Skip to main content
Գլխավոր
envelope
ՀայերենРусскийEnglish

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
ՀայերենРусскийEnglish
envelope

Main Navigation (Arm)

  • Ընդունելություն
    • Բակալավրիատ
    • Մագիստրատուրա
    • Ասպիրանտուրա
    • Օտարերկրյա ուսանողներ
    • Նախապատրաստական դասընթացներ
    • Դիմորդների հետ տարվող աշխատանքներ
    • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
  • Կրթություն
    • Առաջինկուրսեցու ուղեցույց
    • Կրթական ծրագրեր
    • Մանկավարժի որակավորման շնորհում
    • Ակադեմիական գրագրության կենտրոն
    • Շարունակական կրթություն
    • Ակադեմիական օրացույց
  • Գիտություն
    • Բաց գիտություն
    • Գիտաժողովներ
    • Գրադարան
    • Դրամաշնորհներ
    • Հրատարակչություն
    • Մասնագիտական խորհուրդներ
    • ՄՌԿ ռազմավարություն հետազոտողների համար
  • Նորություններ
    • Իրադարձություններ
    • Միջոցառումներ
    • Լուրեր
    • Տեղեկագիր
    • Հայտարարություններ
    • Պատկերասրահ
    • Տեսադարան

Secondary navigation (Arm)

  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
    • Միջազգային համագործակցություն
    • Որակի ապահովում
    • ԵՊՀ պատմության թանգարան
    • Աշխատանք ԵՊՀ-ում
    • Հաճախ տրվող հարցեր
  • Կառուցվածք
    • ԵՊՀ ֆակուլտետներ և կրթական կենտրոններ
      • Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ
      • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
      • Արևելագիտության ֆակուլտետ
      • Ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ
      • Ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
      • Իրավագիտության ֆակուլտետ
      • Կենսաբանության ֆակուլտետ
      • Հայ բանասիրության ֆակուլտետ
      • Մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետ
      • Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոն
      • Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ
      • Պատմության ֆակուլտետ
      • Ռուս բանասիրության ֆակուլտետ
      • Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետ
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կրթական և հետազոտական կենտրոն
      • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
      • Փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետ
      • Քիմիայի ֆակուլտետ
      • Եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետ
      • Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտ
      • Ֆիզիկայի ինստիտուտ
      • Քաղաքացիական պաշտպանության ամբիոն
      • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ամբիոն
    • Column Wrapper
      • ԵՊՀ ՍԹԵՄ ավագ դպրոց
      • ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ
    • Գիտական կենտրոններ և լաբորատորիաներ
      • Կենսաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտ
      • Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Հումանիտար հետազոտությունների ինստիտուտ
      • Մաթեմատիկական և կիրառական հետազոտությունների կենտրոն
      • Քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆարմացիայի ինստիտուտի գիտահետազոտական կենտրոն
      • Ֆիզիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտ
    • Գիտաուսումնական կենտրոններ
      • Ամերիկյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Գերմեծ ինտեգրալ սխեմաների նախագծում (Սինոփսիս) մասնագիտացման լսարան-լաբորատորրիա
      • Դեղերի որակի հսկման և մոնիթորինգի գիտաուսումնական կենտրոն
      • Իրավաբանական կլինիկա
      • Կիրառական հոգեբանության կենտրոն
      • Հունագիտության գիտաուսումնական կենտրոն-գրադարան
      • Մանրէաբանական կենսատեխնոլոգիաների և կենսավառելիքի նորարարական կենտրոն
      • Ռուսական կենտրոն
      • Ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոն
      • Սոցիոլոգիայի հեռաուսուցման լաբորատորիա
    • Column Wrapper
      • Բաններ
    • ԵՊՀ վարչական ստորաբաժանումներ
      • Անձնակազմի կառավարման բաժին
      • Արխիվ
      • Ավտոպարկ
      • Բիզնես ինկուբատոր
      • Բյուրականի ուսումնաարտադրական բազա
      • Բուժկետ
      • Գիտական քարտուղարություն
      • Գիտական քաղաքականության վարչություն
      • Գնումների կազմակերպման վարչություն
      • Դոկտորական կրթության կենտրոն
      • ԵՊՀ պատմության թանգարան
      • Էներգետիկ համակարգի շահագործման բաժին
      • Ընդհանուր բաժին
      • Ընդունելության և դիմորդների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Իրավաբանական ծառայություն
      • Ծաղկաձորի ուսումնաարտադրական բազա
      • Հակահրդեհային ծառայություն
      • Հատուկ բաժին
      • Հաշվապահական հաշվառման վարչություն
      • Հյուրերի տուն
      • Հրատարակչություն
      • Մարքեթինգի բաժին
      • Միջազգային համագործակցության վարչություն
      • Մշակույթի կենտրոն
      • Շրջանավարտների և կարիերայի կենտրոն
      • Որակի ապահովման կենտրոն
      • Ռազմավարական պլանավորման կենտրոն
      • Ռեկտորի աշխատակազմ
      • Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարան
      • Տարածքի բարեկարգման և կանաչապատման բաժին
      • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վարչություն
      • Տնտեսական գործունեության կազմակերպման և վերահսկման բաժին
      • Ուսումնամեթոդական վարչություն
      • Ուսանողական հանրակացարան
      • Ուսանողների հետ տարվող աշխատանքների կենտրոն
      • Ֆինանսական վերլուծությունների վարչություն
  • Կառուցվածք
  • Շրջանավարտներ և կարիերա
    • Կարիերայի կենտրոն
    • Շրջանավարտների համայնք
    • ԵՊՀ բարեկամներ
  • Ուսանողական կյանք
    • Արվեստ և մշակույթ
    • ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդ
    • ԵՊՀ ուսանողական գիտական ընկերություն
  1. Գլխավոր
  2. Նորություններ
  3. «ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱՂՔԱՏՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԱՎԵԼԻ ՎՏԱՆԳԱՎՈՐ Է ՓԻԼԻՍՈՓԱՅԱԿԱՆ ՄՏՔԻ ՊԱԿԱՍԸ, ՏԵՍԼԱԿԱՆԻ, ԳԱՂԱՓԱՐԻ ԲԱՑԱԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ»․ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ
Հունիս 16, 2020 | 11:12
Հասարակություն

«ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱՂՔԱՏՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԱՎԵԼԻ ՎՏԱՆԳԱՎՈՐ Է ՓԻԼԻՍՈՓԱՅԱԿԱՆ ՄՏՔԻ ՊԱԿԱՍԸ, ՏԵՍԼԱԿԱՆԻ, ԳԱՂԱՓԱՐԻ ԲԱՑԱԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ»․ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ

ԵՊՀ-ում դասավանդման մեթոդների կատարելագործումը խթանելու, արդի մեթոդների կիրառմանը, ինչպես նաև լավագույն փորձի տարածմանը նպաստելու նպատակով հայտարարված մրցույթի հասարակագիտական անվանակարգում հաղթող է ճանաչվել ԵՊՀ փիլիսոփայության պատմության, տեսության և տրամաբանության ամբիոնի դոցենտ Հովհաննես Հովհաննիսյանը։ Պարոն Հովհաննիսյանի հետ զրուցել ենք մասնագիտության ընտրության, կրթական հիմնախնդիրների, դրանց լուծման տարբերակների և մասնագիտական այլ հիմնահարցերի մասին։
Interview-with-Hovhannes-Hovhannisyan

- Պարո՛ն Հովհաննիսյան, Դուք 1987 թ. ընդունել և ավարտել եք Փիլիսոփայության և հոգեբանության (այն ժամանակ ԵՊՀ փիլիսոփայության, սոցիոլոգիայի և հոգեբանության) ֆակուլտետը: Ինչո՞ւ որոշեցիք սովորել այդ ֆակուլտետում։ Ի՞նչ գիտեիք այդ մասնագիտության մասին։

- Ընտրությունս պատահական չէր: Դպրոցական տարիներին դժվարանում էի միանշանակ պատասխանել հաճախ տրվող այն հարցին, թե որն է իմ նախընտրած ու սիրելի առարկան: Դրանցից յուրաքանչյուրը գրավիչ էր յուրովի: Հաջողություններ ունեի թե՛ հումանիտար, թե՛ հասարակագիտական և թե՛ բնագիտական առարկաների բնագավառներում: Աշխատում էի բաց չթողնել պարբերաբար կազմակերպվող առարկայական օլիմպիադաները: Դեռևս չորրորդ դասարանում մասնակցել եմ «Աստղագիտություն» առարկայի օլիմպիադայի հանրապետական փուլին և շահել մրցանակ, հինգերորդ դասարանում՝ «Աշխարհագրություն», վեցերորդում՝ «Երկրաբանություն» առարկաների օլիմպիադաներին: Նույն ակտիվությամբ և շոշափելի հաջողություններով մասնակցել եմ նաև «Գրականության», «Հասարակագիտության» առարկաների օլիմպիադաներին:

Հետաքրքրություններիս «համակողմանիության» հարցում էական դեր են ունեցել նաև ընտանեկան ավանդույթները: Հայրս բանասիրության, իսկ մայրս բնագիտության ոլորտի ճանաչված մասնագետ-մանկավարժներ են:

Ի վերջո, ավարտական դասարանում ինձ գրավեց «Հասարակագիտության» դասընթացը, որտեղ նշանակալի էր փիլիսոփայության բաղադրիչը: Երբ եկավ բուհ ընդունվելու ժամանակը, երկընտրանք ունեի՝ Իրավագիտությա՞ն, թե՞ Փիլիսոփայության ֆակուլտետն ընտրել: Հաղթեց փիլիսոփայության հմայքը: Ի դեպ, այդ տարիներին բավականին մեծ մրցույթ կար Փիլիսոփայության ֆակուլտետ ընդունվելու համար՝ մեկ տեղի համար մինչև յոթ հավակնորդներ էին լինում: Ընտրեցի և սիրեցի մասնագիտությունս: Թեև փիլիսոփայությունը սիրելու համար պարտադիր չէ փիլիսոփայական կրթություն ունենալ, այնպես, ինչպես արվեստը սիրելու համար պարտադիր չէ արվեստաբանական կրթություն ունենալը:

- Ի՞նչ է փիլիսոփայությունն ընդհանուր առմամբ, հատկապես  Ձեզ համար: Ինչպե՞ս կսահմանեք այն:

  

- Փիլիսոփայության գրավիչ կողմերից մեկը պլյուրալիզմն է՝ խնդիրը տարբեր կողմերից քննելու և միմյանց լրացնող մեկնություններ առաջարկելու կարողությունը: Այդ որակը դրսևորվում է հենց  փիլիսոփայության սահմանումներից սկսած: Դեռևս Դավիթ Անհաղթն իր «Իմաստասիրության սահմանումները» աշխատության մեջ վեց սահմանումներ է քննարկում: Առավել հանրամատչելի են փիլիսոփայություն բառի էթիմոլոգիական մեկնաբանությունը՝ սեր դեպի իմաստությունը և փիլիսոփայության մեկնաբանությունը որպես գիտելիքների համակարգ՝ հավերժական խնդիրների մասին: Կարելի է հավելել՝ փիլիսոփայությունը գիտեիքների համակարգ է երևույթների ու գործընթացների խորքային, էութենական  իրողությունների մասին: Ինձ համար փիլիսոփայությունը մասնագիտություն է, մտածելակերպ ու կենսակերպ:

- Ի՞նչ հեռանկարներ ունի մասնագիտությունը Հայաստանում:

- Նյութական աղքատությունից ավելի վտանգավոր է փիլիսոփայական մտքի պակասը, տեսլականի, գաղափարի բացակայությունը: Փիլիսոփայական գիտելիքը՝ արտահայտված աշխարհայացքային, մեթոդաբանական, գաղափարական, քննադատական արժեքավորման ու համակարգող գործառույթներով, էական դերակատարություն ունի հասարակական կյանքի գործընթացների կարգավորման և ուղղորդման առումով: Եղել են ժամանակներ, երբ փիլիսոփայության առանցքային դերի ու նշանակության նկատմամբ կասկածներ են հայտնվել, տեսակետ հնչել նրա զառամյալ լինելու, Լիր արքայի նման իր զավակների կողմից մերժվելու մասին, ի դեպ հենց փիլիսոփաների կողմից: Լուրջ հակափաստարկներ կարելի է բերել այս տեսակետների դեմ, ասել, որ առանց արդարության կատեգորիայի ինտերպրետացիոն դաշտի իմացության, արդարադատության համակարգ պատկերացնելը թերի է, առանց զարգացման կատեգորիայի և դրա չափանիշների հստակ պատկերացման, զարգացման մասին խոսելն ու քայլեր անելը՝ անպտուղ։ Բայց բավական է հիշել Դավիթ Անհաղթի այն դիպուկ դիտարկումը, որ փիլիսոփայությունը մերժելը նույնպես յուրօրինակ փիլիսոփայություն է: Անկախ մասնագիտացումից՝ համալսարանական կրթության կարևորագույն բաղադրիչը պետք է լինի փիլիսոփայական կոփվածքը: Դա մի նոր որակ է տալիս մասնագետին: Իսկ փիլիսոփայական մտքի դարբնոց ունենալն ամեն մի լուրջ համալսարանի վարկանիշի և հեղինակության կարևոր բաղադրիչ է: Ներկայումս միտումներ կան փիլիսոփայական գիտելիքի տարրերը նաև դպրոցական ծրագրերում ընդգրկելու, ինչը, անշուշտ, դրական արդյունքներ է բերելու:

- Կրթական ի՞նչ հիմնախնդիրներ կան այսօր՝ ըստ Ձեզ։

- Առկա  խնդիրները պայմանականորեն կարելի է բաժանել երեք խմբի՝ ռազմավարական, մարտավարական և ընթացիկ-առօրյա: Կրթությունը հասարակական կյանքի ու հարաբերությունների այն ոլորտն է, որտեղ կատարվում է առավել բանիմաց և փորձառու խավի, եթե կուզեք՝ ավագ սերնդի գիտելիքների և փորձի կազմակերպված փոխանցում պակաս փորձառու խավերին կամ երիտասարդ սերնդին: Դրա համար ֆինանսական միջոցներ են հարկավոր: Բայց վերջիններս միջոց են գլխավոր նպատակն իրագործելու համար և ոչ թե նպատակ: Բիզնեսը մի ոլորտ է, որտեղ գլխավոր նպատակը շահույթ ստանալն է: Հենց որ կրթության նպատակը դառնում է շահույթ ապահովելը, համակարգը խեղվում է, ձևախեղվում են նաև ենթակառուցվածքներն ու  մեխանիզմները՝ առաջ բերելով նոր խնդիրներ: Այդ առումով, իբրև մարտավարական խնդիր, մտահոգիչ են, օրինակ, գիտելիքների գնահատման հաճախակի փոփոխվող համակարգերը: Հայաստանյան կրթական հաստատություններում չկան գիտելիքների գնահատման ընդհանուր համակարգեր ու փաստարկված սանդղակներ: Որոշ բուհերում գնահատում են 20, մյուսներում՝ 100 միավորանոց սանդղակներով, հանդիպում է նաև 5 միավորանոցը: Իջեցվել է նաև դրական նվազագույն գիտելիքի շեմը: 20 միավորանոց սանդղակի պարագայում դրական նվազագույն գնահատականը համարվում է 8-ը, 10 միավորանոցի դեպքում՝ 4-ը, ինչը կազմում է  սանդղակի 40 %-ը և տեսակարար կշռի իմաստով համապատասխանում է նախկինում լայնորեն կիրառվող 5 միավորանոց համակարգի 2-ին:

Իսկ ընթացիկ խնդիրների հետ գործ ենք ունենում ամենօրյա աշխատանքի ընթացքում: Ինչպես, օրինակ, թագավարակի տարածումը կանխելու նպատակով առցանց պարապմունքների անցնելու գործընթացներն էին: Ի դեպ, պետք է ասել, որ մեր կրթական համակարգն արագ ադապտացվեց ստեղծված պայմաններին և պատվով քննություն բռնեց:

- Ի՞նչ լուծումներ կառաջարկեք Ձեր նշած խնդիրներին։

- Բարեբախտաբար, լուծման եզրեր նկատվում են: Նկատի ունեմ բուհերի գործունեությունն օրենսդրորեն հիմնադրամի իրավակազմակերպչական ձևի և տրամաբանության մեջ դնելու գործընթացները: Երկար քննարկումներից ու բանավեճերից հետո դրական միտումներ կան նաև գիտելիքների գնահատման սանդղակների և համակարգերի բարելավման ուղղությամբ: Քանզի ավանդաբար գործող տրամաբանությունն ու սկզբունքն այն է, որ սովորողի գիտելիքները դրական կարելի է գնահատել, եթե նա յուրացրել է սահմանված ծրագրային նյութի առնվազն կեսից ավելին՝ 60 %-ը: Այնպես որ պատահական կամ «աչքաչափով» չէ, որ 5 միավորանոց սանդղակում «3»-ն է համարվում անցողիկ շեմ:

- Պարո՛ն Հովհաննիսյան, ի՞նչ մեթոդ եք կիրառում Դուք, որ Ձեր դասախոսություններն առավել հետաքրքիր լինեն։

- Առաջին նախապայմանը նյութին խորապես տիրապետելն է: Դրանից հետո միայն կարելի է խոսել մատուցման եղանակների մասին: Մտածողությունը ներքին ձևի տեսակետից երկխոսություն է, քննարկում: Դասախոսություններն առավել տպավորիչ ու հաջողված են, երբ կազմակերպվում են երկխոսության սկզբունքով: Իսկ փիլիսոփայական գիտելիքի պլյուրալիզմը և ունիվերսալությունն առատ հնարավորություն են ընձեռում դասախոսությունը սոկրատեսյան մաևտիկայի  կամ ներունակ բանավեճի սկզբունքով կառուցելու համար: Առաջին դեպքում դասախոսը հմուտ դիտարկումների, դիտողությունների և հարցերի միջոցով օգնում է, որպեսզի սովորողը, ինքնուրույն շտկելով թերությունները, հպատակեցնի միտքը, զարգացնի տեսակետը, գտնի անհրաժեշտ բանաձևումը: Երկրորդ դեպքում նյութի մատուցումն իրականացվում է ներունակ (երբեմն իրական, երբեմն երևակայական) բանավեճի եղանակով՝ ներկայացնելով այս կամ այն տեսակետի և դրա հակոտնյայի կապակցությամբ եղած փաստարկներն ու հակափաստարկները, խթանելով ունկնդիրների մտածողությունը՝ դերային խաղի և կամ գնահատման գործընթացների մեջ ներգրավելով նրանց: Օրինակ, սխալ է ի սկզբանե տալ ճշմարտության որևէ  սահմանում և բավարարվել սովորողների կողմից դրա վերարտադրությամբ: Այդ գործելակերպը չի կարելի խելամիտ և արդյունավետ համարել: Փոխարենը կարելի է ներկայացնել ճշմարտության առօրեական և գիտական ըմբռնումների սպեկտրը, ձևակերպել մի շարք հայեցակարգեր, դրանց օգտին բերվող փաստարկներ ու հիմնավորումներ, փիլիսոփայական բանավեճերի դրվագներ՝ առաջարկելով ուսանողներին դատողություններ անել այդ տեսակետների, փաստարկների և հակափաստարկների վերաբերյալ: Այս մոտեցումը խթանում ու զարգացնում է սովորողների վերլուծական, քննադատական և ստեղծարար մտածողությունը, ինչը կրթության կարևորագույն խնդիրներից մեկը պետք է համարել:

- Ձեր թեկնածուական ատենախոսության թեման էր «Վեճը՝ որպես մտավոր հաղորդակցման եղանակ. փիլիսոփայական վերլուծություն»։ Ինչպե՞ս  է վեճը սահմանվում որպես հաղորդակցման եղանակ:

- Բանավեճը ֆիզիկական հակամարտություն չէ: Այն շրջապատող իրականության բարդության, դրա ճանաչողության եղանակների, մարդկային մտածողության և շահերի բազմազանության յուրօրինակ դրսևորումն է հաղորդակցման շրջանակում: Մտավոր հաղորդակցման այնպիսի եղանակ է, որին բնորոշ է քննարկվող հարցի շուրջ մասնակից կողմերի բացահայտ հակադրվածությունն ու պայքարը: Ճիշտ մոտեցման դեպքում բանավեճը կարող է նպաստել խնդրի լուծմանը, իսկ ոչ գրագետ մոտեցման պարագայում կարող է թաղել խնդրի լուծումը՝ առաջ բերելով նորանոր խնդիրներ:

- Գիտական Ձեր հետաքրքրությունների շրջանակում է նաև սոցիալական հաղորդակցումը: Ի՞նչ է պետք այն արդյունավետ կազմակերպելու համար:

- Սոցիալական հաղորդակցման խնդիրները կարելի է դիտարկել ինչպես ինտերակցիոնիստական-միջանձնային, այնպես էլ ինստիտուցիոնալ հաղորդակցման համատեքստերում (երբ հաղորդակցվող կողմերի դերում հանդես են գալիս կուսակցությունները, քաղ. հասարակության կազմակերպությունները, պետական իշխանության կառույցները, շահառու խմբերը և այլն): Հետևաբար, սոցիալական հաղորդակցման որակի և արդյունավետության բարձրացման առումով կարևոր են ինչպես տրամաբանական և արտատրամաբանական՝ էթիկական, գեղագիտական, լեզվախոսքային, արարողակարգային, պերճախոսական որակները, այնպես էլ կոնֆլիկտի էներգիան սոցիալական, քաղաքական երկխոսության ու գործակցության փոխակերպելու առումով նպաստավոր կառուցակարգերն ու ենթակառուցվածքները: Ի դեպ, փիլիսոփայության հայեցակարգերից մեկի համաձայն՝ քաղաքակրթության տարբեր փուլերի ձևավորումն ու առանձնահատկությունները պայմանավորված են տվյալ փուլին բնորոշ հաղորդակցման ձևերով ու մասշտաբներով:

- Պարո՛ն Հովհաննիսյան, Ձեր կողմից կարդացվող դասընթացներից մեկը կոչվում է «Քաղաքական բանավեճ»: Այսօր Հայաստանում կա՞ քաղաքական գրագետ բանավեճ:

 - Հաջող, ուսանելի դրվագներ, անշուշտ, կան: Սակայն քիչ չեն նաև ապակառուցողական վարքի ու գործելակերպի դրսևորումները, տրամաբանական, էթիկական, արարողակարգային նորմերի խախտումներով ուղեկցվող անպտուղ, երբեմն էլ անցանկալի հետևանքներ գեներացնող բախում-լեզվակռիվները: Առաջին մոտեցմամբ հասարակական երկրորդային ինստիտուտների շարքը դասվող քաղաքական երկխոսության պատշաճ մշակույթի բացակայությունը կարող է ճգնաժամի մեջ գցել գլխավոր ինստիտուտների աշխատանքը: Նաև այդ իրողությունների գիտակցմամբ է պայմանավորված բուհերում բանավեճի, փաստարկման, ճարտասանության հարցերին նվիրված դասընթացների մատուցումը: Ամեն հաջորդ սերունդ ավելի լավը պետք է լինի իր նախորդներից: Այլ կերպ հնարավոր չէ պատկերացնել զարգացման հարատև գործընթացը:

- Կարևոր համարո՞ւմ եք մանկավարժական գործունեությանը զուգահեռ իրականացվող գիտահետազոտական աշխատանքը։

- Անշուշտ: Ֆրանսիացի մտածողներից մեկի բնութագրմամբ, մարդը կիսատ պրոյեկտ է՝ միտված ապագային: Նա անընդհատ զարգանալու և կատարելագործվելու խնդիր ունի: Դա առավել քան վերաբերում է նաև դասախոս-գիտնականին: Բուհում դասավանդողն անպայման պետք է լինի հետազոտող-գիտնական: Նրա գաղափարները պետք է փորձաքննություն անցնեն ոչ միայն գործընկերների և գիտական հանրության շրջանակում, այլև ուսանողական միջավայրում: Բուհում դասախոսելը և գիտահետազոտական գործունեությունը նույն մեդալի երկու երեսը պետք է համարել: Այլապես անխուսափելի են ճահճացումն ու հետընթացը: Ի դեպ, կարևոր է նաև ուսանողների աստիճանական  ներգրավումը հետազոտական աշխատանքներում և այդ որակների զարգացումը գիտելիքների մատուցման գործընթացին զուգընթաց:

- Ձեր խորհուրդը Ձեր ուսանողներին և գործընկերներին։

- Գործընկերներիս ցանկանում եմ հաջողություններ ու ձեռքբերումներ իրենց կարևոր և շնորհակալ գործունեության ասպարեզում: Ուսանողներիս խորհուրդ եմ տալիս չընկճվել դժվարությունների հանդիպելիս, չնահանջել ու չթուլանալ, այլ համառել, բազմապատկել ջանքերը և հաղթահարել դրանք, հիշել, որ մեծ հաղթանակները ձեռք են բերվում հետևողական աշխատանքի և առաջին հայացքից փոքրիկ թվացող ձեռքբերումների ճանապարհով:

Քնար Միսակյան

ShareFacebookTelegram

Վերջին նորություններ

Լեզու և մտածողություն․ արձագանքելով խնդիրներին՝ ԵՊՀ-ում քննարկվել են հայերենի զարգացման ուղիները

18.07.2025

Երկրաբանի մասնագիտությունը՝ տնտեսական կայունության գրավական

17.07.2025

«Երբ գինեգործությունն ավելին է, քան բիզնես». ԵՊՀ շրջանավարտ, «Armenia Wine» ընկերության տնօրեն Վահագն Մկրտչյան

17.07.2025
Տեսնել բոլորը

Հայտարարություններ

Մեկնարկում է «Քեն Կակոսյան ընտանիք» կրթաթոշակի համար դիմում-հայտերի ընդունելություն

07.10.2025 - 09.20.2025

Ռումիներենի ամառային դպրոց

07.10.2025

Հրավիրյալ դասախոս հայագիտության ոլորտում

07.10.2025 - 07.31.2025
Տեսնել բոլորը

Արագ հասանելիություն

  • Ինտրանետ
  • E-learning
  • Mulberry
  • Էլ. դիմումներ
  • Հեռախոսագիրք
  • Registrar
  • Փաստաթղթեր

Footer site information

  • Հիմնական էջեր
    • Ընդունելություն
    • Կրթություն
    • Գիտություն
    • Նորություններ
  • Տեղեկատվություն
    • Հաճախ տրվող հարցեր
    • Թափուր հաստիքներ
    • Կրթական ծրագրերի որոնում
    • Դիմորդներին
    • Ուսանողներին
  • ԵՊՀ-ի մասին
    • ԵՊՀ կառավարումը
    • ԵՊՀ խորհրդանիշները
© Երևանի պետական համալսարան 2025
Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am