագրի վերաբերյալ
«Կրոնական զբոսաշրջություն» մագիստրոսական կրթական ծրագիրը էականորեն տարբերվում է Հայաստանի Հանրապետությունում գործող «Զբոսաշրջություն» մասնագիտությամբ այլ ծրագրերից: Հիմնական առավելությունն այն է, որ շեշտը դրված է կրոնական զբոսաշրջության վրա` առանձնահատուկ ուշադրություն դարձնելով զբոսաշրջային ոլորտում թե՛ վարչարարական և կառավարման հմտությունների, թե՛ զուտ կրոնագիտական և եկեղեցագիտական գիտելիքներ ունեցող բարձրակարգ մագիստրոսների պատրաստման վրա: Ծրագրի իրականացումը հնարավոր է միայն ԵՊՀ աստվածաբանության ֆակուլտետում, քանի որ այստեղ դասավանդում են աշխատանքային հարուստ փորձ ունեցող կրոնագետներ և աստվածաբաններ, ինչպես նաև զբոսաշրջության ոլորտի հայտնի մասնագետներ, որոնց ջանքերով արդեն երկու տարի է` ֆակուլտետում հաջողությամբ իրականացվում է «Կրոնական զբոսաշրջություն» բակալավրի կրթական ծրագիրը:
