Երևանի պետական համալսարանի արևելագիտության ֆալուլտետը Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի արևելյան ֆակուլտետի, Ռուսաստանի Դաշնության Մ.Վ. Լոմոնոսովի անվան Մոսկվայի պետական համալսարանի (ՄՊՀ) Ասիայի և Աֆրիկայի երկրների ինստիտուտի և Լայպցիգի համալսարանի հետ համատեղ կազմակերպում է «1925 թ. խորհրդա-թուրքական պայմանագիրը և հայկական գործոնը. հայացք 100 տարի անց» խորագրով միջազգային գիտաժողով, որը կկայանա 2025 թ. նոյեմբերի 20-21-ին Երևանում։
1925 թ. դեկտեմբերի 17-ին Փարիզում ստորագրված խորհրդա-թուրքական «Բարեկամության և չեզոքության» մասին պայմանագիրը կարելի է համարել 20-րդ դարի աշխարհաքաղաքական կերպափոխումների «պայմանագրային փուլի» վերջին դրվագներից մեկը։ Դրանով ուրվագծվում էին Խորհրդային պետության և հանրապետական Թուրքիայի միջև իրավապայմանագրային հարաբերությունների բնույթն ու հիմնական շրջանակը։ Այդ պայմանագրի ստորագրումից հետո խորհրդա-թուրքական հարաբերությունները ընթացել են վայրիվերումներով՝ փոխհարաբերությունների դրական, բնականոն ու մրցակցային, ինչպես նաև կիսապատերազմական շրջափուլերով։ Այս ամբողջ ընթացքում Հայաստանն ու հայությունը կազմել են աշխարհաքաղաքական բնույթ ունեցող այդ հարաբերությունների օրակարգի բաղկացուցիչ մասը։
ԽՍՀՄ փլուզումից հետո տեղի ունեցող աշխարհաքաղաքական վերադասավորումների պայմաններում Ռուսաստանի և Թուրքիայի փոխհարաբերությունների բնույթը ինչպես նմանություններ, զուգահեռումներ և շարունակություններ, այնպես էլ տարբերակիչ առանձնահատկություններ ունի 1920-ականների և դրանց հաջորդ շրջափուլերի հետ։ Ուստի՝ Ռուսաստան-Թուրքիա ժամանակակից փոխհարաբերությունների վերհանման ու իմաստավորման տեսանկյունից չափազանց կարևոր է դառնում ևս մեկ անգամ անդրադառնալու խորհրդա-թուրքական հարաբերությունների պատմական անցքերին։ Այս համատեքստում կարևոր է ակադեմիական հանրության կողմից հարյուր տարի անց վերաիմաստավորել ու անդրադառնալ 1925 թ. խորհրդա-թուրքական պայմանագրին, դրան նախորդող ու հաջորդող աշխարհաքաղաքական համատեքստին և առանցքային գործընթացներին, պայմանագրի նշանակությանն ու հետագա աշխարհաքաղաքական գործընթացներին, ինչպես նաև դրանց կապին՝ ներկայումս տեղի ունեցող տեղաշարժերի համատեքստում։
Գիտաժողովի ընթացքում ուշադրության կենտրոնում լինելու են հիմնական հետևյալ թեմաները (այլ թեմաներն ու հարցադրումները ևս խրախուսվում են).
Խորհրդա-թուրքական 1925 թ․ պայմանագիրը. լուծված և չլուծված խնդիրներ,
Իրավիճակայի՞ն, թե՞ ռազմավարական փաստաթուղթ,
«Արևմուտքը» և 1925 թ. խորհրդա-թուրքական պայմանագիրը,
1945-1960 թթ. խորհրդա-թուրքական հարաբերությունների ճգնաժամի վերագնահատում,
Խորհրդա-թուրքական հարաբերությունները Սառը պատերազմի տարիներին և 1925 թ․ պայմանագրի դերը,
Հայկական հարցը. Խորհրդային Հայաստանը խորհրդա-թուրքական հարաբերություններում,
Խորհրդա-թուրքական գաղափարախոսական, լեզվական և մշակութային առնչությունները,
Խորհրդա-թուրքական հարաբերությունների ժառանգությունը ժամանակակից ռուս-թուրքական հարաբերություններում։
Գիտաժողովի աշխատանքային լեզուներն են հայերենը, ռուսերենը և անգլերենը։
Գիտաժողովին մասնակցելու համար անհրաժեշտ է զեկուցման թեզիսները (500-600 բառ) ուղարկել orientalconference@ysu.am էլհասցեին՝ ներառելով նաև անձնական տվյալները (անուն ազգանուն, գիտական աստիճան, կոչում, աշխատավայր, էլհասցե և հեռախոս)։ Հայտերի ընդունման վերջնաժամկետը 2025 թ. սեպտեմբերի 21-ն է։
Կազմկոմիտե
Ռուբեն Մելքոնյան (ԵՊՀ, Հայաստան)
Վարուժան Գեղամյան (ԵՊՀ, Հայաստան)
Ռուբեն Սաֆրաստյան (ԳԱԱ, Հայաստան)
Լևոն Հովսեփյան (ԳԱԱ, Հայաստան)
Վահրամ Տեր-Մաթևոսյան (ՀԱՀ, Հայաստան)
Միխայիլ Պիոտրովսկի (Սանկտ Պետերբուրգի պետհամալսարան, ՌԴ)
Ալեքսանդրա Ժևելևա (Սանկտ Պետերբուրգի պետհամալսարան, ՌԴ)
Ալեքսեյ Մուրավյով (Մոսկվայի պետհամալսարան, ՌԴ)
Պավել Շլիկով (Մոսկվայի պետհամալսարան, ՌԴ)
Սեբաստիան Մայսել (Լայպցիգի համալսարան, Գերմանիա)
