Skip to main content
Գլխավոր
envelope
ՀայերենРусскийEnglish

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
ՀայերենРусскийEnglish
envelope

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
  1. Գլխավոր
  2. Նորություններ
  3. ԵՊՀ 100. ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԻ 1925 ԹՎԱԿԱՆԻ ԿԱՆՈՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
Սեպտեմբեր 11, 2018 | 17:01
Հասարակություն

ԵՊՀ 100. ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԻ 1925 ԹՎԱԿԱՆԻ ԿԱՆՈՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

«Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՛ք» կոմունիստական ամենահայտնի նշանաբաններից մեկը, որն առաջին անգամ ասվել է Կարլ Մարքսի և Ֆրիդրիխ Էնգելսի կողմից «Կոմունիստական կուսակցության մանիֆեստում», իր պատվավոր տեղն է զբաղեցրել նաև Հայաստանի պետական համալսարանի կանոնադրության հենց առաջին էջին:
University-Charter-1925

Կանոնադրությունը ընդունվել է 1925 թվականին, այն գրված է ձեռագիր և  բաղկացած է 34 կետից:

Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության պետական համալսարանի կանոնադրության առաջին մասում գրված է համալսարանի նպատակների մասին՝  կարևորելով որակյալ մասնագետներ ունենալու խնդիրը, ովքեր պետք է պատրաստ լինեին աշխատելու հանրապետության արդյունաբերական, գիտական, տեխնիկական հաստատություններում: Խնդիրներից մեկն էր նաև  բանվորագյուղացիական  խավերում գիտական ուսմունքների տարածումը:

Այնուհետև անդրադարձ է կատարվում համալսարանի ներքին կանոնակարգման հարցերին:

Պետական համալսարանում կարող էին ուսանել այն քաղաքացիները, որոնց 16 տարին արդեն լրացել էր և բավարարում էին համալսարանի և Լուսավորության ժողովրդական կոմիսարիատի (Լուսժողկոմ) պահանջներին:

Ըստ կանոնադրության՝ համալսարանում գիտական աշխատանքով զբաղվողները կոչվում էին  գիտական աշխատավորներ, նրանց թվում էին պրոֆեսորները, դասատուները և գիտական աշխատակիցները: Դասատուներն այն աշխատավորներն էին, որոնք  վարում էին օժանդակ դասընթացներ կամ ինքնուրույն էին աշխատում ՝ ընտրելով որպես ղեկավար պրոֆեսորից որևէ մեկին:

Գիտական աշխատակիցներին ընդունում էր համալսարանի  վարչությունը, իսկ հաստատում էր Արհեստագիտական-լուսավորական գլխավոր վարչությունը (Արհլուսգլխվար): Սկզբում աշխատանքը մեկ տարի ժամկետով էր, իսկ հետո՝ արդյունավետ աշխատանքի դեպքում, նախատեսվում էր այն երկարաձգել:

Պարապմունքների հաճախականությունը, ըստ կանոնադրության, պետք է լիներ ինը ամսից ոչ պակաս, իսկ արձակուրդները՝ 3 ամսից ոչ ավելի:


1925 թվականին Հայաստանի պետական համալսարանն ուներ 5 ֆակուլտետ՝ Հասարակագիտական, Պատմագրականական, Գյուղատնտեսական, Բժշկական և տեխնիկական: Համալսարանին առընթեր գործում էր նաև Բանվորական ֆակուլտետը, որի գործունեությունը համաձայնեցվում էր համալսարանի հետ:

Ըստ կանոնադրության՝ Հայաստանի պետական համալսարանը ենթարկվում էր ՀՍԽՀ ժողովրդական կոմիսարիատին: Թե՛ համալսարանում, թե՛ համալսարանական անձնակազմում փոփոխություններ կատարելու իրավունքը պատկանում էր բացառապես Լուսժողկոմին:

Պետական համալսարանում տեղի ունեցող ուսումնական և  վարչական գործընթացները վերահսկվում էին  Արհեստագիտական-լուսավորական գլխավոր վարչության կողմից: Առանձին ֆակուլտետներին վերաբերող հարցերը քննարկում էին ֆակուլտետների խորհրդը  և դեկանը՝ համալսարանի ընդհանուր վերահսկողությամբ:

Ֆակուլտետների ղեկավարությամբ գործում էին նաև առարկայական հանձնաժողովներ, որոնք ձևավորվում էին հարակից գիտակարգում ուսումնասիրություններ ծավալող աշխատակիցներից և ուսանողներից:


Այդ հանձնաժողովների հիմնական աշխատանքն ուսումնական պլանի, դասավանդման մեթոդների կազմումն ու մշակումն էր, ինչպես նաև պրոֆեսորների և դասախոսների աշխատանքին գնահատական տալը:


Ֆակուլտետների վարչական կազմը բաղկացած էր ֆակուլտետի խորհրդից ու դեկանից:

Ֆակուլտետի խորհրդի կազմի մեջ մտնում էին ֆակուլտետի դեկանը, առարկայական հանձնաժողովների նախագահները, այդ հանձնաժողովներից մեկական ներկայացուցիչներ, ինչպես նաև ուսանողներ: Ֆակուլտետների խորհուրդը նախագահում էր դեկանը:

Դեկանը ֆակուլտետների խորհրդի որոշումներն անմիջապես ներկայացնում էր Արհեստագիտական-լուսավորական գլխավոր վարչություն, և դրանք ուժի մեջ էին մտնում, եթե մեկ շաբաթում չէին բողոքարկվում:

Ֆակուլտետի դեկանի գործառույթները ֆակուլտետի խորհրդի աջակցությամբ հաստատում էր Լուսավորության ժողովրդական կոմիսարիատի արհլուսգլխվարի կողմից:

Համալսարանի բարձրագույն մարմիններն էին  համալսարանի խորհուրդը և համալսարանի վարչությունը:

Համալսարանի խորհրդի նպատակը համալսարանի կառավարումն ու վերահսկողությունն էր: Համալսարանի աշխատանքներին համապատասխան ուղղություն տալու համար խորհրդի նիստը գումարվում էր կիսամյակը մեկ անգամ: Խորհրդի կազմի մեջ մտնում էին վարչության անդամներ, ֆակուլտետի դեկաններ, 5 պրոֆեսոր, 5 դասախոս և գիտական աշխատակիցներ, գործադիր կոմիտեի ներկայացուցիչներ, պրոֆմիության խորհրդի արհմիության մեկ ներկայացուցիչ, համալսարանի տեղական կոմիտեի մեկ ներկայացուցիչ, ամեն ֆակուլտետից մեկ ուսանող, կոմիսարիատների ներկայացուցիչներ: Խորհուրդը նախագահում էր ռեկտորը:

Համալսարանի վարչության մեջ մտնում էին ռեկտորը և երկու պրոռեկտորները:

Վարչության նախագահին և պրոռեկտորին նշանակում էր Լուսժողկոմը՝ ելնելով համալսարանի խորհրդի կողմից ներկայացրած թեկնածուների ցանկից: Վերջինս կարող էր նաև այլ թեկնածու առաջադրել, եթե ներկայացված թեկնածուները չէին համապատասխանում Լուսժողկոմի պահանջներին:

Համալսարանի վարչության հիմնական աշխատանքների մեջ մտնում էին ֆակուլտետի խորհրդի և հանձնաժողովների կողմից կայացրած որոշումների հաստատումը կամ բեկանումը, դեկանների և գիտական  ինստիտուտների վարիչների նշանակումը, համալսարանի տարեկան նախահաշվի կազմումը, ինչպես նաև համալսարանի անունից բանականությունների վարումը բոլոր հիմնարկների հետ: Այս ամենից բացի՝ այն կարող է բոլոր վարչություններում ունենալ նաև  մշտական կամ ժամանակավոր խորհուրդներ` այս կամ այն հարցը  քննության տակ առնելու համար:

Անի Պողոսյան

 


ShareFacebookTelegram

Վերջին նորություններ

Գիտագործնական համաժողով ԵՊՀ-ում. քրեական դատավարության հիմնախնդիրներն ու զարգացման ուղիները՝ օրակարգում

23.05.2025

Քվանտային մեխանիկայի ինտերպրետացիաները

22.05.2025

«Հոդվածագրության դպրոց-3» գիտակրթական ծրագիրը ԵՊՀ-ում

22.05.2025
Տեսնել բոլորը

Հայտարարություններ

Բաց մրցույթ ԵՊՀ պրոֆեսորադասախոսական կազմի թափուր պաշտոնների տեղակալման համար

05.23.2025 - 06.06.2025

Երևանի պետական համալսարանը հայտարարում է պրոֆեսորադասախոսական կազմի թափուր պաշտոնների համալրման բաց մրցույթ՝ պարզեցված ընթացակարգով

05.23.2025 - 06.06.2025

Մեկնարկում է «Արդ եւս» ծրագիրը

05.21.2025
Տեսնել բոլորը

Արագ հասանելիություն

  • Ինտրանետ
  • E-learning
  • Mulberry
  • Էլ. դիմումներ
  • Հեռախոսագիրք
  • Registrar
  • Փաստաթղթեր

Footer site information

  • Հիմնական էջեր
    • Ընդունելություն
    • Կրթություն
    • Գիտություն
    • Նորություններ
  • Տեղեկատվություն
    • Հաճախ տրվող հարցեր
    • Թափուր հաստիքներ
    • Կրթական ծրագրերի որոնում
    • Դիմորդներին
    • Ուսանողներին
  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
© Երևանի պետական համալսարան 2025
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am